DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.7652#0280
268
MUNDI SUBTERRANEI
S E C T I O II.
DE LAPIDE PHILOSOPHORUM.
C A P U T I.
Quidfit Lapis Philosophorum, quidnam Elixir feu TinBura philofophica5 & anejus
ope "Verum & naturale aurum arte produci pofiit.
Cap. I. TTlx ullum, uti supra meminimus, in
\/ Physiologiaargumentumtot,tantis-
▼ que,tamqueacribus Auclorumveli-
tationibus exagitatum, tanta opinionum
varietatediscerptum, (quibus intricato op
Lapis Philosophorum
Lapis Philofophorum definitur ab Alchy-
micis, magnum in Arte mysterium, & uni- uVd"
versalis Medicina, quae non modo corpus^?
humanum validum in suo vigore conservat,
mttt
positionum fune sese nunc in hanc, nuncj ladiimque pristinx sanitati restituit , sed
in illam parrern trahere, lite in hunc usque | etiam metalla imperfesta depurando, deco-
diem pendente, contendunt) quamhocde jquendo, & nativum colorem ministrando
adsummum finem, quem Natura intendit,
brevi temporis spatio in purum aurum, ar-
T>jssicultcu chryfopceia thema sane curiosissimum reperi.
gumtnti.
Ego sane ultro citroque smgulorum ratio-
nes penitius ponderans , quid sentiam eo
quopar estcandore aperiam. Quoddumfa-
cio, non cum pseudochymicastris rudi, &
illiterato hominum genere, sedcum Philo-
sophis mihi negotium esTe, Lesior sibi per-
suadeat.
ifStnunux Quatuor principales circa auriseram ar-
decfryfo. sem sententjas reperio. Prima eorum est
qui Chrysopcdasartemowwt^vputant. be-
cundaeorum, quiexMineralium metallo-
Mttallur- rumque glebis arte separant, quam Metal-
lurgiam vocamus, de qua in praicedenti Se-
siione multis variisque processibusegimus ;
& de hac nulla prorsus estdifficultas, cum
istiusmodi aurum, argentumque primum
in humanse negotiationis commercio lo-
sopbistic* cum meritoobtineat. Terdam sententiam
chryfepceia. Xheologi potislimum tuentur, qui asserunt,
aurum quidem poiTe produci quasi verum,
quod tamen pro vero non liceat vendere
asquali pretio, quo verum venditur, neque
in medicinis illud adhiberc licitum esse,
quod nos imposterum Sophislicum appella-
bimus, fitque, cum auro, &argento aiiud
quodpiam metallum conveniens adjungi-
tur , unde per artemtertium quid resultat,
& sub auri nomine venditur.eoque Collybi-
staeutplurimum utuntur, quam & legam vo-
AUbymia cant. Quarta sententia propria Alchymi-
^ech-ylb- starum e^ > arte Chymica aurum non so-
poeiam p ro- lum verum, & genuinum , sed & naturali
mitttu multd nobilius , excellentius, puriusque
produci posie existimant. Nos media via
incedentes, neque^ucroWc^ cLh>voL{iiM ,ne-
queetiameomodoidfieri, quo Alchymi-
stae illud produci posse existimant, asseri-
mus. Qiiod ut ostendamus, primode La-
pide Philofophico , circa quem totus con-
troversiarum cardo versatur, cujus ope me-
tallica corpora imperfecla in aurum, vel
argentum pro medicina rubri, velalbi ra-
tione transmutari, tinei, & perprojeciio-
nem in infinitum multiplicari posse aiTe-
runt»
gentumque transmutat in infinitum multi-
plicabile. Alii talem ei definitionem assi-
gnant: Lapts Philosophorum e^npmisCim^fi-
xa , & simplicislima substantia metallica,
quaesuprametalla projecta infinita quanti-
tate, illa in verum durum QMiargentum con-
vertit,& humanum corpus i n suo vigore con-
servans;vel,qui metaila a Naturasummede-
pravata, frequenti solutione ad secundam
generationem perducit. Hoc alii Elixirvo-
cant; alii TinBuram, quaeomnia metallain
aurum, argentumque substantialiter tingk,
ita ut si mare foretMercurius,illa univer-
sum superjecla lapidis benedicli, ut vocant,
medicina, illud sit in aurum, argentumque,
prolapidisrubei, autcandidi rationetrans-
mutatura, juxta illud Augurelli: Augurdi,
Ipfius ut tenui projecla parte per undas
JEquoris, argentum fivivum tuncsoret atquor,
Omne vel immenfum verti mare pafsetinau-
rum.
