DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.7650#0024
Prjefatio.
aestu altius assurgo, tandem argumenti hucusque forsan intentati, id est, Mundi Sub-
terranei fabricam orditus, quantum ingenii mei imbecillitas permisit , rite con-
ceptam,Reip.Litterariae jam dudum promissam, & multiplici remorarum obice
impeditam, tandem ad DiviniNuminis gloriam boniquecommunis emolumen-
tum in publicam lucem edidi. In quibus omnibus explorandis unicus Divinae
Gloriae scopus mihi propositus est , ut videlicet illuc, unde veluti a bonorum
omnium origine cun&a profluxerunt , ad Deum Ost. Max. reducantur, qui sst
semperlaudatusjsine mensura benedidus,atquesemperomniumpossibiIium crea-
turarum affe&u in perpetuas amatus geternitates. Vale Le&or cceptisque fave.
PRiEFATIO SECUNDA,
tn cjua eorum, quifuam in hoc Opere injignl variarum Observa-
tionum augmento operam contu/erunt, mentio fit.
jUm multorum precibus hujus Operis curam suscepissem, variisquead tot
itamqueportentososNaturae partus,qui nondicam in extremisindiarum
'oris, sed vel in singulis Europae Provinciis nullibi non se spectandos prae-
bent, legitima authoritate stabiliendos subsidiis indigerem , operae pretium me
fa&urum existimavi , 11 ad praecipuas Europae Provincias potissimum ad Socie-
tatis nostrae peritissimos viros litteras expedirem, queis suscepti Operis instituto
expositorogarem, ut si quidin eorum regionibus lateret in aquis., montibus, lpe-
luncis, ssuminibus, fodinis, herbis, animalibus alibi incognitum, vel exotica Na-
turae proprietate admiratione dignum, ad me transmittere non gravarentur; scri-
ptum^fa&um; siquidem percepta Operis quod moliebar designatione, singuli ea
qualicuitcura&diligentia obstetricantes partuimanus uti adhibere non sunt de-
dignati} ita quoque non immerito ingratus videri possem, si praestitam in boni com-
munis emolumentum operam, silentio involutam prgeterirem. Quare eorum no-
mina vel in primo hujus Voluminis vestibulo, ad ea immortalitati consecranda,
exhibere libuit.
FerdinandusIII. gloriolae mem. Rom. Imper. semper Augustus, qui pro
sapientia sua, & omnigenae scientiae amplitudine, qua Mundo claruit, uti primus
hujusOperismotorextitit, ita quoque qualitteris, qua nummario subsidio, me
quantumvis indignum , ad Operis incepti executionem sollicitare non destitit.
Quem (ecutus haud disparisingenii,& virtutum paternarum se&ator, & in Impe-
rio successbr Leopoldus Primus Augustus, dereli&am morte gloriosissimi
Parentisoperis telam sapiensFilius denuo orditus, tandem jussii suo continuatoque
subsidio ad finem perduxit, mediatore Serenissimo Archiduce Leopoldo Guilielmo^
qui pro singulari suo in me meaque studia afFe&u, huic uniceincubuit,ne quid-
quameorumquaetumadOperummeorum editionem, tum potissimum ad Mundi
Subterranei Opus praelo parandum necessariaforent, desoret. Quibusmerito vel-
uti primis acmunificisstudiorummeorumMecgenatibus, si quidpiam a 2oanno-
rumdecursu laude dignum in Reip. Litt. bonum a me prodiit, id gratamposte-
ritatem iis acceptum ferre velim. Hisce accessit Eminus FrancifcusGeorgius S.d{.L
Ele&or & Archiepiscopus Moguntin. necnon Qarolus LudoYicus Serenissimus
6\ /. Ele&or Palatinus, qui inceptam operis designationem, copiosis sane subsi-
diis urgere non destiterunt. Horum exemplum secuti Sereniss jiuguflus Dux
Brunsvicensis & Lunaeburgensis, uti & Hungariae primas Francifcus de Lippay Ar-
chiepiscopus Strigoniensis ; deinde Eccellentus <Bernardus , S. %. I. Comes de
Martinez, meritissimus protempore Boemici Regni Burggravius&Prorex,una
cumFxatte Maximiliano secundum in eodem Regno locum dignitatis obtinente,
insigni
aestu altius assurgo, tandem argumenti hucusque forsan intentati, id est, Mundi Sub-
terranei fabricam orditus, quantum ingenii mei imbecillitas permisit , rite con-
ceptam,Reip.Litterariae jam dudum promissam, & multiplici remorarum obice
impeditam, tandem ad DiviniNuminis gloriam boniquecommunis emolumen-
tum in publicam lucem edidi. In quibus omnibus explorandis unicus Divinae
Gloriae scopus mihi propositus est , ut videlicet illuc, unde veluti a bonorum
omnium origine cun&a profluxerunt , ad Deum Ost. Max. reducantur, qui sst
semperlaudatusjsine mensura benedidus,atquesemperomniumpossibiIium crea-
turarum affe&u in perpetuas amatus geternitates. Vale Le&or cceptisque fave.
