DOI Artikel:
Hordyński, Piotr: Dzieje plakatu ze sternikiem i wędrówki motywów w sztuce propagandowej
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20539#0159
NT
nym, kioskiem z hot-dogami i owym plakatem
mobilizacyjnym z Wujem Samem, o którym była
już mowa :2. Ta sama; fotografia o patriotycznej
wymowie posłużyła Ronaldowi i Karem. Bowenom N
do stworzenia w r. 1969 dowcipnego- plakatu anty-
wojennego (ryc. 15), na którym żołnierze zamiast
sztandaru zatykają wielką różę 23, zaś rysownik
tygodnika The Economist posłużył się tym moty-
wem, złośliwie komentując dolarowe zadłużenie
Argentyny 2i.
W skrajnych przypadkach dochodzi do praw-
dziwej walki na obrazy. Bywa, że ktoś zechce
wymazać ze świadomości społecznej niemiły mu
a nadto popularny motyw przedstawieniowy czy
symbol i próbuje bądź unicestwić szyderstwem je-
go- propagandowe działanie, bądź przechwycić go
dla władnych celów, nadając mu zgoła odmienną
treść. Szczególnie dzieła sztuki służące propagan-
dzie spotykają się z tego rodzaju ripostami. Tak lv »* « i^Ł-.
oto ikonosfera staje się polem walki. SBfis^ *j?BHBBEŁJafci—*Ljks .\&&mEv «^Hr
Plakat ze sternikieim to nie tylko wzorcowy 14. Joe R-osanthal, Zatknięcie flagi amerykańskiej na
przykład dzieła sztuki służącego celom propagan- wyspie Iwo Jima, fotografia, r. 1945
dowym: jego dzieje unaoczniają też pewne pra-
widłowości o szerszym zasięgu. Pomimo kalejdo-
skopowego tempa przemian we współczesnej sztu-
ce i pomimo inflacji komunikatów wizualnych,
jakie chcąc nie chcąc odbiera 'dziś człowiek, pew-
ne formy, motywy czy symbole wizualne trwają - *tFW"
uporczywie przez długie lata — nieraz przez czas /v
naszych oczach tworzy się nowa tradycja przed- * ^^MpJ^^^
bezpieezeństw. Formy zbyt eksploatowane i po- { Jttp^^
wielane w licznych replikach ulegają różnym w
przekształceniom i zniekształceniom, pojawiając W J^\.
się nieraiz w zgoła nieoczekiwanym kontekście. £ j+mL
Wreszcie banaiizują się i spadają do rzędu pla- MBŁ^^
stycznych komunałów; na koniec bywa i tak, że JmKmM mm.
st^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^
15. Ronald i Karen Bowen, plakat antywojenny, r. 1969
22 W. Stach, H. Zeus, Strukturen der Kunst,
Wien 1981, Abb. V 74/1.
23 Galio, o.c., s. 288.
24 Okładka numeru z 7—13 IV 1984. Pojawia się tam
też postać w pozycji Myśliciela Rodina.
25 To samo dotyczy powstawania nowych symboli wi-
zualnych. Por. uwagi Ara di (o.c, s. 118): „... At cannot
be left out of consid-era-tion [...] how combat helmets
(o-r tanks and gasmasks) immediately became pictorial
symbols".
153
nym, kioskiem z hot-dogami i owym plakatem
mobilizacyjnym z Wujem Samem, o którym była
już mowa :2. Ta sama; fotografia o patriotycznej
wymowie posłużyła Ronaldowi i Karem. Bowenom N
do stworzenia w r. 1969 dowcipnego- plakatu anty-
wojennego (ryc. 15), na którym żołnierze zamiast
sztandaru zatykają wielką różę 23, zaś rysownik
tygodnika The Economist posłużył się tym moty-
wem, złośliwie komentując dolarowe zadłużenie
Argentyny 2i.
W skrajnych przypadkach dochodzi do praw-
dziwej walki na obrazy. Bywa, że ktoś zechce
wymazać ze świadomości społecznej niemiły mu
a nadto popularny motyw przedstawieniowy czy
symbol i próbuje bądź unicestwić szyderstwem je-
go- propagandowe działanie, bądź przechwycić go
dla władnych celów, nadając mu zgoła odmienną
treść. Szczególnie dzieła sztuki służące propagan-
dzie spotykają się z tego rodzaju ripostami. Tak lv »* « i^Ł-.
oto ikonosfera staje się polem walki. SBfis^ *j?BHBBEŁJafci—*Ljks .\&&mEv «^Hr
Plakat ze sternikieim to nie tylko wzorcowy 14. Joe R-osanthal, Zatknięcie flagi amerykańskiej na
przykład dzieła sztuki służącego celom propagan- wyspie Iwo Jima, fotografia, r. 1945
dowym: jego dzieje unaoczniają też pewne pra-
widłowości o szerszym zasięgu. Pomimo kalejdo-
skopowego tempa przemian we współczesnej sztu-
ce i pomimo inflacji komunikatów wizualnych,
jakie chcąc nie chcąc odbiera 'dziś człowiek, pew-
ne formy, motywy czy symbole wizualne trwają - *tFW"
uporczywie przez długie lata — nieraz przez czas /v
naszych oczach tworzy się nowa tradycja przed- * ^^MpJ^^^
bezpieezeństw. Formy zbyt eksploatowane i po- { Jttp^^
wielane w licznych replikach ulegają różnym w
przekształceniom i zniekształceniom, pojawiając W J^\.
się nieraiz w zgoła nieoczekiwanym kontekście. £ j+mL
Wreszcie banaiizują się i spadają do rzędu pla- MBŁ^^
stycznych komunałów; na koniec bywa i tak, że JmKmM mm.
st^ ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ ^
15. Ronald i Karen Bowen, plakat antywojenny, r. 1969
22 W. Stach, H. Zeus, Strukturen der Kunst,
Wien 1981, Abb. V 74/1.
23 Galio, o.c., s. 288.
24 Okładka numeru z 7—13 IV 1984. Pojawia się tam
też postać w pozycji Myśliciela Rodina.
25 To samo dotyczy powstawania nowych symboli wi-
zualnych. Por. uwagi Ara di (o.c, s. 118): „... At cannot
be left out of consid-era-tion [...] how combat helmets
(o-r tanks and gasmasks) immediately became pictorial
symbols".
153