DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.7650#0115
82 MUNDl SUBTERRANEI
Cap.XIl. Quomodo verb interierit, restat dicen-' quarum prima est, quse desumitur a Terra
dum;&quantum quidem experientia ma- w0/i^,quorumefficienscausa, sunt Ignium
gutmodo gistra cognosci potuit, illa duplici tationelfubterraneorum spiritus, quibus Atlanticum
^>Sper- tantum incurrerepotuit ruina? exitium; | Mare scatet; unde terrazmotibus oppido ex-
ient.
va
in
prisH
isAib-
terranei.
<25D
positum esse , horum temporum Hijtorici quodfequiturprodigium : A Vico{yulgo Pico
PiciCmn- scribunt. Montem enim Picum in Tenerijsa delle Camerine) Jex milliaribus dissttus locus
Montisalti- Canariarum , tanta; altitudinis elTe perhi-\di£tus la Ferreira , quo cymbis pijcatores hu-
tuda bent, ut a 60 milliaribus, Nautis in altis- \jus Injula Jefeadpijcandumconserre folebant,
{Imo Oceano constitutis instar Qohimnxprtejertimtempore aiftivo; ibi enim fpatio diei
appareat; fumum quoque subinde ex ver- naturalis tantam concludebant pscium omnis
tice emittere, & incendiaquandoque evo- generis multitudinem,ut nulla cymbaejjet,quat
muhTe testantur lapides fulphurei, qui ma- non 10000pifcibus onusia reverteretur. lnhoc
gna copia hinc in Hispaniam deportantur; itaque Oceani distristu, die Sabbathi, mensis
trium dierum itinere pervenitur ad apicem julii Anni 1638. Ignis cum tam inexplicabili
planitie conspicuum , ex qua omnes Cana- violentia, non objlante difti loci Oceani 120
riarum Injulai, quantumvis diiTkas, oblutui pedum Geometricorum a piscatoribus antehac
sese offerunt; thermis quoque & bitumino- \fiepius explorata prosunditate , erupit, ut ad
sts fontibus scatet, quas manifesta sunt la- j tantum rejlinguendum incendium ne Oceanus
tentis fubterranei igw/jindicia. In Azoribus (quidem fufficeret. Spatium, quod ignis ebul- Vebtmmin
Infulis,Mons speftatur, paris cum PicoCana-j Liens occupabat, tantumerat, quantum duobus1^'
Picusde riarum altitudinis, ab incolis Pico de Fayalde \ modiissrumentiproseminandis jussiciebat, cum
^tJkAzfri S' Geor&° nuncupatus ; habet is Infulas cir-' tanta violentiaerumpens, ut nonobpianteditla
bm. cumfitas, quarum quas Terzera dicitur, & S. Oceani prosunditate, nubibusfefe aequaret, in
Michaelis, olim in pluribuslocis&rupibus fupremamaeris regionem elatus, evetla fecum
ignem eruftasse feruntur, frequentibusque I ipftiaqua , arena,terr^,faxis, aliisqueingenti-
terram&tibus concutiuntur, qui ante vicen- j bus molibus, quae eminus , trijle intuentibus
nium circiter, univerjam Injulam S. Mich.ix.7L \fetlaculum , comparebant ssoccorum adinjlar
concusterunt, utpene totain abysTum ierit.! gojfipinorum; in Mare verbreverfa materiali-
Sed quoniam res digna est, cujus \\oc\quesatlapultisprazfeferebatjpeciem. Porrb Di-
loco memoria fiat, eventum rei fldeli Pa- vinazprovidentia, benignitatique asscribendum
trum nossrorum relatione , adjungere vi- efi , Ventumtunctemporis fuisJeTerrestremex
Relath $tit: 2 ^16 tuntl Anni 1638. c<seperunt\partibus Insulse proruentem contraJaivientis
ingemim- fpatio 8 dierum adeb formidabiles Tenxmo-)lgmsrabiem, quod ni/i saclumeset, totahaud
iBinsuh s tus univerfam conquassare Insulam , ut homi- dubie Insula hoc sormidabili incendio exussa
Michaelis,' civitatibuf , oppidis , caflellis derelitlis periiffet. Subinde adeb immenfemagnitudinis
campos apertossuerint coacliinhabitare, maxi- faxa in trium lancearum altitudinemprojicie-
me Incolai Terra?, ditlae Vargen , «^iTerra:- ^batfevientisNaturaevis ,utnonfaxafedmon-
motus feviebant , quam aliis in locis, multb ites integros ejetlos diceres. Accedebat adhorro-
essicacius. Hofce terrsemotus excipiebat id,jrem id,quod recidentes in altumprojetli faxei
montes,
AthntK
ai!i
r 7\ auilo*
Odor luJ
!% hisce lucn
temporibus con
temporibus cor
tura loci eadeiss
qoos Nawra iul
suoloco docebn
Unde semper te
11011 seculis aliq
safuit.
gm Accedithisce
^paulatim ad ul
tknttcM diJpoi
ex Septentrione
obviarum lnsuh
exeduntur,ut\
gente, tota m<
cofflmilsura, lal
&plurimum pn
hsdm ingenti:
i)iis Naturs inc<
concidiss'e, no
(quiutiMonti
frmiorem con:
%t) tants ca;
%i« quibusd
teftiks.
