DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.7650#0389
346 MUNDI SUBTERRANEI
Sett.W. ritinfe ,quomodo per Staticum artificium 22. tur vitriolum aquaz, cui inexijtit, cla- -TJ
explorari possit, alibi dicetur. ritatem tantamque limpiditatem conciliet > Re- /1 s T l5
19. CurTypographi chartam pralo ^/»<3-jspondeohocfieri,quodgrossioresaquaspar- % \J
tamprimoperba/neumaluminofum traducant>\tes vi chalcanthi incisiva & subtiliativa ^ T T
Respondeo, hoc fieri, quod cum charta ex j dissipatae subsideant, adeoque ob corpuscu- *^
lineisfrustiscontusisfiat, lino autem mul-jlorum vitriolatorum diaphanam & vitream
tumaluminisinsit(est enim linum una <?AriA^»^w,aqualucidior,splendidior,lim-
aluminofis herbis , ficuti glajlum , cujus tan- J pidiorque reddatur.
tusin tingendispannisusus est)hinc fit ,Ut 23. Curvitrio/um exceptoplumlo , re/iqua
chartaperaquamaluminosamtraducla,in-jmetallicavasa exedendocorrumpat> Respon-
sita quadam vi magnetice ad se trahat cor- deo hoc fieri, quemadmodum etiam supra I
puscula aluminosa aquae commista; ex hoc innuimus, ob Mercurialis humoris, quo plum-
vero attratlu tota chartaz fubftantia, mirifice bum pollet, abundantiam ;hac enim vitrioli
confortatur,z.tque duritiem quandam induit, j visincisiva quadantenus obtunditur.
ne atramentum transfluat aut diffluat, obj 24. Cur leonum urforumque ora ,utiPliniusPiiniui.
unionem partium aluminosarum, quaetam teiett, sivitrio/o imbuantur mordere non que-
inatramento, quamincharta aluminosa vi ? Relpondeo , hoc fieri ob maximam
imbuta , existunt ; uti enim hae unionem vitrio/i acrimonzam ,qua.muti&moliriomni-
appetunt, ex similitudine naturas, ita quo-! bus modis conantur, ita quoque tantopere
queomnempartium dissipationem, quaeper in molestia avertenda occupantur, utinju-
diffluxum fit, aversantur. | riae sibi illatae facile obliviscantur, veriti, ne W^^L Vccos C
20. Cur turbatum vinum in doliis alumine jsi ulterius lacessant inimicos , majus illis . •
emendetur> Respondeo,alumeni»ci/^^sua!malumaccedat. w^^^ C
vi yinisacu/entiam dijjolvere & dissipare, quo! 2 s. An in vitriolo alumen insit, & quomodo &Xl&n hdjlS &
fit, ut vinum statim pristinam claritatem ac- j eiinfit > Respondeo asfirmative, praesertim F^S® ter foss
quirat. inaluminequodex/>yr//<?nascitur. Cume- /&&3zm£X>t
Cseteras proprietates vide in Quinto Libro j nim pyrites ex sequo & alumen & vitriolum Quod Ut lnteJ iga
hujusOperis, ubi de VitriolatisaquisThermis- generet , dico quod hae difFerentes specie tiam e(Te <^U9£ ex fdh
^ample ratiocinati sumus. isubstantiae commisceantur , & consequen- psnlvatur Utifuse i
ta. ■ i t7- t* . - . ter, arte Chymica facile separentur: nam . ! .1 :
Fitrwh Vtres & fropnetates. fj gfuM vitr^u aqm diiuatur\alumen ex eo es- pientissitni provident
21. Cur in fodinis vitriolum inventum niil- florefcit, ideoquodin luto corpuscula alu- conservationem earui
lam amplius spemsaciat sojjoribus ulterius me- \ minosa abdita-, irrigata facile esflorescant, rumortu [d dispositl
