DOI Artikel:
Płonka-Bałus, Katarzyna: Antyfonarz z roku 1397 w bibliotece oo. Karmelitów na Piasku w Krakowie: Ze studiów nad miniatorstwem czeskim przełomu XVI i XV wieku
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20612#0051
8. Pokłon Trzech Króli, fragment preteksty ornatu, Francja? Czechy?, około 1400, Paryż, Musee de Louvre (wg
Matouśa; reprod. R. Kubiczek)
nak przedstawienia o charakterze narracyjnym,
z rozbudowanym wątkiem rodzajowym, dla któ-
rych inspiracją mogła być np. powstała około ro-
ku 1370 Historia trium regumM, autorstwa kar-
melity Jana z Hildesheim. Tymczasem w naszej
miniaturze nie odnajdujemy śladów oddziaływa-
nia tego poczytnego tekstu. Kompozycja jej po-
zbawiona jest rodzajowości, jakby zredukowana,
ograniczająca do niezbędnego minimum liczbę
osób, w czym nawiązuje do powstałego pod ko-
niec wieku XIV malowidła w zamkowej kaplicy
w Forcheim oraz wspomnianej już miniatury w
kodeksie z Schaffhausen °5.
Wewnątrz prawej, pionowej laski inicjału ma-
des objets d'art, nouvelles acąuisitions (Revue des Arts,
VII, 1957), s. 125; F. Ma to u ś, Cesky kasulovy kfiz
krasneho slohu v Louvru (Umeni, VI, 1958), s. 195; E.
Po che, Dorsalkreuz einer Kasel, Bóhmen um 1380
[w:] Die Parler..., II, s. 714-715.
64 K a r ł o w s k a-K a m z o w a, Brzeskie..., s. 193-
-230.
65 Burger, o.c., s. 276, il. 339. Na temat kodeksu
z Schaffhausen zob. przyp. 58.
60 L. W e i ha hin-S t a u c h, Bar [w:] Lexikon der
larz umieścił przedstawienia zwierząt, których wy-
bór i tu nie jest przypadkowy. U góry wiidzimy
bowiem orła z rozpostartymi skrzydłami, w do-
le — skulonego, jakby uginającego się pod brze-
mieniem ciężkiej gałęzi stylizowanego akantu nie-
dźwiedzia. Zwierzę to, któremu w średniowieczu
nadawano zazwyczaj znaczenie negatywne, widząc
w nim uosobienie pożądliwości (synonimem jej
stał się niedźwiedź dążący do miodu), lub wprost:
postać szatana (utożsamionego z nim przez Św.
Augustyna, Eucheriusa z Lyonu, Rabanusa Mau-
ra), pojawiło się w sztukach plastycznych: rzeź-
bie, tkaninach i malarstwie książkowym poczyna-
jąc od wieku XI66. Jakie znaczenie pragnął nadać
christlichen Ikonographie, I, pod red. J. K i r s c h b a u-
m a, Rom-Fneiburg-Basel 1973, szp. 242-244; L. Stauch,
Bar [iw:] Reallexikon zur deutschen..., I, szp.
1442-1449; E. Pola k-T r a j d o s, Portal katedry w Tar-
nowie (Biuletyn Historii Sztuki, XXII, 1960), s. 170-175;
tejże, Z ikonologii polskiej sztuki gotyckiej. Portal
południowy katedry w Tarnowie (Studia Żródłoznaw-
cze, VI, 1961), s. 131-147; Miodońska, Iluminacje...,
s. 84-85.
47
Matouśa; reprod. R. Kubiczek)
nak przedstawienia o charakterze narracyjnym,
z rozbudowanym wątkiem rodzajowym, dla któ-
rych inspiracją mogła być np. powstała około ro-
ku 1370 Historia trium regumM, autorstwa kar-
melity Jana z Hildesheim. Tymczasem w naszej
miniaturze nie odnajdujemy śladów oddziaływa-
nia tego poczytnego tekstu. Kompozycja jej po-
zbawiona jest rodzajowości, jakby zredukowana,
ograniczająca do niezbędnego minimum liczbę
osób, w czym nawiązuje do powstałego pod ko-
niec wieku XIV malowidła w zamkowej kaplicy
w Forcheim oraz wspomnianej już miniatury w
kodeksie z Schaffhausen °5.
Wewnątrz prawej, pionowej laski inicjału ma-
des objets d'art, nouvelles acąuisitions (Revue des Arts,
VII, 1957), s. 125; F. Ma to u ś, Cesky kasulovy kfiz
krasneho slohu v Louvru (Umeni, VI, 1958), s. 195; E.
Po che, Dorsalkreuz einer Kasel, Bóhmen um 1380
[w:] Die Parler..., II, s. 714-715.
64 K a r ł o w s k a-K a m z o w a, Brzeskie..., s. 193-
-230.
65 Burger, o.c., s. 276, il. 339. Na temat kodeksu
z Schaffhausen zob. przyp. 58.
60 L. W e i ha hin-S t a u c h, Bar [w:] Lexikon der
larz umieścił przedstawienia zwierząt, których wy-
bór i tu nie jest przypadkowy. U góry wiidzimy
bowiem orła z rozpostartymi skrzydłami, w do-
le — skulonego, jakby uginającego się pod brze-
mieniem ciężkiej gałęzi stylizowanego akantu nie-
dźwiedzia. Zwierzę to, któremu w średniowieczu
nadawano zazwyczaj znaczenie negatywne, widząc
w nim uosobienie pożądliwości (synonimem jej
stał się niedźwiedź dążący do miodu), lub wprost:
postać szatana (utożsamionego z nim przez Św.
Augustyna, Eucheriusa z Lyonu, Rabanusa Mau-
ra), pojawiło się w sztukach plastycznych: rzeź-
bie, tkaninach i malarstwie książkowym poczyna-
jąc od wieku XI66. Jakie znaczenie pragnął nadać
christlichen Ikonographie, I, pod red. J. K i r s c h b a u-
m a, Rom-Fneiburg-Basel 1973, szp. 242-244; L. Stauch,
Bar [iw:] Reallexikon zur deutschen..., I, szp.
1442-1449; E. Pola k-T r a j d o s, Portal katedry w Tar-
nowie (Biuletyn Historii Sztuki, XXII, 1960), s. 170-175;
tejże, Z ikonologii polskiej sztuki gotyckiej. Portal
południowy katedry w Tarnowie (Studia Żródłoznaw-
cze, VI, 1961), s. 131-147; Miodońska, Iluminacje...,
s. 84-85.
47