Idem 'verism
pnarum hjulai
Awcam olim C
^.eoquo
fih posteris
tllms^Sedhxc
,, , C 0 R 1
r»faci„ «llcilrsu, iUsp^
< Z ^ mUltO
en
'1
constituti011
5Duiem01
s-quioli:
J
Cap.XIl. Quomodo verb interierit, restat dicen-' quarum prima est, quse desumitur a Terra
dum;&quantum quidem experientia ma- w0/i^,quorumefficienscausa, sunt Ignium
gutmodo gistra cognosci potuit, illa duplici tationelfubterraneorum spiritus, quibus Atlanticum
^>Sper- tantum incurrerepotuit ruina? exitium; | Mare scatet; unde terrazmotibus oppido ex-
ient.
va
in
prisH
isAib-
terranei.
<25D
positum esse , horum temporum Hijtorici quodfequiturprodigium : A Vico{yulgo Pico
PiciCmn- scribunt. Montem enim Picum in Tenerijsa delle Camerine) Jex milliaribus dissttus locus
Montisalti- Canariarum , tanta; altitudinis elTe perhi-\di£tus la Ferreira , quo cymbis pijcatores hu-
tuda bent, ut a 60 milliaribus, Nautis in altis- \jus Injula Jefeadpijcandumconserre folebant,
{Imo Oceano constitutis instar Qohimnxprtejertimtempore aiftivo; ibi enim fpatio diei
appareat; fumum quoque subinde ex ver- naturalis tantam concludebant pscium omnis
tice emittere, & incendiaquandoque evo- generis multitudinem,ut nulla cymbaejjet,quat
muhTe testantur lapides fulphurei, qui ma- non 10000pifcibus onusia reverteretur. lnhoc
gna copia hinc in Hispaniam deportantur; itaque Oceani distristu, die Sabbathi, mensis
trium dierum itinere pervenitur ad apicem julii Anni 1638. Ignis cum tam inexplicabili
planitie conspicuum , ex qua omnes Cana- violentia, non objlante difti loci Oceani 120
riarum Injulai, quantumvis diiTkas, oblutui pedum Geometricorum a piscatoribus antehac
sese offerunt; thermis quoque & bitumino- \fiepius explorata prosunditate , erupit, ut ad
sts fontibus scatet, quas manifesta sunt la- j tantum rejlinguendum incendium ne Oceanus
tentis fubterranei igw/jindicia. In Azoribus (quidem fufficeret. Spatium, quod ignis ebul- Vebtmmin
Infulis,Mons speftatur, paris cum PicoCana-j Liens occupabat, tantumerat, quantum duobus1^'
Picusde riarum altitudinis, ab incolis Pico de Fayalde \ modiissrumentiproseminandis jussiciebat, cum
^tJkAzfri S' Geor&° nuncupatus ; habet is Infulas cir-' tanta violentiaerumpens, ut nonobpianteditla
bm. cumfitas, quarum quas Terzera dicitur, & S. Oceani prosunditate, nubibusfefe aequaret, in
Michaelis, olim in pluribuslocis&rupibus fupremamaeris regionem elatus, evetla fecum
ignem eruftasse feruntur, frequentibusque I ipftiaqua , arena,terr^,faxis, aliisqueingenti-
terram&tibus concutiuntur, qui ante vicen- j bus molibus, quae eminus , trijle intuentibus
nium circiter, univerjam Injulam S. Mich.ix.7L \fetlaculum , comparebant ssoccorum adinjlar
concusterunt, utpene totain abysTum ierit.! gojfipinorum; in Mare verbreverfa materiali-
Sed quoniam res digna est, cujus \\oc\quesatlapultisprazfeferebatjpeciem. Porrb Di-
loco memoria fiat, eventum rei fldeli Pa- vinazprovidentia, benignitatique asscribendum
trum nossrorum relatione , adjungere vi- efi , Ventumtunctemporis fuisJeTerrestremex
Relath $tit: 2 ^16 tuntl Anni 1638. c<seperunt\partibus Insulse proruentem contraJaivientis
ingemim- fpatio 8 dierum adeb formidabiles Tenxmo-)lgmsrabiem, quod ni/i saclumeset, totahaud
iBinsuh s tus univerfam conquassare Insulam , ut homi- dubie Insula hoc sormidabili incendio exussa
Michaelis,' civitatibuf , oppidis , caflellis derelitlis periiffet. Subinde adeb immenfemagnitudinis
campos apertossuerint coacliinhabitare, maxi- faxa in trium lancearum altitudinemprojicie-
me Incolai Terra?, ditlae Vargen , «^iTerra:- ^batfevientisNaturaevis ,utnonfaxafedmon-
motus feviebant , quam aliis in locis, multb ites integros ejetlos diceres. Accedebat adhorro-
essicacius. Hofce terrsemotus excipiebat id,jrem id,quod recidentes in altumprojetli faxei
montes,
AthntK
ai!i
r 7\ auilo*
Odor luJ
!% hisce lucn
temporibus con
temporibus cor
tura loci eadeiss
qoos Nawra iul
suoloco docebn
Unde semper te
11011 seculis aliq
safuit.
gm Accedithisce
^paulatim ad ul
tknttcM diJpoi
ex Septentrione
obviarum lnsuh
exeduntur,ut\
gente, tota m<
cofflmilsura, lal
&plurimum pn
hsdm ingenti:
i)iis Naturs inc<
concidiss'e, no
(quiutiMonti
frmiorem con:
%t) tants ca;
%i« quibusd
teftiks.
Idem 'verism
pnarum hjulai
Awcam olim C
^.eoquo
fih posteris
tllms^Sedhxc
,, , C 0 R 1
r»faci„ «llcilrsu, iUsp^
< Z ^ mUltO
en
'1
constituti011
5Duiem01
s-quioli:
J