DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.7650#0166
Cap I. Hincpatet, {iCanalis quispiamcujuscun-
que tandem longirudinis fuerit,aqua replea-
LIB. III. HYDROGRAPHICUS, 133
scendere ad perpendiculum, & per E aut I, se
evacuare.
Suppono quartb: Motum Maris esse vel Motunm \
j. riFr , . i r rr Marisdivi-
direcium, \e\Vorticem vel LoncuJJwnem. ^
Motus diretlus Maris efi,quando verfuspla-
gamaliquam ab extrinfeco impulfu concitatur.
tut,fiubereisique obturaculis claudatur; aquam
exempto obturaculo , vel leviter pistillo
prestam eodem temporismomento in altero
extremo una motum excituram tantum
quantum intra canaiem presta locum reli-
querat
jquasem- Suppono tertib, Singulasaquazpartes su- velnatura/iter, velperaccidens. Naturalitert
Motus vortiginofus Maris est, quando Ma-
-ein gyrum agitatur, &hicut plurimum fit
per prmit perficiales, aquas sibi Jubditasusque adfun-
jtdperpen- a(j perpendiculum premere naturaliter,
^etaccidens vero, sive perimpuiium violen-
tum , oblique premere. Sit Vas quodpiam
L M N O aqua re-
pletum.Dico partes
aquaz A in superficie
aquas slbi subditas
premere non obli-
que versus M aut O,
sed ad perpendicu-
/^wsibiinfrapositas
aquasjuxtalineam
A B. partes verb C
aut D non oblique
versus B, sed in E, vel I, refta prement: Et pa-
tet ex iis, quae subtili ratiocinio demonstrat
Archime Archimedesin ci/d^Ii^r^adquemLestorem
remitto. Patet & hoc experimento : Si enim
in Bfundum Vasis perfores, aqua non in D aut
C, sed in A pun&o ad B perpendiculari vorti-
culo facto recla descendet. Idem intelligi de-
bet de quocunque loco insundo Vasis aperto:
v. g.sit apertussiundus in E vel I, &moxcom-
peries, aquamiw D velC pervorticuiosde-
Mottu Occa-
»<omnium
aquarum
subluna- <
rium rece-
ptaculi, a-
lius cst
quando aqua abdita in fundo Maris abysso
absorbetur, de quibus suo loco fusius. Per
accidens movetur in gyrum, quando Ventis
contrariis Mare in turbines agitatur.
Prxterea Motus direclus univerfalis est du-
plex, prior constans & perpetuus; alter perpe-
tuus quidem est ex contrariis tamen motibus
compositus. Motus direclus perpetuus & uni-
verjalis est ille,quo Mare feu Oceanus perpetub
juxta motum Solis ex Oriente in Occidentem agi-
tatur. Motus altergeneralis compositus excon-
trariismotibus estproprie is, quem nos Fluxum
& Refiuxum, aliiaccessum & recessum, quidam
Intumescentiam & detumescentiam Maris
dicunt, ^sitMotu Lunaeex Ortuin Occasium.
Reperiuntur & in Mari alii quidam Motus
proprii ® singulares, alii contingentes. Motus
proprios &singu/ares, illos speciales sivepro-
prios vocamus quibus aliquas tantum Oceani
partes moventur; Suntqueiterum^/>//c<?j;
perpetui,<k anniverfarii. ////nunquam cesiant
infestareMare: Jnniverfarii,quicertisanni
mensibus vel diebus in aliquo Mari depre-
henduntur. Sed omnium horum divisionem
in /<?^#//resolutoria Tabula contemplare.
[■Conftans 8c perpetum, 8c est ab Oriente ad Occidentem, 8c dependet a Sole.
DireBm ^ Compofttmex motibuscontrariis, 8c dicitur Fluxm& Reftuxm Maris, 8cde-
^ pendet a Luna.
Ressuxm (tSMotugenerali, quo Mare ad oppositarum Regionum litora appellitur.
8c est tSHaris ad opposita litora vi Ventorum reftexione in aliam partcm fa£fca, quos
vel ex l_ Currentes vocant.