Ita dicunt isaacus Hollandus, Paracelsus, Vil- is.Hollan-
lanovanus, quibusdici vixpotest,, quantum p^aceIsus
se redte sentientium Philosophorum ludi- Villaaovan.
briissannisqueexposuerint. Quod verdhoc
merum figmentum sit insequenttbus amplis-
sirac dicetur ; ut proindehaudincongrue,
uti exdefinkionepatet,Lapidem,wyy?d77#?» Ltpisvtt-
dixerint, cum revera totus , &sensu, & re ^J^JJ
mysticus dici posiit, veteresque PhilosophisiSitm,
prorsus aliud per istiusmodi lapidem,£/iA7>,
Tincturamque intellexerint, quam, id quod
moderni Alchymistae sibi imaginantur. Mi-
rum&illud est, huncomnium penererum
similitudine describi : hunc enim vocant vurin w
Coelum, chryfofierma, femen auri, terram bene- ™e™^iT*
diclam, aquamvivam , aquam vitaz ,aquamsic-
cam , lignum vit(t, figillum Salomonis, ignem
Naturaz , Lac virginis , Mercurium Philoso-
phorum, Draconem, Aquilam, Corvum , Laton,
Elixir , omnium morborum medicamen-
tum , dequo qui bibit, non moritur, & simi-
lia partim ridicula, partim irreligiosa, quas
omnia,netotnugis diutiusimmorer, vide
in
MUNDI SUBTERRANEI
S E C T I O II.
DE LAPIDE PHILOSOPHORUM.
C A P U T I.
Quidfit Lapis Philosophorum, quidnam Elixir feu TinBura philofophica5 & anejus
ope "Verum & naturale aurum arte produci pofiit.
Cap. I. TTlx ullum, uti supra meminimus, in
\/ Physiologiaargumentumtot,tantis-
▼ que,tamqueacribus Auclorumveli-
tationibus exagitatum, tanta opinionum
varietatediscerptum, (quibus intricato op
Lapis Philosophorum
Lapis Philofophorum definitur ab Alchy-
micis, magnum in Arte mysterium, & uni- uVd"
versalis Medicina, quae non modo corpus^?
humanum validum in suo vigore conservat,
mttt
positionum fune sese nunc in hanc, nuncj ladiimque pristinx sanitati restituit , sed
in illam parrern trahere, lite in hunc usque | etiam metalla imperfesta depurando, deco-
diem pendente, contendunt) quamhocde jquendo, & nativum colorem ministrando
adsummum finem, quem Natura intendit,
brevi temporis spatio in purum aurum, ar-
T>jssicultcu chryfopceia thema sane curiosissimum reperi.
gumtnti.
Ego sane ultro citroque smgulorum ratio-
nes penitius ponderans , quid sentiam eo
quopar estcandore aperiam. Quoddumfa-
cio, non cum pseudochymicastris rudi, &
illiterato hominum genere, sedcum Philo-
sophis mihi negotium esTe, Lesior sibi per-
suadeat.
