Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]
Folia Historiae Artium — NS: 1.1995

DOI Artikel:
Przybyszewski, Bolesław: Ornat Długosza: z dziejów hafciarstwa polskiego w pierwszej połowie XV wieku
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.20544#0031
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
szat, aureoli i krzyża na pretekście. A Długosz
poszukiwał pereł właśnie w okresie poprzedzającym
termin sesji sądowej, na którą był wezwany w chara-
kterze świadka (5 II 1446), gdzie podał, że prosił
o dostarczenie pereł „ąuodam tempore”, a więc nie
bardzo dawno, nie liczył tego okresu na lata. Dlate-
go wolno chyba przyjąć hipotezę, że ornat kłobucki
Długosza został wykonany około roku 1445, czemu
nie sprzeciwia się charakter stylowy haftowanej
preteksty.

Jako warsztatową (może nie własnoręczną) pracę
Hassowa możemy przyjąć współczesny ornat pło-
cki 30, na którego pretekście widać krzyż rozkwitły

30 Gutkowska-Rychlewska, Taszycka, o. c., nr
kat. 11, s. 33.

31 Tamże, nr kat. 12, s. 33 — 34.

z poobcinanymi gałęziami, wyrastającymi z pnia,
i grupę Ukrzyżowania bardzo podobną do występu-
jącej na Ornacie Długoszozcym, a także przepiękny
ornat zwany Vir doloris z tarnowskiego Muzeum
Diecezjalnego31, wykonany według rysunku dostar-
czonego przez warsztat malarski zaliczony do tzw.
szkoły sądeckiej. W zasięgu oddziaływania warsztatu
Hassowa znajdują się dwa ornaty krakowskie: jeden
z katedry krakowskiej32, a drugi ze zbiorów Czar-
toryskich w Muzeum Narodowym w Krakowie33.
Pretekstę obydwóch zdobi scena Ukrzyżowania na
zielonym drzewie życia, o uciętych grubych kona-
rach.

32 Tamże, nr kat. 16, s. 36 — 37.

33 Tamże, nr kat. 17, s. 37.

La chasuble de Długosz. Supplement A l histoire de la brodfrie

POLONAISE DANS LA Tre MOITE DU XVe SIECLE

La chasuble de Długosz, conservee a 1’eglise paroissiale
de Kłobuck est le plus precieux exemple de broderie cracovienne
de la leremoitie du XVe siecle. La chasuble avait d’abord la coupe
gothiąue, d’ou les bras de la croix dorsale brodee portant le
Christ crucifie, etaient fourchus. La chasuble refaite ad formam
Romanam apres le Concile de Trente, les bras du Crucifie ont ete
rompus. Au pied de la croix on voit la Sainte Vierge et St Jean
l’Eva.ngeliste. Les figures des ąuatre Peres de 1’Eglise Occidenta-
le sont egalement representees sur la chasuble. Au-dessus de la
tete du Christ on a brodę St Jeróme, et a cóte des bras
de la croix — a gauche St Gregoire, a droite St Augustin. Sur
la partie anterieure de la chasuble, en haut se trouve

St Jean-Baptiste, au-dessous St Ambroise, ąuatrieme Pere de
1’Eglise. Les figures des docteurs ressemblent aux professeurs
enseignants: les tetes couvertes de bonnets obligatoires, ils sont
assis devant les pupitres sur lesąuels il y a des łivres.

La figurę du patron, St Jean-Baptiste et les armoiries
Wieniawa confirment la tradition que cette chasuble a ete
commandee par Długosz. Notre opinion que ce metait pas un
autre Jan Długosz, mais Jan Długosz senior, historien, cure de
Kłobuck entre 1434 et 1449, peut etre confirmee par le fait qu’en
1445 il acheta des perles dont la chasuble est richement decoree,
et pendant son rectorat a Kłobuck, un remarquable brodeur Jan
Hassów travaillait a Cracovie (1443 — 1446).
 
Annotationen