Kircher, Athanasius: Athanasii Kircheri ... Mundus subterraneus, in XII libros digestus: quo divinum subterrestris mundi opificium, mira ergasteriorum naturae in eo distributio ... universae denique naturae maiestatis & divitiae summa rerum varietate exponuntur ... (Band 1) (Amsterdam, 1678)

$et~l. I.

316 MUNDI SUBTERRANEI
M U N D I
SUBT ERRANEI
LIBER SEXTUS
<D B
Quarto Rerum Naturalium
ELEMENTO quam T E R R AM
DICIMUS,
Iisque qui ex eodem producuntur, primis Subterranei
Mundi Fru£hbus.
S E C T I O I.
De mira Terr§ varietate, &• an vere &- proprie Elementumfit,
&• quodnam & qualenam per illud inteUigi debeat.
C A P U T I.
<De Elemento Terrae.


Cap. I. J^^^^^^jUi ex vulgo Philosophorum
1 Terram rudem & inertem, at-
que iramot ow0©-,nullavarie-
jtate, nullo locorum partium-
'quediscrimine, aDEO for-
tuita quadam amalgamatione,
casei instar in rotundam formam redu&am
a principio rerum sibi fuisfe persuadent,hos-
ce merito omnium recle sentientium Phi-
losophorum sibilis sannisque explodendos,
TeUuwmi- jamssepiusinhoc Opere ostendimus. Ma-
12». Sno ^an^ & ineffabili artificio in hoc admi-
rando Naturae utero Conditricem Mentem
operatam fuisse , tunc aperte intelligetur,
ubi Terrestris hujus anatomiae penetralia
paulbprofundius lustraverimus.
est^Ehme*™ ^ari ^an^Pa(^0 " omnes, quihujus T?/-
tstm/sid lurh masiam Elementi nomine appellan-
eiemema-. dam censuerunt, ridendi sunt. Quomodo
enim illafimplex dici polsit in qua nil sim-
plex,omniavero exinnumeris rebus com-
posita naturaesTevoluit?1 itaut ne quidem
minimae arenulse corpus dari possit quod
non aliis & aliis heterogeneis rerum miscel-
lis conflatum sit. Quisnam Philosophorum
hucusqueextitit, qui nobispurum Terraz &
omniscompositionis expers corpus ossendere
potuit} Si enim tnle Elementumin natura re-
rumest, illudomneerzt velpulvis ,velarena
minuta, velgleha terressris , vel Iapis,metal-
lumve, autfuccus metallicus, autfimilis qu<z-
dam ex innumeris mineralium speciebus
conflata fuhslantia. Sed neque pulvis aut
arena este potest, cum pulvis & arenae nihil

aliudsint, quam retrimenta quaedam, sive oflendm
minutissima corpuscula extoto aliquo lapi- mpt">er*tw'
delaxoqueabrala, quaeuti naturam totiuSTemm
participant, ita simplicia esie non possunt; JJJJjJ^J
neque lapis aut metallum esTe potest, cum simplex.
haec & siccitate & humiditate praeter alias
virtutes ei inditas, compluribus quisquiliis
mineralibus , uti Spagyricae artis peritis
constat, misceantur, quod idem de cateris
mineralihus dicendumest. Quis itaque tot
marchasitas, tot salis,sulphura, vitriola,alu-
mina, arsenica , tot bolos , boraces , ma-
gnefces, tot vitra, crystalla, tot concretos
fluores, tot inconcretos succos , tot deni-
que aquarum genera, simplicia corpora asie-
ret > Nemo sane nisi omnium rerum Physi-
carum prorsus expers & imperitus.
Non nescio nonnullos sentire Terram vir-
ginem, quse non nisi in centro reperitur, ele-
mentum verum Terrae esse. Sed uti incertum
est, incentro Terrae hujusmodi corpus re-
periri, ita quoque gratis hujusmodi figmen-
tum asieritur.
Sunt nonnulli, qui aut cinerem aut terram
candidam , cujusmodi cerussa est, quidam
etiam Marnen terram in sola Galliafodi so-
litam, elementum Terrae esse volunt. Con-
tra , & primo quidem non cinis, quia ex
pluribus compositus, humido, sicco, sale &
pulvere constat,ut suo loco docebimus; non
terra candida , videlicet cerusia > gypsum,
creta ; cum vel ipse color, ut in omnibus
diversis coloribus tinftis terris videre est,
luculentum compositionis indicium prae-
beat;