' Ex abforptione aquae Maris, uti fit in Vorticibm, 8c vocan-
tur Motm circulares.
Perpetum, Ex vehementi irruptione Fluminis alicujus fubterranei in
I estque subaqueis regionibus facta, qua Mare continud ali-
Proprim &fye- \ hicite- i quousquetestuat.
cialis, seu pe- 1 rum,vel Exi7«»?/»«zwingentiumamniumquein/^r(fseseexone-
rantium impetu, quo Mare vel retlk propellitur ali-
quoiisque, vel in turbines agitatur , vel Mare in in-
conftantesteftm agitur.
culiaris altcui*
tantum Mari,
estque.
ContingentesMa-
ramotus sunt,
quibus nun
Anniver ^ certis anni mensibus, vel diebm in aliquo Mari de-
Carii sunt ^ prehenduntur: ad hos revocatur Motm Oceani ex Au-
J *\ ftro inBoream, velcxBoreainAuftrum.
Ventis, quorum in ^^ninnumerabilis varietas est,quibus^r<f per-
petuis agitationibus, nuncinhas, nunc inillas partes infestatur,
8c dependet a subitanea aeriscommotione, uti de Ventorumorigine
dicetur; & sine certoordine modb cessant, modo incipiunt, sunt-
quam^/^r<?li-"i quequasi^»«».
berum est, na- Vel exfubterraneis spiritibm halitibusque Mare turbantibus, qui sub-
scunturque indeex/«W<?y^?^erumpunt, neque certo ordineconstant,ne-
vel ex (_ que certo 8c definito tempore durant.
5 E-st iHe, quo Oceanm ex Tolo ArUico, per Polum Antar-
Generahs ^ sticum per viscera Globi Terreftris se perpetuo circulat.
Specialis £ Qii° Maria, omniacommunicantia perfubterraneosmea-
CircuUtorius <l ? \ tusreciprocar\tgox\&i\omscommerciaex.excent.
sQuo Mare per subterraneos meatus intra Mtntium rece-
Particularisd ptacula se exonerat, 8c hac circulationeperasta, origi-
1 nisuserestituitur.
v r 5 ca.
que tandem longirudinis fuerit,aqua replea-
LIB. III. HYDROGRAPHICUS, 133
scendere ad perpendiculum, & per E aut I, se
evacuare.
Suppono quartb: Motum Maris esse vel Motunm \
j. riFr , . i r rr Marisdivi-
direcium, \e\Vorticem vel LoncuJJwnem. ^
Motus diretlus Maris efi,quando verfuspla-
gamaliquam ab extrinfeco impulfu concitatur.
tut,fiubereisique obturaculis claudatur; aquam
exempto obturaculo , vel leviter pistillo
prestam eodem temporismomento in altero
extremo una motum excituram tantum
quantum intra canaiem presta locum reli-
querat
jquasem- Suppono tertib, Singulasaquazpartes su- velnatura/iter, velperaccidens. Naturalitert
Motus vortiginofus Maris est, quando Ma-
-ein gyrum agitatur, &hicut plurimum fit
per prmit perficiales, aquas sibi Jubditasusque adfun-
jtdperpen- a(j perpendiculum premere naturaliter,
^etaccidens vero, sive perimpuiium violen-
tum , oblique premere. Sit Vas quodpiam
L M N O aqua re-
pletum.Dico partes
aquaz A in superficie
aquas slbi subditas
premere non obli-
que versus M aut O,
sed ad perpendicu-
/^wsibiinfrapositas
aquasjuxtalineam
A B. partes verb C
aut D non oblique
versus B, sed in E, vel I, refta prement: Et pa-
tet ex iis, quae subtili ratiocinio demonstrat
Archime Archimedesin ci/d^Ii^r^adquemLestorem
remitto. Patet & hoc experimento : Si enim
in Bfundum Vasis perfores, aqua non in D aut
C, sed in A pun&o ad B perpendiculari vorti-
culo facto recla descendet. Idem intelligi de-
bet de quocunque loco insundo Vasis aperto:
v. g.sit apertussiundus in E vel I, &moxcom-
peries, aquamiw D velC pervorticuiosde-
Mottu Occa-
»<omnium
aquarum
subluna- <
rium rece-
ptaculi, a-
lius cst
quando aqua abdita in fundo Maris abysso
absorbetur, de quibus suo loco fusius. Per
accidens movetur in gyrum, quando Ventis
contrariis Mare in turbines agitatur.
