DOI Artikel:
Piwocka, Magdalena: "Aparat królewski" – zespół szat liturgicznych z klasztoru SS. Wizytek w Warszawie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20539#0107
20. P. Fliradt,, kubek, z serii 36 projektów naczyń, 1593
(wg Guilmard, Les maltres ornemanistes; repr. S. Michta)
21. G. 'Wechter, rycina z serii 30 projektów złotniczych,
1579 (wg mikrofilmu zbioru z Kunstbibliothek, Berlin;
repr. S. Michta)
le, pozorne ażury. Charakter tego listowia, o głę-
boko wyciętych konturach i namacalnej „plasty-
ce", jest już zdecydowanie barokowy i nasuwa
skojarzenia z misterną płaskorzeźb] w metalu,
ożywioną kilkoma zaledwie plamami barwnymi,
jakby akcentami kolorowej emalia. Nie bez po-
wodu najbliższą analogią haftów wydaje się dzie-
ło złotnicze — skrzyneczka na biżuterię, według
tradycji będąca własnością królowej Anny Au-
striaczki. Kwiatowa dekoracja z trybowanej ażu-
rowo złotej blachy, nałożona na ścianki szkatuł-
ki obciągnięte błękitnym jedwabiem, stwarza tu
'rzadki efekt kolorystyczny — vice versa — zbli-
żany do haftu33 (ryc. 29).
Dwa. pegazy w ramionach krzyża ornatu (stro-
na A) zdają sdę odtwarzać wzory z epoki Le Bru-
na. Ulubione w groteskowych kompozycjach ma-
nieryzmu mitycznie rumaki w ówczesnym zdob-
nictwie nie osiągnęły tak ostrego perspektywicz-
nego skrótu. Omamemoiśei włoscy i dekoratorzy
z Fontainebleau widzieli je zawsze pirofilem, do-
piero modele z drugiej połowy w. XVI zmieniły
ich pozycję na frontalną (z wcześniejszych pro-
totypów warto przypomnieć panneau decoratif
sztychowano przez Fantuzziego34). Znów jednak
przychodzą na pamięć projekty wyrobów złotni-
czych z kręgu mistrzów norymbersko-augsbur-
skich, takie jak rysunek Erazma Kórnicka ze
33 Obiekt bez punc, przez wcześniejszych badaczy da-
towany na ok. 1660 — por. H. H a v a r d, Histoire de
l'orfevrerie franęaise, Paris 1896, tabl. XXX; J. Evans,
Pattern. A Study of Ornament in Western Europę from
U80 to 1900, Oxford 1931, I, s. 90—91, fig. 132. Wyjąt-
kowo C. Fregnac (Les grands orjevres de Louis XIII
d Charles X, Paris 1965, s. 34—59) przyjmuje czas po-
wstania na około 1645.
34 Fragment dekoracji ściennej z pustym owalem i
monogramem „F" w kartuszu, ryc. niesygnowana, ale
bezspornie przypisywana Fantuzziemu (1542—4543) —
por. H. Z e r n e r, Ecole de Fontainebleau. Gravures,
Paris 1969, A. F., poz. 51. Tę linię kontynuuje zdobnic-
two francuskie w w. XVII, mp. panneau Daniela Marota
w serii sześciu Arabesek (Guilmard, o.c, I, poz. 50,
s. 105; II, tabl. 38) czy projekt dywanu z herbem Col-
berta (repr. R.-A. W e i g e r t, La tapisserie et le tapis
en France, Paris 1964, tabl. XXXVII).
101
(wg Guilmard, Les maltres ornemanistes; repr. S. Michta)
21. G. 'Wechter, rycina z serii 30 projektów złotniczych,
1579 (wg mikrofilmu zbioru z Kunstbibliothek, Berlin;
repr. S. Michta)
le, pozorne ażury. Charakter tego listowia, o głę-
boko wyciętych konturach i namacalnej „plasty-
ce", jest już zdecydowanie barokowy i nasuwa
skojarzenia z misterną płaskorzeźb] w metalu,
ożywioną kilkoma zaledwie plamami barwnymi,
jakby akcentami kolorowej emalia. Nie bez po-
wodu najbliższą analogią haftów wydaje się dzie-
ło złotnicze — skrzyneczka na biżuterię, według
tradycji będąca własnością królowej Anny Au-
striaczki. Kwiatowa dekoracja z trybowanej ażu-
rowo złotej blachy, nałożona na ścianki szkatuł-
ki obciągnięte błękitnym jedwabiem, stwarza tu
'rzadki efekt kolorystyczny — vice versa — zbli-
żany do haftu33 (ryc. 29).
Dwa. pegazy w ramionach krzyża ornatu (stro-
na A) zdają sdę odtwarzać wzory z epoki Le Bru-
na. Ulubione w groteskowych kompozycjach ma-
nieryzmu mitycznie rumaki w ówczesnym zdob-
nictwie nie osiągnęły tak ostrego perspektywicz-
nego skrótu. Omamemoiśei włoscy i dekoratorzy
z Fontainebleau widzieli je zawsze pirofilem, do-
piero modele z drugiej połowy w. XVI zmieniły
ich pozycję na frontalną (z wcześniejszych pro-
totypów warto przypomnieć panneau decoratif
sztychowano przez Fantuzziego34). Znów jednak
przychodzą na pamięć projekty wyrobów złotni-
czych z kręgu mistrzów norymbersko-augsbur-
skich, takie jak rysunek Erazma Kórnicka ze
33 Obiekt bez punc, przez wcześniejszych badaczy da-
towany na ok. 1660 — por. H. H a v a r d, Histoire de
l'orfevrerie franęaise, Paris 1896, tabl. XXX; J. Evans,
Pattern. A Study of Ornament in Western Europę from
U80 to 1900, Oxford 1931, I, s. 90—91, fig. 132. Wyjąt-
kowo C. Fregnac (Les grands orjevres de Louis XIII
d Charles X, Paris 1965, s. 34—59) przyjmuje czas po-
wstania na około 1645.
34 Fragment dekoracji ściennej z pustym owalem i
monogramem „F" w kartuszu, ryc. niesygnowana, ale
bezspornie przypisywana Fantuzziemu (1542—4543) —
por. H. Z e r n e r, Ecole de Fontainebleau. Gravures,
Paris 1969, A. F., poz. 51. Tę linię kontynuuje zdobnic-
two francuskie w w. XVII, mp. panneau Daniela Marota
w serii sześciu Arabesek (Guilmard, o.c, I, poz. 50,
s. 105; II, tabl. 38) czy projekt dywanu z herbem Col-
berta (repr. R.-A. W e i g e r t, La tapisserie et le tapis
en France, Paris 1964, tabl. XXXVII).
101