tallicas venasprofequendi: Nam uti pleriquej eo quod alumen magisaereaz, vitrio/umyetb >r 1 rr va
Au&ores ajunt, vitrioli in venis metallicis i magisterrenaznatum sit: & ex oleo vitrioli matuque aDyilOS 1
Inventio terminum statuit metalli > Re-! patet, quod aluminis odorem prorsus spi- magnetumoadse& i
spondeo hoc fieri,quod natura per vitriolum, rat, ob volatilem aluminis naturam spiritui \ quajirttiitotejn & rot
tanquam metal/icagenerationis basin , mon- sulphureo , quo vitriolum pollet, commi- vationes&Ex e 1
stret , nullum jam metallum superesse adxtam. / P (
suam perfeclionem reduftum ; & partesl 26. Cursojsoresvitrioliin intimis speluncis vOttWttin reliquis mtn
imperfecli metalli vitrioli venis vicini sat faci/e intereant > Respondeo, hoc fieri ob no- Mtetur, osiendamus
ostendunt. Fitriolumautemproximamcau-icivumputresaftisulphuriss(Ztorem,cu)USva.- EtUtino 'K
samgenerationis metallorum ejse, hinc patet, pore narcotico fbltbres sufFocari necesTe est, . mnlDUS
quod, uti supra ostendimus, sulphuris spi-1 potissimum in Charonticis specubus, quae ^ v«/,wVerew, Vi
ritu abundet cum aquositate Mercuriali; I virosam lethiferamque exspirationem non &tnollka[uhslmsus
unde aciditate sulphurei spiritus acrimo- nisiexhacmixturatrahunt. khiiibus rau ' '
niam acquirit & exedendi, & subtilitatem Atque hxc sunt qux de vitriolt viribus CIni
glebas metallicas penetrandi; unde insita dicenda duximus; qui plura horum deside-
loci natura & propria substantias vi, facile rat, is adeatfequentes Libros; ubidesermen-
in metalla.cujus naturaefodina est, prxser- tatione Scpracipitatione liquorum metallko-
tim ina?s,Jerrumbkargentum , tanquam sibi rum , pulchra & admiranda experimenta
sympathica corpora,condensatur. Iprodimus.
D
qua
<?test;vele
^ntrina
Sett.W. ritinfe ,quomodo per Staticum artificium 22. tur vitriolum aquaz, cui inexijtit, cla- -TJ
explorari possit, alibi dicetur. ritatem tantamque limpiditatem conciliet > Re- /1 s T l5
19. CurTypographi chartam pralo ^/»<3-jspondeohocfieri,quodgrossioresaquaspar- % \J
tamprimoperba/neumaluminofum traducant>\tes vi chalcanthi incisiva & subtiliativa ^ T T
Respondeo, hoc fieri, quod cum charta ex j dissipatae subsideant, adeoque ob corpuscu- *^
lineisfrustiscontusisfiat, lino autem mul-jlorum vitriolatorum diaphanam & vitream
tumaluminisinsit(est enim linum una <?AriA^»^w,aqualucidior,splendidior,lim-
aluminofis herbis , ficuti glajlum , cujus tan- J pidiorque reddatur.
tusin tingendispannisusus est)hinc fit ,Ut 23. Curvitrio/um exceptoplumlo , re/iqua
chartaperaquamaluminosamtraducla,in-jmetallicavasa exedendocorrumpat> Respon-
sita quadam vi magnetice ad se trahat cor- deo hoc fieri, quemadmodum etiam supra I
puscula aluminosa aquae commista; ex hoc innuimus, ob Mercurialis humoris, quo plum-
vero attratlu tota chartaz fubftantia, mirifice bum pollet, abundantiam ;hac enim vitrioli
confortatur,z.tque duritiem quandam induit, j visincisiva quadantenus obtunditur.
ne atramentum transfluat aut diffluat, obj 24. Cur leonum urforumque ora ,utiPliniusPiiniui.
