DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.7650#0172
138 MUNDI SUBTERRANEI
Sess. I. lndhi rapitur; hic vero concursu cum prio-
ri Currente fafto, ingentes pariter fluxus &
refluxus excitat, tumoraue ad quinque, vel,
ut alii, ad Jeptem orgyias in dicio Litore ex-
crescit. In uno vero ex Oftiis Indi ,fluxus & re-
fluxus Maris pra; cseteris omnes in admira-
tionem trahit , tanta est currentis & recur-
rentis Maris tum magnitudo tum velocitas, ut
multi putent prodigiosi hisce JEflus incre
Alter Currens ex SinuCamloice ruens ver-Consess
sus Terram Australem tanto impetu fertur,
ut vix Navis hunc Currentem secuta , redi-
re visa sit ; apertum signum, novam ibi-
dem Maris declivitatem , Mare in nescio
quos Australis Terraz , X , meatus Jubterra-
neos abducere.
Porro ad Promontorium Bonaz Spei prior *nmmt
Currens cum posteriori concurrens jun&is
mentis Alexandrum Magnum quondam rer-> copiisnovassuscitant/ew^(f/?^j cummaxi-^'
ritum abuiterioriexpeditionedeltitiile. mo JEftus incremento ; atque hinc iaxio-
Caufam eandem eneputo cum ea, quam in
ri spatio restituti , atque in immensas Oc-
Sinu Camboiaz descripsimus , sundi videiicet cidentalis , id est, Asricani Oceani regiones
maritimi dec/ivitatem ceu abyjfum quanda.m, longe lateque difsusi , bipartito quodam
perquamM<*r£ sese in interiora Montiumz&\fluxu. universam Americam infestare viden-
iacus & flumina constituenda exonerat: J tur; parte Oceani ex S in D currente , &
hanc autem jubmarinam vallem divaricari
ex unaparte versus Oftia Indi, ubi cum valle
Terrena ssuminis continuatur; Indum enim
per profundissimas valles inter prseruptos
Montium scopulos currere , notius est quam
ut dici debeat : ex altera parte, uti Mappa
monstrat, ex G in E,usque in Sinum Persicum
secedere , quod etiam ex Fluxu Maris per-
petuo in diftas Piagas nitente , innotescit.
stnm Tersi- sinum Perftcum abysisis refertum , &persub-
terraneum meatum juxta LoJJandam Pro-
montorium Mari Cajpio correspondere, in
Secundo Libro fuseostendimus. Certum est
Oceanum Indicum, uti impetuosomotuintra
boc M<arHrruit,itas3evissimas quoque & in-
evitabiles tempeftates ex flutluum inconstan-
//# &varia Currentium nunc huc nunc iliuc
hinc a Currentibus Borealis Oceani superve-
nientibus inhibita intra lflhmi angustias
& Mexicani Sinus intricatisfimas semitas
deflexa ; ubi eos excitat Flucluum Jervores
esseslufaue, quos infrain Dijquifitione fiepti-
ma describemus. Pars ver6 altera, Ameri-
c& Australis Litora irruens , reflexamque
a supervenientibus Oceani undis intra Ma-Tempesiatts
gellanici Freti angustias coarclatur, ubi oc-^fr"ss.
currentibus ex Oceano Australi Currenti- co. ' m~
bus, dum de transitu inter utrumque Ocea-
num pertinacistimo praelio concertatur,
aqua in Montium cumulos agglomerata
susque deque fert omnia , nisi Luna , Ma-
rium arbitra , decremento suo refluxuaue
inter alterutrum Mare pacem & inducias
aliquantisper constituerit. Vide P. Jofe-W^b-
J ' costa.
repercussorum circulatione excitare , quo- phum Acojiam , qui hujusce loci tempesta
tidiana pene nausragia sat testantur ; uti
mihi oretenus tum Nostri Patres, tum alii
qui hoc Mare non semel sulcarant, narra-
runt. Hi unanimi consensu dicunt, hoc Mari
tes & pericula quam exa&islime descripsk ;
ubi & expresns verbis asserit , Oceanum
veluti ex alto Monte intrafauces, veluti in-
tra vallem angussam scopulisque rupibus-
tum ob inscrutabilem profunditatem abjsi- aue intricatistimam, sammo impetuirrue-
/awpotiusquam Mare dicidebexe, tum ob re : Idem Auslrali Mari contingere , dum
vortices , quos continuo agitat, subterra
neis meatibus refertum. Accedunt hisce
xupsrMtes. Tygris & Euphrates Amnes vastissimi, qui
juxta Babylonem amico confluxu junfti,
dum juxta Bassoram sese in huncSinum sum-
mo aquarum incremento per multiplicia O-
stia exonerant, fieri non potest, quin ingen-
tes commotiones suscitent. Sed de hoc Mari
alibi inhocOpere pluribus. Quare ad insti-
tuti nostri filum revertamur.
