Kircher, Athanasius: Athanasii Kircheri ... Mundus subterraneus, in XII libros digestus: quo divinum subterrestris mundi opificium, mira ergasteriorum naturae in eo distributio ... universae denique naturae maiestatis & divitiae summa rerum varietate exponuntur ... (Band 1) (Amsterdam, 1678)

210 MUNDI SUBTERRANE1
Sc8.ll.
S e c t i o II.
DE AERIS & VENTORUM CAUSIS,
NATURA , VIRIBUS & V ARIETATE,
Qui tum in extera (jeocofmi fuperficie 3 tum in internis Subterraneis
cavernofis regionibus dominantur.
PR£FATIO.
De6 inventu difficilis nullo non tempore ^hilofophis visa fuit Ventorum
caufa, ut non immerito Regius Tfaltes ex D e i thesauris edu&os assc-
rat, qui educis Ventos de thesauris tuis , qui ambulas supra pennas 'Ventorum,
& omnibm iis nomina ponis; & uti tbefauri Divinae Sapientiae innuunt incomprehen-
fn^Ms* sum ab humano intelle&u modum & rationem , qua oriuntur, ita supra pennts
^aOdaf']*l>entorum ambulatio ostendit, iterum causas eorum adeo difficiles esse, ut nonnisi
ipsi qui (blus iis dominatur, qui solus eos saevire facit, iis fraenainjicit, iis nomi-
naponit, reservatae videantur ; adeoque hominum sit, mirari tantiim id , quod
noncapiunt, discantque exinde ineffabilem Divinx Potentiae magnitudinem in
suiscreaturis adorare potius, quam eas curiosiusscrutari. Quoniam tamen Divi-
na bonitashomines (ensu & intelle&u instruxit, ut invisibilia pereaquae fa&a sunt
cpgnofcerent, idest, per res sensui expositas adearuminvisibiles virtutes pertin-
gerent, atque hinc tandemadrerumomnium Au&orem Deum Opt. Max. nv
visibili sua virtute omnia moderantem adscenderent: H inc orta est summa illa in-
geniorum in naturalium rerum investigatione inquietudo, & obtinenda? veritati*
desiderio aestuans mortalium animus: quo & nos tlagrantes ad Ipsius Nominis glo-
riam ordimur argumentum de Ventorum causis, naturb, proprietate, in quo si quid
laude dignum prcstitero, id non infantili meo ratiocinio, sed Ei qui & posse &
velle dedit, in acceptis referendum est.
C a p u t I.
T>e multiplici Ventorum causti, eorum diVisione & desinitione.
Cap. I. I ^Ier* non Potest ut una semper & ea-
H dem sit causa Ventorum produ&rix;
**- stquidem diverfitas Vcntorum, natura,
viribus , proprietatibusque disferentium,
THigctu procul dubio diversas causas arguat; utpro-
Vcntorum jnc[e friyolum sst dicere , Ventorum causam
*ft ad£$uh alfam non esse, quam exhalationem calidam
ta. siccam collateraliter illifam, quam Peripa-
tus mordicus defendit. Nos pro diverfitate
ventorum diversas causas, quse tamen uni o-
mnium opisici caujaz substant, hoc locoassi-
gnare conabimur ; quibus cognitis, nulla
dabitur adeb peregrina ventorum qualitas,
nullus tam exoticus esfellus ventorum, cu-
jus causam non assignes. Verum ut in ma-
teria perplexa tricisque implicata connatu-
ralem ordinem servemus, primo de varietate
ventorum, deinde quoque de eorundem cau-
sis ratiocinabimur.
venwum Septem invenio ventorum disserentias, qui-
iisermtu. kus universa Telluris moles continub agi-
tatur. Et sunt primb venti quidem commu-
nes & perennes, qui omnitempore&omni;

locospirant, nisi ab aliis ventis aut obsta- ^
culis variis impediantur , qualis est unicus0riSaiis
ille Orientalis, quem generakm dicimus, Scs»l> z°™
Zonae Torridae potissimum dominatur ex^'^^"
Ortu in Occasum ruens.
2. Sunt venti nonnullis locis proprii Jf»"^
& periodici, qui uti certo anni tempore, '
ita & in certo loco tantum aut tractuTer-
rae spirant; uti sunt Etesiae : qui Qxxcix
& ./Egypto tantum aestivo tempore domi-
nantur, non ita reliquis Terrae partibus.
3. Venti Anniversarii, suntque vel men-s™™"'
ftrui, vel diurni, vel horarii, qui pro diversi-
tatetemporum in Oceanospirantexvariis
Mundi plagis, & in nonnullis locisseme-
stri, quadrimestri, trimestri, bimestri, in
quibusdammenstruo, hebdomadario, diur-
no, aut horario temporis spatiodurant; de
quibus postea.
4. Sunt Venti extemporanei,eyL vehementi ^xtem^
aeris collisione nati; uti sunt Venti ante aut ™ntu
post pluviam , tonitru, &c.
S. Sunt