DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.7650#0307
264 MUNDI SUBTERRANEI
Secl. 11. Sit lacus A, qui B flumen recipiat, C flu-
men emittat, fiet, ut si flumina B & C co-
operta & subterranea concipiantur, lacus A
solus existere videatur, ut in lacu N patet.
Rursus sit lacus quidam qui flumen B reci-
piat, at nullum emittat; tunc imaginabe-
tistibiflumen C fuhterraneum ; & sic lacum
concipies flumine B manifeste auclum ;
C vero non apparenter depleri. Idem de
lacu qui nullum quidem ssumen recipit, id ta-
men emittit, tuncconcipies contraria ratio- DisqU}r
ne lacum A per B subterraneum flumen non
manifejtum repleri, per ssumen vero C appa-
renter exonerari. Qui hasc rite intellexerit,
is procul dubio propositac lacuum disserentw
rationem nullo negotio assignabit.
Quare hasc de laculus in planis campestri-
bus exortis difta sufficiant. Figuraesequun-
tur. Nota nigrum quodhic cernitur, deno-
tare fuhterraneum.
Laetu A reeipit B, & Lacm VrecipitL ss.& Lacut S ssumen non reci- Lacutli ssumennon recipit,
emittit C, ssumma. nullum extra emttttt. pit, sed emitttt, ut Y. neque emittit apparenter.
S E c t I o II.
D I S Q_ U I S I T I O
DE VARIIS AQUARUM DIFFERENTIIS,
& QJU ALITATIBUS,
jive , cjuodidem esfy ,\
De Thermis, seu aquis medicatis compositisque, earumque natura,
proprietate, origine.
C a p u t I.
(De Aaua Fontana fimplici, & de ejm bonitate & malitia.
Cap.l. £^Uppono primo , Elementum purum & cl;ionemaptissima,sanguinisque cumex je-
^^simplexi» rerumnatura dari «ow^/^&jcoreinuniversamcorporis oeconomiam ef-
a^n Jetur ^consequenter aquam, qua fruimur, qua- j funditur, commodisfimum sit vehiculum,
raentutn" que carere non possumus, non ejse simpl/cem,\ inter Medicos non exigua lis est & contro-
ilmplexHj nequepuram,sedfuhstantiamvariis \\e.te.to-\verfia; Fontanam alii ob summam limpidi-
yerum na-, geneorum mixtorum corpusculis mixtam | tatem,suavitatem, levitatem, frigiditatem-
confusamque, quse uti rerum variorumque que praeferunt : Nonnulli, Plutarcho teste, Pl««rchus.
experimentorum induftione ostendimus a- j imbrium sivepluviarum aquam,eb quod levis
lihi, & inserius fusius demonstrabimus, ita sit&aerea. Quidam cissernarum aquam reli-
iisimmorari nolumus. Et tametsihocloco :quisanteponunt,eoquod»i/;//^/Wlit,^w
aquamfontanamsimplicem dicamus, id tamen ! aqua pluvialis, & ab omnibus quisquiliis de-
non defimplicitate absoluta, sed de refpecliva \ fsecatisTima. Non desunt, qui putent, ssuvio-
intelligi velim , in quantum videlicet ad! rum aquas este sanissimas, torsan inducti ex
alias aquas comparata majores simplicita- j nonnullorumfluminumaquissaluberrimis,
tis notas exhibet ; quam tamen absolute, cujusmodi .SWiww Choaspis siuminis PersiE Solinus.
simplicem non esse, tantse fontium differen- j aquas esTe dicit, tantje perfe&ionis, ut Rex
tix satis ostendunt, Et quamvis de iis ube- j non alias qu am hasce in potum adhibuerit;
uti & de aqua Nilotica , utpote suavissima a^**£JJ
omnium & fcecundissima, aliisque innume- britate &
ris enunciatur. Putealis aqua gravisest
greque con sicitur, nec statui quidem potest
num omnis sit putredinis expers. Verum wedis a-
\ r ■ • i ir autcomt-
tanto tuerit minus damnanda , quanto ex^
frequenti haurientiumcommotione magis
magisque emendatur; vei si e subterraneo
fonte scaturiat. Lacustrihus denique sive
stagnantibus aquis veluti ab omnibus e nu-
mero saluhrium exausitoratis , quid de reli-
quis
riusin ltinere nosiro Hetrufco egerimus, hic
tamen nonnulla ibidem omisfa , exactius
tra&are visum fuit.
Sex diffe- Sex potahilis sive dulcis aquaz differentia
dT^pota. ut plurimum statuuntur : Primo Fontana,
bilk aqux quae ex imis terras visceribus vena vivasca-
sunt: turit; secundo Lacuftris, sive palustris sta-
gnansque; tertio, Pluvialis ; quarto, Cister-
narum; quinto, Fluvialis; sexto, Putealis.
