DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.29895#0244
Zakończenie
Nie sposób dzisiaj w sposób wiarygodny przedstawić zagadnienia genezy sztuki,
i to z kilku powodów. Sami przeżywamy dziś kryzys pojęcia sztuki i jej miej-
sca w społeczeństwie, nie potrafimy się uporać z jej defmicją. Artyści i twórcy
reprezentują najróżniejsze nurty i kierunki artystyczne, z których wiele nie
spotyka się z powszechną aprobatą, choć bywają doceniane przez fachową
krytykę. Powstają nawet koncepcje antysztuki, które świadczą o niepokoju,
zwątpieniu, kryzysie pojęciowym czy próbie negacji dotychczasowych osiągnięć.
Dochodzą do tego ciągle niewyjaśnione zagadnienia początków człowie-
czeństwa, zarówno w sensie antropologicznym, jak i społecznym; kwestionuje
się wiele - wydawać by się mogło - utrwalonych teorii i hipotez.
Ten poważny kryzys nie tylko jednak nie zniechęca do zajmowania się
zagadnieniami początków sztuki, ale wręcz staje się ważnym bodźcem do
kontynuowania badań. Dzieje się tak z kilku powodów. Słabą stroną teorii sztuki
jest bowiem fakt, że w gruncie rzeczy zajmuje się ona niewielkim jej fragmen-
tem, bliskim naszym czasom i obejmującym w istocie nie więcej niż jeden
procent czasu jej trwania. Wprowadzenie do tych studiów nowego zagadnienia,
jakim jest ogromny dorobek człowieka w zakresie sztuk przedstawiających
z czasów pradziejowych, stawia przed teorią i historią sztuki zupełnie nowe
zadania i odkrywa problemy badawcze. Piszący te słowa jest głęboko prze-
świadczony, że przyniosą one odpowiedzi na wiele pytań, które nurtują dziś
teoretyków i twórców sztuki. Niniejsza książka nie jest przecież jeszcze odpo-
wiedzią na ten krąg zagadnień, lecz jej autor nie uznałby swego trudu za
daremny, gdyby stała się bodźcem do dalszych badań.
Odnoszę bowiem wrażenie, iż sztuka dziś zmaga się z wielkimi problemami
i tylko dogłębna analiza jej dziejów może ją sprowadzić na właściwy tor dal-
szego jej rozwoju.
Badacze zajmujący się genezą człowieka jako gatunku i początkami jego
życia społecznego coraz bardziej interesują się również początkami sztuki. Jest
to bowiem szczególnie ważny przejaw działalności, odróżniający jego zachowanie
od zachowań najwyżej zorganizowanych przedstawicieli świata zwierzęcego.
W Polsce takie studia prowadził prof. Andrzej Wierciński z grupą współpracowni-
ków, we Włoszech można wymienić prof. Emanuela Anatiego i jego Centro Camu-
no di Studi Prehistorici (chociaż ten ośrodek prowadzi studia innego zupełnie
typu). Analizując kierunki i zakres badań, nie można się oprzeć uwadze, że to
właśnie polscy badacze zajmują się problemami o znaczeniu fundamentalnym.
Już wstępne wyniki badań wskazują na to, iż zagadnienie genezy sztuki i jej
pierwszych przejawów mają ogromne znaczenie dla właściwego ukierunko-
Nie sposób dzisiaj w sposób wiarygodny przedstawić zagadnienia genezy sztuki,
i to z kilku powodów. Sami przeżywamy dziś kryzys pojęcia sztuki i jej miej-
sca w społeczeństwie, nie potrafimy się uporać z jej defmicją. Artyści i twórcy
reprezentują najróżniejsze nurty i kierunki artystyczne, z których wiele nie
spotyka się z powszechną aprobatą, choć bywają doceniane przez fachową
krytykę. Powstają nawet koncepcje antysztuki, które świadczą o niepokoju,
zwątpieniu, kryzysie pojęciowym czy próbie negacji dotychczasowych osiągnięć.
Dochodzą do tego ciągle niewyjaśnione zagadnienia początków człowie-
czeństwa, zarówno w sensie antropologicznym, jak i społecznym; kwestionuje
się wiele - wydawać by się mogło - utrwalonych teorii i hipotez.
Ten poważny kryzys nie tylko jednak nie zniechęca do zajmowania się
zagadnieniami początków sztuki, ale wręcz staje się ważnym bodźcem do
kontynuowania badań. Dzieje się tak z kilku powodów. Słabą stroną teorii sztuki
jest bowiem fakt, że w gruncie rzeczy zajmuje się ona niewielkim jej fragmen-
tem, bliskim naszym czasom i obejmującym w istocie nie więcej niż jeden
procent czasu jej trwania. Wprowadzenie do tych studiów nowego zagadnienia,
jakim jest ogromny dorobek człowieka w zakresie sztuk przedstawiających
z czasów pradziejowych, stawia przed teorią i historią sztuki zupełnie nowe
zadania i odkrywa problemy badawcze. Piszący te słowa jest głęboko prze-
świadczony, że przyniosą one odpowiedzi na wiele pytań, które nurtują dziś
teoretyków i twórców sztuki. Niniejsza książka nie jest przecież jeszcze odpo-
wiedzią na ten krąg zagadnień, lecz jej autor nie uznałby swego trudu za
daremny, gdyby stała się bodźcem do dalszych badań.
Odnoszę bowiem wrażenie, iż sztuka dziś zmaga się z wielkimi problemami
i tylko dogłębna analiza jej dziejów może ją sprowadzić na właściwy tor dal-
szego jej rozwoju.
Badacze zajmujący się genezą człowieka jako gatunku i początkami jego
życia społecznego coraz bardziej interesują się również początkami sztuki. Jest
to bowiem szczególnie ważny przejaw działalności, odróżniający jego zachowanie
od zachowań najwyżej zorganizowanych przedstawicieli świata zwierzęcego.
W Polsce takie studia prowadził prof. Andrzej Wierciński z grupą współpracowni-
ków, we Włoszech można wymienić prof. Emanuela Anatiego i jego Centro Camu-
no di Studi Prehistorici (chociaż ten ośrodek prowadzi studia innego zupełnie
typu). Analizując kierunki i zakres badań, nie można się oprzeć uwadze, że to
właśnie polscy badacze zajmują się problemami o znaczeniu fundamentalnym.
Już wstępne wyniki badań wskazują na to, iż zagadnienie genezy sztuki i jej
pierwszych przejawów mają ogromne znaczenie dla właściwego ukierunko-