unionem partium aluminosarum, quaetam teiett, sivitrio/o imbuantur mordere non que-
inatramento, quamincharta aluminosa vi ? Relpondeo , hoc fieri ob maximam
imbuta , existunt ; uti enim hae unionem vitrio/i acrimonzam ,qua.muti&moliriomni-
appetunt, ex similitudine naturas, ita quo-! bus modis conantur, ita quoque tantopere
queomnempartium dissipationem, quaeper in molestia avertenda occupantur, utinju-
diffluxum fit, aversantur. | riae sibi illatae facile obliviscantur, veriti, ne W^^L Vccos C
20. Cur turbatum vinum in doliis alumine jsi ulterius lacessant inimicos , majus illis . •
emendetur> Respondeo,alumeni»ci/^^sua!malumaccedat. w^^^ C
vi yinisacu/entiam dijjolvere & dissipare, quo! 2 s. An in vitriolo alumen insit, & quomodo &Xl&n hdjlS &
fit, ut vinum statim pristinam claritatem ac- j eiinfit > Respondeo asfirmative, praesertim F^S® ter foss
quirat. inaluminequodex/>yr//<?nascitur. Cume- /&&3zm£X>t
Cseteras proprietates vide in Quinto Libro j nim pyrites ex sequo & alumen & vitriolum Quod Ut lnteJ iga
hujusOperis, ubi de VitriolatisaquisThermis- generet , dico quod hae difFerentes specie tiam e(Te <^U9£ ex fdh
^ample ratiocinati sumus. isubstantiae commisceantur , & consequen- psnlvatur Utifuse i
ta. ■ i t7- t* . - . ter, arte Chymica facile separentur: nam . ! .1 :
Fitrwh Vtres & fropnetates. fj gfuM vitr^u aqm diiuatur\alumen ex eo es- pientissitni provident
21. Cur in fodinis vitriolum inventum niil- florefcit, ideoquodin luto corpuscula alu- conservationem earui
lam amplius spemsaciat sojjoribus ulterius me- \ minosa abdita-, irrigata facile esflorescant, rumortu [d dispositl
tallicas venasprofequendi: Nam uti pleriquej eo quod alumen magisaereaz, vitrio/umyetb >r 1 rr va
Au&ores ajunt, vitrioli in venis metallicis i magisterrenaznatum sit: & ex oleo vitrioli matuque aDyilOS 1
Inventio terminum statuit metalli > Re-! patet, quod aluminis odorem prorsus spi- magnetumoadse& i
spondeo hoc fieri,quod natura per vitriolum, rat, ob volatilem aluminis naturam spiritui \ quajirttiitotejn & rot
tanquam metal/icagenerationis basin , mon- sulphureo , quo vitriolum pollet, commi- vationes&Ex e 1
stret , nullum jam metallum superesse adxtam. / P (
suam perfeclionem reduftum ; & partesl 26. Cursojsoresvitrioliin intimis speluncis vOttWttin reliquis mtn
imperfecli metalli vitrioli venis vicini sat faci/e intereant > Respondeo, hoc fieri ob no- Mtetur, osiendamus
ostendunt. Fitriolumautemproximamcau-icivumputresaftisulphuriss(Ztorem,cu)USva.- EtUtino 'K
samgenerationis metallorum ejse, hinc patet, pore narcotico fbltbres sufFocari necesTe est, . mnlDUS
quod, uti supra ostendimus, sulphuris spi-1 potissimum in Charonticis specubus, quae ^ v«/,wVerew, Vi
ritu abundet cum aquositate Mercuriali; I virosam lethiferamque exspirationem non &tnollka[uhslmsus
unde aciditate sulphurei spiritus acrimo- nisiexhacmixturatrahunt. khiiibus rau ' '
niam acquirit & exedendi, & subtilitatem Atque hxc sunt qux de vitriolt viribus CIni
glebas metallicas penetrandi; unde insita dicenda duximus; qui plura horum deside-
loci natura & propria substantias vi, facile rat, is adeatfequentes Libros; ubidesermen-
in metalla.cujus naturaefodina est, prxser- tatione Scpracipitatione liquorum metallko-
tim ina?s,Jerrumbkargentum , tanquam sibi rum , pulchra & admiranda experimenta
sympathica corpora,condensatur. Iprodimus.
D
qua
<?test;vele
^ntrina