PRiEFATIO SECUNDA,
tn cjua eorum, quifuam in hoc Opere injignl variarum Observa-
tionum augmento operam contu/erunt, mentio fit.
jUm multorum precibus hujus Operis curam suscepissem, variisquead tot
itamqueportentososNaturae partus,qui nondicam in extremisindiarum
'oris, sed vel in singulis Europae Provinciis nullibi non se spectandos prae-
bent, legitima authoritate stabiliendos subsidiis indigerem , operae pretium me
fa&urum existimavi , 11 ad praecipuas Europae Provincias potissimum ad Socie-
tatis nostrae peritissimos viros litteras expedirem, queis suscepti Operis instituto
expositorogarem, ut si quidin eorum regionibus lateret in aquis., montibus, lpe-
luncis, ssuminibus, fodinis, herbis, animalibus alibi incognitum, vel exotica Na-
turae proprietate admiratione dignum, ad me transmittere non gravarentur; scri-
ptum^fa&um; siquidem percepta Operis quod moliebar designatione, singuli ea
qualicuitcura&diligentia obstetricantes partuimanus uti adhibere non sunt de-
dignati} ita quoque non immerito ingratus videri possem, si praestitam in boni com-
munis emolumentum operam, silentio involutam prgeterirem. Quare eorum no-
mina vel in primo hujus Voluminis vestibulo, ad ea immortalitati consecranda,
exhibere libuit.
FerdinandusIII. gloriolae mem. Rom. Imper. semper Augustus, qui pro
sapientia sua, & omnigenae scientiae amplitudine, qua Mundo claruit, uti primus
hujusOperismotorextitit, ita quoque qualitteris, qua nummario subsidio, me
quantumvis indignum , ad Operis incepti executionem sollicitare non destitit.
Quem (ecutus haud disparisingenii,& virtutum paternarum se&ator, & in Impe-
rio successbr Leopoldus Primus Augustus, dereli&am morte gloriosissimi
Parentisoperis telam sapiensFilius denuo orditus, tandem jussii suo continuatoque
subsidio ad finem perduxit, mediatore Serenissimo Archiduce Leopoldo Guilielmo^
qui pro singulari suo in me meaque studia afFe&u, huic uniceincubuit,ne quid-
quameorumquaetumadOperummeorum editionem, tum potissimum ad Mundi
Subterranei Opus praelo parandum necessariaforent, desoret. Quibusmerito vel-
uti primis acmunificisstudiorummeorumMecgenatibus, si quidpiam a 2oanno-
rumdecursu laude dignum in Reip. Litt. bonum a me prodiit, id gratamposte-
ritatem iis acceptum ferre velim. Hisce accessit Eminus FrancifcusGeorgius S.d{.L
Ele&or & Archiepiscopus Moguntin. necnon Qarolus LudoYicus Serenissimus
6\ /. Ele&or Palatinus, qui inceptam operis designationem, copiosis sane subsi-
diis urgere non destiterunt. Horum exemplum secuti Sereniss jiuguflus Dux
Brunsvicensis & Lunaeburgensis, uti & Hungariae primas Francifcus de Lippay Ar-
chiepiscopus Strigoniensis ; deinde Eccellentus <Bernardus , S. %. I. Comes de
Martinez, meritissimus protempore Boemici Regni Burggravius&Prorex,una
cumFxatte Maximiliano secundum in eodem Regno locum dignitatis obtinente,
insigni