DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.7650#0217
nim^ttusa^ LIB.III. HYDROGRAPHICUS. 177
ciem difficilius , quantb dulcis ob levitatem Corollar.
facilius convertitur.
COROLLARIUM I.
Hincpatet, Curin Litorilus Marium ?##AquaMaris
ab altijfimis Montibus cinguntur, aqua dulcior ad radices
sit quam inmedio ; quia videlicet copiosijfimiarlf£^
1 in fado tu Cap.1V. rumque dulcium imbres copiosissimos, re
Hawdulcetn.^k ' solvantur, partimin nivescondensentur;
eperiri ur^j- unde Mare Sale sixo & calore azsluque Sohs
suo loco 1 Ce' incumbentis excitato, mirum in modum fa-
fam tripj- lejcit. Siquidem Experientia constat, cibos
?ntis , cnj folitos mox ubi aquh servida incaluerint,
; qujejL tUnipro multo falsiores esje quam srigidos; cujus rei r* *»mc(**». * 4Ui* viuenceu copiojijjimi — mo|
dabit s l-etli°tUo ratt0 naec ^uo^ calore corPufcula jalina, ymbres, quibus statis temporibus Montani tium dul
di&a gerepo- qu^ spiritibus non omnino destituuntur, Tra&us perpluuntur, dum Fluminum in-ci°^
as noti facil^ raresatta, & ab invicem separata fummam jstar perMontium convallesdecurrunt, at-SX!"
Mari acredinem ex hujusmodi resolutione
corpusculorum concilient.
Et quotidiana constat experientia , in
difperfu, Litoribus Sicilia, Calabria, caeterisque Medi-
terraneiMaris Litoribus, aquam marinam in
uam in superficie- certas areolas derivatam , paucorum die-
nnum, Rivorum' snlcakre rumspatio incandidifmumSalem calore So-
bterraneosinf solisexco- Usconcoqui. Melitaquoqueinfaxosislitorum
iumi quibusii M»; toquwyentonm.te.~tu Mar, dif-
attemperatu hv<: funditur, nulla artis lnduitna luapte lponte
it ut { t ' in Salem copiofum magno Incolarum emolu-
• • r r^TX mento aqua concrefcir. Idem in omnibus Zo-1------>-----— —----"•> » inun^es
' niPlaJW<; ttte Torridaz subje&is Litoribus evenirerefe-Wncrescat ;sub Zonavetb Torrida, veleidem
atio aauamdukmk runtquotquot ea loca adierunt. 1 vkinis Regionibus copiofijsimus reperiatur; ZTnJlL
3e nonnullis locis Quodtamen m Septentrionalibus parti- {4uia videlicet in illis propter obliquisimoss™" sint-
ericte Aujiralu^ bus nollsit> Luculentissimum signum, aquam Sulis ra^ corpora salina frigore concreta,
mutmm, quod etsi marinam quanto vehementionbus radus ver- j netlue resolvi, neque defeftu caloris Sola
nlitis lalmis mon- beratur , tanto copiosiorem Salem producere,
sa tamenMarisju- atque adeo salsius sieri.
jgss elullirt sertitr, In Septentrionalibus vero partibus Mdr?
rumque torridissi- injulfius elTe experientia notum est , non
colarumque sola- quod aequaportione^/ij' non imbutum sit,
contingere potest sed quod Salsixumjrigoris vehementia irrefo-
bus salsugine non cur m luhle sit. In idandia tamen fathssimum elTe
que xm&aqutzmarince commixti, illudi» dul-
ced/nemzlicLUOusqxieconvertunt; uti in Lito-
ribus Oceani Malabarici, ad Montem Gatiss
Zeilanum , & in Litoribus Americaz Occiduist
qux Andibus subtenduntur , tempore im-
brium contingere solet; qui quidem essetlus
omnibus Amnibus in Mare sese exoneranti-
bus, communis est:
COROLLARIUM II
'atetquoque, curin Septentrionalibu
tibus, nutlus in Litoribus ajt/vo tempore Sal momies
Sjnquibusw^- iss*»dia testantur Historiaz Nautica?; cujus rei ratio
id muitamilliaria mtrZjh. alia non est niu H"is subterraneus diftx
ur QuEcumno- Insulaedominans;quiutiper Montis,quem
lorari mereantm, Gl*tittlt* necla vocant, radices Sale, Sulphure, Bitu-
Lodum enim mineseu Naphtha pmnia circumcirca im-
plet; itafpiritusjatiniperMarisrundum ir-
•estdum partium' rumpentes Oceanum nativa faljugine adeo
isnntsr tingunt ut cum salledine Zonae Torridae
ris concoqui possunt. Secusfitin hisce azflu
Solis calidijsimis locis, inquibus calore sahna
corpuscula resoluta & aquis superflcialibus
mixta, duminlitoraessunduntur, copiosum
Sulem Sole coquo producunt.