Cumntes £yu0 deinceps novi in hoc Indico Oceano
Oceam A- ~ x _ 7 . ,
sricaai. turrentes occurrunt, unus ex Camboiazangulo
resultans itersuum dirigit versus Litora Afri-
ca, ubi torrentisinstarpartimin Mare Ru-
hrum, partim ad Litora Asrica continuato
fluxuper Canalem, Africam inter & Insulam
S.Laurentiiinterjectum, veluti ex Monte
quodam inprofundam vallem labens, eos ibi
tum JEstiu tum procellas excitat, quales nul-
lo non tempore suo damno Nauta? experti
sunt: hcec enim Plaga uti scopulis & syrti-
bus intricata est, ita naufragiorum frequen-
tia non exiguam sibi intamiam peperit,
vere Horror Nautarum.
mtra di&as angustias JEssus incremento im-
peilitur.
Itaque Mare ex tantis Freti angiportibus
tandem elutlatum veluti de victoria trium-
phans, longe lateque in immenso & in inex-
ploratae adhuc vastitatis Oceano Australi ex-
porre&um, communi generalis Motus duftu
quiete & pacifke progreditur , usquedum
termino , a quo hanc narrationem incepi-
mus , restituatur ; qu£ utiin Mappa lucu-
lentissime monstrantur, ita ea fusiusexpli-
canda non duxi.
CONSECTARIUM I.
scur-
Hinc sequitur primo : Aquas fiupersicia*
les Maris, nisi a Ventis impediantur, sem-^.ortu«
per curfium suum ex Ortu in Occasium susci-Occi{m-
pere ; In vallibus vero fiubmarinis pro eo-
rundem constitutione nunc in has nunc
iniliasoras derivari. Secundo, Maris cur-1^^^
fium tam superficialem quam intra valles ri.
decurrentem impedtri , ubi terrenarum Re-
gionum Litora & Promontoria impegerit;
ut
C0N
,3'
Stu M&w 1
I1' sU ita ipsisme
il^nihilhucui
3Ctantaplacitorum
Bonstra.abundete]
Alii siquidem hu
nem terreni nescio
wf-colosane figmento
gmmTerrxdiurnun
lisz utiomhesj qui Ter
:r* Hlem%/^labore
b motussubterran
Magnetem faciunt
tera, nuncrepulsar
Tempus me defi>
••'iocIoco recensere
derat, is adeatMe/
• hrneriitiydrograpk
Vm lih. de Meteoi
hd&Eli<e ;\xbit
Plerique tamen
inlioc conveniunt
provenirenonpossc
disparibus rationibi
diantur.
t .Nosnegle&seo!
kh ffco hoc Mariw
^^uatantbq
]ndein TerreniOrbi
ranobisemolumen
mome«a emanatu
tietlSest'inio
l^ ne M m 1
(
Sess. I. lndhi rapitur; hic vero concursu cum prio-
ri Currente fafto, ingentes pariter fluxus &
refluxus excitat, tumoraue ad quinque, vel,
ut alii, ad Jeptem orgyias in dicio Litore ex-
crescit. In uno vero ex Oftiis Indi ,fluxus & re-
fluxus Maris pra; cseteris omnes in admira-
tionem trahit , tanta est currentis & recur-
rentis Maris tum magnitudo tum velocitas, ut
multi putent prodigiosi hisce JEflus incre
Alter Currens ex SinuCamloice ruens ver-Consess
sus Terram Australem tanto impetu fertur,
ut vix Navis hunc Currentem secuta , redi-
re visa sit ; apertum signum, novam ibi-
dem Maris declivitatem , Mare in nescio
quos Australis Terraz , X , meatus Jubterra-
neos abducere.
Porro ad Promontorium Bonaz Spei prior *nmmt
Currens cum posteriori concurrens jun&is
mentis Alexandrum Magnum quondam rer-> copiisnovassuscitant/ew^(f/?^j cummaxi-^'
ritum abuiterioriexpeditionedeltitiile. mo JEftus incremento ; atque hinc iaxio-
Caufam eandem eneputo cum ea, quam in
ri spatio restituti , atque in immensas Oc-
Sinu Camboiaz descripsimus , sundi videiicet cidentalis , id est, Asricani Oceani regiones
maritimi dec/ivitatem ceu abyjfum quanda.m, longe lateque difsusi , bipartito quodam
perquamM<*r£ sese in interiora Montiumz&\fluxu. universam Americam infestare viden-
iacus & flumina constituenda exonerat: J tur; parte Oceani ex S in D currente , &
hanc autem jubmarinam vallem divaricari
ex unaparte versus Oftia Indi, ubi cum valle
Terrena ssuminis continuatur; Indum enim
per profundissimas valles inter prseruptos
Montium scopulos currere , notius est quam
ut dici debeat : ex altera parte, uti Mappa
monstrat, ex G in E,usque in Sinum Persicum
secedere , quod etiam ex Fluxu Maris per-
petuo in diftas Piagas nitente , innotescit.
