DOI Artikel:
Szlezynger, Piotr Stanisław: Brama zamku Lubomirskich w Nowym Wiśniczu
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20544#0108
9. Nowy Wiśnicz, zamek Lubomirskich. Elewacja bramy od dziedzińca paradnego, stan z r. 1993
(fot. autor)
pomieszczenia straży lub bronę, przy ostrzale ar-
tylerii groziło jednak obrońcom zasypanie gruzem
i odcięcie komunikacji. Zasadą było ograniczanie
słabych miejsc fortyfikacji, szczególnie przerywania
jej obwodu. Dlatego we wrotach wycinano furty dla
pieszych, natomiast osobne przejścia budowano tyl-
ko tam, gdzie były niezbędne (Brama Wyżynna
w Gdańsku)22. W Wiśniczu nie było takiej potrze-
by, w innych zamkach zaś, dla zachowania po-
działów luku triumfalnego, redukowano przejścia do
płytkich wnęk po obu stronach przejazdu (Pieskowa
Skala, Krzyżtońór).
Obwarowania bastionowe w Wiśniczu, łącznie
z bramą, eksponować miały zewnętrzne walory
obronne, podobnie jak w innych reprezentacyjnych
siedzibach rodowych23. W zamkach Lubomirskiego
nieprzekonywające — brak jest analizy przestrzennego kształtu
architektury. Styl wiśnickich fundacji o wyolbrzymionym, rzeź-
biarsko traktowanym detalu kamieniarskim budowli jest przez to
odmienny od rozwiązań w krajach habsburskich. Ma indywidual-
ne oblicze, a w związku z tym porównanie budowli, w których
detale są wyłącznie dekoracją, jest bezzasadne.
22 N. Goldmann, Elementorum architecturae militaris libri
IV, Lugduni Batavorum 1643, ryc. 127 — 130.
23 Krótka nauka..., k. D-l: „żeby te części domu, które się
wystawia na widok publiczny, które pierwsze przyjmują wcho-
dzących były szczególnie okazałe”.
10. Hans Vredeman de Vries, projekt dekoracji okuciowej z serii
Dorica-ionica (wg tegoż, o. c.)
104
(fot. autor)
pomieszczenia straży lub bronę, przy ostrzale ar-
tylerii groziło jednak obrońcom zasypanie gruzem
i odcięcie komunikacji. Zasadą było ograniczanie
słabych miejsc fortyfikacji, szczególnie przerywania
jej obwodu. Dlatego we wrotach wycinano furty dla
pieszych, natomiast osobne przejścia budowano tyl-
ko tam, gdzie były niezbędne (Brama Wyżynna
w Gdańsku)22. W Wiśniczu nie było takiej potrze-
by, w innych zamkach zaś, dla zachowania po-
działów luku triumfalnego, redukowano przejścia do
płytkich wnęk po obu stronach przejazdu (Pieskowa
Skala, Krzyżtońór).
Obwarowania bastionowe w Wiśniczu, łącznie
z bramą, eksponować miały zewnętrzne walory
obronne, podobnie jak w innych reprezentacyjnych
siedzibach rodowych23. W zamkach Lubomirskiego
nieprzekonywające — brak jest analizy przestrzennego kształtu
architektury. Styl wiśnickich fundacji o wyolbrzymionym, rzeź-
biarsko traktowanym detalu kamieniarskim budowli jest przez to
odmienny od rozwiązań w krajach habsburskich. Ma indywidual-
ne oblicze, a w związku z tym porównanie budowli, w których
detale są wyłącznie dekoracją, jest bezzasadne.
22 N. Goldmann, Elementorum architecturae militaris libri
IV, Lugduni Batavorum 1643, ryc. 127 — 130.
23 Krótka nauka..., k. D-l: „żeby te części domu, które się
wystawia na widok publiczny, które pierwsze przyjmują wcho-
dzących były szczególnie okazałe”.
10. Hans Vredeman de Vries, projekt dekoracji okuciowej z serii
Dorica-ionica (wg tegoż, o. c.)
104