Prxterea Motus direclus univerfalis est du-
plex, prior constans & perpetuus; alter perpe-
tuus quidem est ex contrariis tamen motibus
compositus. Motus direclus perpetuus & uni-
verjalis est ille,quo Mare feu Oceanus perpetub
juxta motum Solis ex Oriente in Occidentem agi-
tatur. Motus altergeneralis compositus excon-
trariismotibus estproprie is, quem nos Fluxum
& Refiuxum, aliiaccessum & recessum, quidam
Intumescentiam & detumescentiam Maris
dicunt, ^sitMotu Lunaeex Ortuin Occasium.
Reperiuntur & in Mari alii quidam Motus
proprii ® singulares, alii contingentes. Motus
proprios &singu/ares, illos speciales sivepro-
prios vocamus quibus aliquas tantum Oceani
partes moventur; Suntqueiterum^/>//c<?j;
perpetui,<k anniverfarii. ////nunquam cesiant
infestareMare: Jnniverfarii,quicertisanni
mensibus vel diebus in aliquo Mari depre-
henduntur. Sed omnium horum divisionem
in /<?^#//resolutoria Tabula contemplare.
[■Conftans 8c perpetum, 8c est ab Oriente ad Occidentem, 8c dependet a Sole.
DireBm ^ Compofttmex motibuscontrariis, 8c dicitur Fluxm& Reftuxm Maris, 8cde-
^ pendet a Luna.
Ressuxm (tSMotugenerali, quo Mare ad oppositarum Regionum litora appellitur.
8c est tSHaris ad opposita litora vi Ventorum reftexione in aliam partcm fa£fca, quos
vel ex l_ Currentes vocant.
' Ex abforptione aquae Maris, uti fit in Vorticibm, 8c vocan-
tur Motm circulares.
Perpetum, Ex vehementi irruptione Fluminis alicujus fubterranei in
I estque subaqueis regionibus facta, qua Mare continud ali-
Proprim &fye- \ hicite- i quousquetestuat.
cialis, seu pe- 1 rum,vel Exi7«»?/»«zwingentiumamniumquein/^r(fseseexone-
rantium impetu, quo Mare vel retlk propellitur ali-
quoiisque, vel in turbines agitatur , vel Mare in in-
conftantesteftm agitur.
culiaris altcui*
tantum Mari,
estque.
ContingentesMa-
ramotus sunt,
quibus nun
Anniver ^ certis anni mensibus, vel diebm in aliquo Mari de-
Carii sunt ^ prehenduntur: ad hos revocatur Motm Oceani ex Au-
J *\ ftro inBoream, velcxBoreainAuftrum.
Ventis, quorum in ^^ninnumerabilis varietas est,quibus^r<f per-
petuis agitationibus, nuncinhas, nunc inillas partes infestatur,
8c dependet a subitanea aeriscommotione, uti de Ventorumorigine
dicetur; & sine certoordine modb cessant, modo incipiunt, sunt-
quam^/^r<?li-"i quequasi^»«».
berum est, na- Vel exfubterraneis spiritibm halitibusque Mare turbantibus, qui sub-
scunturque indeex/«W<?y^?^erumpunt, neque certo ordineconstant,ne-
vel ex (_ que certo 8c definito tempore durant.
5 E-st iHe, quo Oceanm ex Tolo ArUico, per Polum Antar-
Generahs ^ sticum per viscera Globi Terreftris se perpetuo circulat.
Specialis £ Qii° Maria, omniacommunicantia perfubterraneosmea-
CircuUtorius <l ? \ tusreciprocar\tgox\&i\omscommerciaex.excent.
sQuo Mare per subterraneos meatus intra Mtntium rece-
Particularisd ptacula se exonerat, 8c hac circulationeperasta, origi-
1 nisuserestituitur.
v r 5 ca.