Tertium Dubium est, curaqua marina vir- „ZnlZ*
tute Solisper vapores elevata exuta salsedine,plu-vwedit.
in dulcem aquam convertatur ; contra aqua asa dulc*'
marina per Alembicum dijiillata semper in
recipiente potationi minime apta reperiatur%
neque fieri possit ut ab invicem prorsus
separentur ?
Respondeo, aquas marinas caloreSolis
elevatas in dulcem degenerare: Primo, vel
quiafpiritussalini, quos secum evehit, a va
uarumi * certare possit : quse tamen cum Glaciali povejeparatimediamregionem aeris transcen-
riatur , . Mari vicino mixta salsedinis acrimonia 1 dunt, vel frigore condensati subsident, vel
sed pr°al^er cum tempore exuitur. rofcido aere mixti przedominante aquac ele-
mento, absorbentur. Secundo vel ob liber-
rimum in acre motum nubium, quo in va-
rios distracti tracl:us, tandem ita debilitan-
tur & disuniuntur , ut nullum amplius Salis
vejiigium in vapore attraclo relinquant; un-
de fpiritut bi di&is modis separati , aquam
dulcem ut relinquant necelTe est. In Alem-
bico verb ob conclusum undique receptacu-
lum, spiritiu per ignem separati sublimati-
aas allarnbit, k Dico itaque, in ultimo Septentrione Mare
equibusiUO • etiamsiSale copiojo polleat, obsrigoris tamen
co ob diftas cau intensijsimiefficaciam resolvi non posfe. Acce-
Fittameu serf d.it, ob continuaspluvias, nives perennes, &
fedo perfe^tadiW" grandines, quae nullotempore in di&is lo-
:ere ubique ^° cis desunt , Mare quadantenus augeri &
riginesnossal:I:l11 moledcdulcedine. Siquidem aquasaljauti per
utrat. rl ji! ^sxum gravior est, ita jundo quoque vici-
Utruffl 0ft$ 3} nius hazret, aquh dulci, utpote levion, illi su-
' ( bZo^e^!p ^r»<i/tf»^;quaBcumtenuis&subtilissit,sa- que uti exitum nonreperiunt, ita aquaecom-
T (ul Zoni f cilefrigore circumstante,salsuginedeposita! misti, penitus separari non possiunt; unde
if esTe. Q-u0 ^ Cur ghriesin glaciem concrescit.Cur verog/acies Maris [ aqua a sixo Sale nonnihil libera, fpiritibusti-
<a dicula^j} m"r,n* dulcistit, ratio eH,quodaquafatsiorconden-^ men volatiJibus mixta, etiamsi tantam sal-
,erPen fafjlgsSifo Mciisit. satafrjgore, gravitatesua fubsiJat, dulcis ve- i sedinem non contineat, nescio tamenquid
ritu$v0 attra$> roexutasalsedine,&pluviisnivibusquecon- \amariusculi8cingratiJaporisadmislum habeat,
,re S°ns gjtatiO' tinuo aucla , uti levitate sua, gravioriJuper-1 quo & potui inepta redditur.
entorUfO & aI. natat ^itdLcitcum&togelufacileconjlringitur. | Utrum autem aqua marina sepius repetith ^mt^in*
tes dispu r'egio- Nam , ut experientia docet, aqua salla ob distWatione, ut in quinta elTentia Vini sleri dt/itUatiom
ntanaru(m crassitiem & pinguedinem tantb in gla- solet, tandem ab omni salsedine sua liberari*£"ssim
•tesajT" senio
, volatlUH u3
V0ltf"< T0M-L