ifStnunux Quatuor principales circa auriseram ar-
decfryfo. sem sententjas reperio. Prima eorum est
qui Chrysopcdasartemowwt^vputant. be-
cundaeorum, quiexMineralium metallo-
Mttallur- rumque glebis arte separant, quam Metal-
lurgiam vocamus, de qua in praicedenti Se-
siione multis variisque processibusegimus ;
& de hac nulla prorsus estdifficultas, cum
istiusmodi aurum, argentumque primum
in humanse negotiationis commercio lo-
sopbistic* cum meritoobtineat. Terdam sententiam
chryfepceia. Xheologi potislimum tuentur, qui asserunt,
aurum quidem poiTe produci quasi verum,
quod tamen pro vero non liceat vendere
asquali pretio, quo verum venditur, neque
in medicinis illud adhiberc licitum esse,
quod nos imposterum Sophislicum appella-
bimus, fitque, cum auro, &argento aiiud
quodpiam metallum conveniens adjungi-
tur , unde per artemtertium quid resultat,
& sub auri nomine venditur.eoque Collybi-
staeutplurimum utuntur, quam & legam vo-
AUbymia cant. Quarta sententia propria Alchymi-
^ech-ylb- starum e^ > arte Chymica aurum non so-
poeiam p ro- lum verum, & genuinum , sed & naturali
mitttu multd nobilius , excellentius, puriusque
produci posie existimant. Nos media via
incedentes, neque^ucroWc^ cLh>voL{iiM ,ne-
queetiameomodoidfieri, quo Alchymi-
stae illud produci posse existimant, asseri-
mus. Qiiod ut ostendamus, primode La-
pide Philofophico , circa quem totus con-
troversiarum cardo versatur, cujus ope me-
tallica corpora imperfecla in aurum, vel
argentum pro medicina rubri, velalbi ra-
tione transmutari, tinei, & perprojeciio-
nem in infinitum multiplicari posse aiTe-
runt»
gentumque transmutat in infinitum multi-
plicabile. Alii talem ei definitionem assi-
gnant: Lapts Philosophorum e^npmisCim^fi-
xa , & simplicislima substantia metallica,
quaesuprametalla projecta infinita quanti-
tate, illa in verum durum QMiargentum con-
vertit,& humanum corpus i n suo vigore con-
servans;vel,qui metaila a Naturasummede-
pravata, frequenti solutione ad secundam
generationem perducit. Hoc alii Elixirvo-
cant; alii TinBuram, quaeomnia metallain
aurum, argentumque substantialiter tingk,
ita ut si mare foretMercurius,illa univer-
sum superjecla lapidis benedicli, ut vocant,
medicina, illud sit in aurum, argentumque,
prolapidisrubei, autcandidi rationetrans-
mutatura, juxta illud Augurelli: Augurdi,
Ipfius ut tenui projecla parte per undas
JEquoris, argentum fivivum tuncsoret atquor,
Omne vel immenfum verti mare pafsetinau-
rum.
Ita dicunt isaacus Hollandus, Paracelsus, Vil- is.Hollan-
lanovanus, quibusdici vixpotest,, quantum p^aceIsus
se redte sentientium Philosophorum ludi- Villaaovan.
briissannisqueexposuerint. Quod verdhoc
merum figmentum sit insequenttbus amplis-
sirac dicetur ; ut proindehaudincongrue,
uti exdefinkionepatet,Lapidem,wyy?d77#?» Ltpisvtt-
dixerint, cum revera totus , &sensu, & re ^J^JJ
mysticus dici posiit, veteresque PhilosophisiSitm,
prorsus aliud per istiusmodi lapidem,£/iA7>,
Tincturamque intellexerint, quam, id quod
moderni Alchymistae sibi imaginantur. Mi-
rum&illud est, huncomnium penererum
similitudine describi : hunc enim vocant vurin w
Coelum, chryfofierma, femen auri, terram bene- ™e™^iT*
diclam, aquamvivam , aquam vitaz ,aquamsic-
cam , lignum vit(t, figillum Salomonis, ignem
Naturaz , Lac virginis , Mercurium Philoso-
phorum, Draconem, Aquilam, Corvum , Laton,
Elixir , omnium morborum medicamen-
tum , dequo qui bibit, non moritur, & simi-
lia partim ridicula, partim irreligiosa, quas
omnia,netotnugis diutiusimmorer, vide
in