Kruk, Mirosław Piotr: Zachodnioruskie ikony Matki Boskiej z Dzieciątkiem w wieku XV i XVI (Kraków: Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2000)

Książka jest w dużej mierze poświęcona wyobrażeniom szczególnie
charakterystycznym w malarstwie ikonowym Rusi zachodniej - Matki
Boskiej w otoczeniu proroków. Omówiona została ich ikonografia
i cechy stylistyczne na tle porównawczym w kontekście szerokiego
oddziaływania na sztukę i piśmiennictwo późnośredniowiecznej Rusi
kultury Słowian Południowych i Mołdawii. Malarstwo zachodnioruskie,
zwłaszcza w ciągu wieku XVI, podlegało istotnym wpływom tradycji
obrazowej wykształconej w ośrodkach bałkańskich. Tematy obecne
w sztuce Konstantynopola czy Salonik, zaadaptowane i przetworzone
w Serbii i Bułgarii, docierały na Ruś bezpośrednio bądź za
pośrednictwem Mołdawii. Wskazano na wielopłaszczyznowość tych
oddziaływań, począwszy od myśli teologicznej (problem znaczenia
polemiki z poglądami Bogumiłów dla rozpowszechnienia się ikon
Hodegetrii w otoczeniu proroków), przez adaptację tekstów liturgiczno-
-hymnograficznych (zachowanych najczęściej w redakcji średnio-
bułgarskiej), po wzory nowej, dynamicznej, pełnej ekspresji sztuki
okresu Paleologów.


Mirosław Piotr Kruk - ur. 1967
(Lublin), absolwent historii sztuki
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskie-
go, uzyskał tytuł doktora nauk huma-
nistycznych na Uniwersytecie Jagielloń-
skim na podstawie pracy napisanej pod
kierunkiem prof. dr hab. Anny Róży-
ckiej Bryzek w Zakładzie Historii Sztuki
UJ. Adiunkt w Zakładzie Historii Sztuki

Uniwersytetu Gdańskiego, asystent w Dziale Sztuki Cerkiewnej
Muzeum Narodowego w Krakowie, członek Komisji Bizantynologicznej
PAN.

ISBN 83-233-1411-Χ