stnm Tersi- sinum Perftcum abysisis refertum , &persub-
terraneum meatum juxta LoJJandam Pro-
montorium Mari Cajpio correspondere, in
Secundo Libro fuseostendimus. Certum est
Oceanum Indicum, uti impetuosomotuintra
boc M<arHrruit,itas3evissimas quoque & in-
evitabiles tempeftates ex flutluum inconstan-
//# &varia Currentium nunc huc nunc iliuc
hinc a Currentibus Borealis Oceani superve-
nientibus inhibita intra lflhmi angustias
& Mexicani Sinus intricatisfimas semitas
deflexa ; ubi eos excitat Flucluum Jervores
esseslufaue, quos infrain Dijquifitione fiepti-
ma describemus. Pars ver6 altera, Ameri-
c& Australis Litora irruens , reflexamque
a supervenientibus Oceani undis intra Ma-Tempesiatts
gellanici Freti angustias coarclatur, ubi oc-^fr"ss.
currentibus ex Oceano Australi Currenti- co. ' m~
bus, dum de transitu inter utrumque Ocea-
num pertinacistimo praelio concertatur,
aqua in Montium cumulos agglomerata
susque deque fert omnia , nisi Luna , Ma-
rium arbitra , decremento suo refluxuaue
inter alterutrum Mare pacem & inducias
aliquantisper constituerit. Vide P. Jofe-W^b-
J ' costa.
repercussorum circulatione excitare , quo- phum Acojiam , qui hujusce loci tempesta
tidiana pene nausragia sat testantur ; uti
mihi oretenus tum Nostri Patres, tum alii
qui hoc Mare non semel sulcarant, narra-
runt. Hi unanimi consensu dicunt, hoc Mari
tes & pericula quam exa&islime descripsk ;
ubi & expresns verbis asserit , Oceanum
veluti ex alto Monte intrafauces, veluti in-
tra vallem angussam scopulisque rupibus-
tum ob inscrutabilem profunditatem abjsi- aue intricatistimam, sammo impetuirrue-
/awpotiusquam Mare dicidebexe, tum ob re : Idem Auslrali Mari contingere , dum
vortices , quos continuo agitat, subterra
neis meatibus refertum. Accedunt hisce
xupsrMtes. Tygris & Euphrates Amnes vastissimi, qui
juxta Babylonem amico confluxu junfti,
dum juxta Bassoram sese in huncSinum sum-
mo aquarum incremento per multiplicia O-
stia exonerant, fieri non potest, quin ingen-
tes commotiones suscitent. Sed de hoc Mari
alibi inhocOpere pluribus. Quare ad insti-
tuti nostri filum revertamur.
Cumntes £yu0 deinceps novi in hoc Indico Oceano
Oceam A- ~ x _ 7 . ,
sricaai. turrentes occurrunt, unus ex Camboiazangulo
resultans itersuum dirigit versus Litora Afri-
ca, ubi torrentisinstarpartimin Mare Ru-
hrum, partim ad Litora Asrica continuato
fluxuper Canalem, Africam inter & Insulam
S.Laurentiiinterjectum, veluti ex Monte
quodam inprofundam vallem labens, eos ibi
tum JEstiu tum procellas excitat, quales nul-
lo non tempore suo damno Nauta? experti
sunt: hcec enim Plaga uti scopulis & syrti-
bus intricata est, ita naufragiorum frequen-
tia non exiguam sibi intamiam peperit,
vere Horror Nautarum.
mtra di&as angustias JEssus incremento im-
peilitur.
Itaque Mare ex tantis Freti angiportibus
tandem elutlatum veluti de victoria trium-
phans, longe lateque in immenso & in inex-
ploratae adhuc vastitatis Oceano Australi ex-
porre&um, communi generalis Motus duftu
quiete & pacifke progreditur , usquedum
termino , a quo hanc narrationem incepi-
mus , restituatur ; qu£ utiin Mappa lucu-
lentissime monstrantur, ita ea fusiusexpli-
canda non duxi.
CONSECTARIUM I.
scur-
Hinc sequitur primo : Aquas fiupersicia*
les Maris, nisi a Ventis impediantur, sem-^.ortu«
per curfium suum ex Ortu in Occasium susci-Occi{m-
pere ; In vallibus vero fiubmarinis pro eo-
rundem constitutione nunc in has nunc
iniliasoras derivari. Secundo, Maris cur-1^^^
fium tam superficialem quam intra valles ri.
decurrentem impedtri , ubi terrenarum Re-
gionum Litora & Promontoria impegerit;
ut
C0N
,3'
Stu M&w 1
I1' sU ita ipsisme
il^nihilhucui
3Ctantaplacitorum
Bonstra.abundete]
Alii siquidem hu
nem terreni nescio
wf-colosane figmento
gmmTerrxdiurnun
lisz utiomhesj qui Ter
:r* Hlem%/^labore
b motussubterran
Magnetem faciunt
tera, nuncrepulsar
Tempus me defi>
••'iocIoco recensere
derat, is adeatMe/
• hrneriitiydrograpk
Vm lih. de Meteoi
hd&Eli<e ;\xbit
Plerique tamen
inlioc conveniunt
provenirenonpossc
disparibus rationibi
diantur.
t .Nosnegle&seo!
kh ffco hoc Mariw
^^uatantbq
]ndein TerreniOrbi
ranobisemolumen
mome«a emanatu
tietlSest'inio
l^ ne M m 1
(