£>)u&n»m Quaznam ex hifce potu saluherrima , atque
JJEon * ^ sltim sedandam juvandamque conco-
Secl. 11. Sit lacus A, qui B flumen recipiat, C flu-
men emittat, fiet, ut si flumina B & C co-
operta & subterranea concipiantur, lacus A
solus existere videatur, ut in lacu N patet.
Rursus sit lacus quidam qui flumen B reci-
piat, at nullum emittat; tunc imaginabe-
tistibiflumen C fuhterraneum ; & sic lacum
concipies flumine B manifeste auclum ;
C vero non apparenter depleri. Idem de
lacu qui nullum quidem ssumen recipit, id ta-
men emittit, tuncconcipies contraria ratio- DisqU}r
ne lacum A per B subterraneum flumen non
manifejtum repleri, per ssumen vero C appa-
renter exonerari. Qui hasc rite intellexerit,
is procul dubio propositac lacuum disserentw
rationem nullo negotio assignabit.
Quare hasc de laculus in planis campestri-
bus exortis difta sufficiant. Figuraesequun-
tur. Nota nigrum quodhic cernitur, deno-
tare fuhterraneum.
Laetu A reeipit B, & Lacm VrecipitL ss.& Lacut S ssumen non reci- Lacutli ssumennon recipit,
emittit C, ssumma. nullum extra emttttt. pit, sed emitttt, ut Y. neque emittit apparenter.
S E c t I o II.
D I S Q_ U I S I T I O
DE VARIIS AQUARUM DIFFERENTIIS,
& QJU ALITATIBUS,
jive , cjuodidem esfy ,\
De Thermis, seu aquis medicatis compositisque, earumque natura,
proprietate, origine.
C a p u t I.
(De Aaua Fontana fimplici, & de ejm bonitate & malitia.
Cap.l. £^Uppono primo , Elementum purum & cl;ionemaptissima,sanguinisque cumex je-
^^simplexi» rerumnatura dari «ow^/^&jcoreinuniversamcorporis oeconomiam ef-
a^n Jetur ^consequenter aquam, qua fruimur, qua- j funditur, commodisfimum sit vehiculum,
raentutn" que carere non possumus, non ejse simpl/cem,\ inter Medicos non exigua lis est & contro-
ilmplexHj nequepuram,sedfuhstantiamvariis \\e.te.to-\verfia; Fontanam alii ob summam limpidi-
yerum na-, geneorum mixtorum corpusculis mixtam | tatem,suavitatem, levitatem, frigiditatem-
confusamque, quse uti rerum variorumque que praeferunt : Nonnulli, Plutarcho teste, Pl««rchus.
experimentorum induftione ostendimus a- j imbrium sivepluviarum aquam,eb quod levis
lihi, & inserius fusius demonstrabimus, ita sit&aerea. Quidam cissernarum aquam reli-
iisimmorari nolumus. Et tametsihocloco :quisanteponunt,eoquod»i/;//^/Wlit,^w
aquamfontanamsimplicem dicamus, id tamen ! aqua pluvialis, & ab omnibus quisquiliis de-
non defimplicitate absoluta, sed de refpecliva \ fsecatisTima. Non desunt, qui putent, ssuvio-
intelligi velim , in quantum videlicet ad! rum aquas este sanissimas, torsan inducti ex
alias aquas comparata majores simplicita- j nonnullorumfluminumaquissaluberrimis,
tis notas exhibet ; quam tamen absolute, cujusmodi .SWiww Choaspis siuminis PersiE Solinus.
simplicem non esse, tantse fontium differen- j aquas esTe dicit, tantje perfe&ionis, ut Rex
tix satis ostendunt, Et quamvis de iis ube- j non alias qu am hasce in potum adhibuerit;
uti & de aqua Nilotica , utpote suavissima a^**£JJ
omnium & fcecundissima, aliisque innume- britate &
ris enunciatur. Putealis aqua gravisest
greque con sicitur, nec statui quidem potest
num omnis sit putredinis expers. Verum wedis a-
\ r ■ • i ir autcomt-
tanto tuerit minus damnanda , quanto ex^
frequenti haurientiumcommotione magis
magisque emendatur; vei si e subterraneo
fonte scaturiat. Lacustrihus denique sive
stagnantibus aquis veluti ab omnibus e nu-
mero saluhrium exausitoratis , quid de reli-
quis
riusin ltinere nosiro Hetrufco egerimus, hic
tamen nonnulla ibidem omisfa , exactius
tra&are visum fuit.
Sex diffe- Sex potahilis sive dulcis aquaz differentia
dT^pota. ut plurimum statuuntur : Primo Fontana,
bilk aqux quae ex imis terras visceribus vena vivasca-
sunt: turit; secundo Lacuftris, sive palustris sta-
gnansque; tertio, Pluvialis ; quarto, Cister-
narum; quinto, Fluvialis; sexto, Putealis.
£>)u&n»m Quaznam ex hifce potu saluherrima , atque
JJEon * ^ sltim sedandam juvandamque conco-