Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]: Folia Historiae Artium (18.1982)

3. Niesienie krzyża, głowy pachołków (fot. J. Książek)

cją. Przydeptując opadającą szatę równocześnie
uważnie śledzi wyraz twarzy ofiary, wpatruje się
w nią; jego wargi, rozchylając się w okrutnym
uśmiechu, odsłaniają zęby (ryc. 6). Tępa brzydo-
ta plebejskiej twarzy żołnierza z berdyszem, po-
dobnie jak drapieżność krogulczej twarzy żoł-
nierza w łebce, zostały zderzone w ostrym kon-
traście z łagodnością i smutkiem twarzy Chry-
stusa, bezbronnej w swym cierpieniu.

Trzy postacie ustawione diagonalnie w prze-
strzeni znajdują się na różnych poziomach. Chry-
stus pochyla się ku żołnierzom, których przykur-
czone pozy znajdują realistyczne usprawiedliwie-
nie w czynności ściągania szaty. Żołnierze patrzą

na swą ofiarę od dołu, co podkreśla moralne
„górowanie” Chrystusa nad prześladowcami.

Grupa dwóch świadków sceny Obnażenia sta-
nowi autonomiczny człon haftu, usytuowany o-
becnie symetrycznie w stosunku do żołnierzy
zwlekających suknię Chrystusa (ryc. 5). Sitroije i
uzbrojenie, a także postawy i twarze mówią o
wyższym statusie społecznym tych świadków. Si-
wowłosy, niebieskooki brodacz o szczupłych ry-
sach, noszący wysoką, komiczną czapkę nasadzo-
ną na biały zawój i krótki kaftan wdziany na
zbroję, stoi w rozkroku przegięty do tyłu. Lewą
dłonią przytrzymuje na ramieniu maczugę nabija-
ną kolcami, szerokim gestem prawej otwartej dło-

47