DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.69941#0249
ARMARIUM VIR
ANIMALIBUS INNATU
DE LAPIDE BEZOARIO.
CAR I.
Is tinctis in plura genera lapidibus, quorum alios
terr^ fimiles , nullaque figura , alios certa aliqua figura
proditos eiTe , quos 1/io^^ovq Grxci vocant, fupra dixi-
mus , ac quidem furfus horum aliquos intra ipfa nafci
animalia,aliquos intus a terra ccfatinerbnunc [i].de illis
lapidibus qui innati animantium corporibus figuram ali-
quam habent , in hac parte differemus, quos natura-»
varietatis , ac differentia? cayfa in diverfis diverforum
animaliumpartibus generavit. Hi vero , vel fecundum lapldesnatnraliter
naturam funt ipforum animalium , minimeque ea Ixdunt; cujufmodi eft cheli- in. .auimal5bus Se“
donius in hirundine ; bufonites in bufone ; limacius in limacibus : item in pi- mtl ’
fcium nonnullorum capitibus alii, velati uniones in conchyliis , five oftraco-
dermatis ; fpongites infpongiis; exterique ita deinceps,vel prxter naturanv, Lanides animalium
&ea, in quibus funt, animantia ludunt, quales funt calculi in humano corpo- prxter naturam,
re, juvencarum tophi, Bezoarii, malacenfes, exterique memoratu digni .
Ac primum quidem de lapide Bezoario agam, nobiliflimo , pretiofiffimo , &
notarum maxime virium , quem Grxci, Latinique veteres nefcierunt, ab uni-
cis tantum Arabibus, noftrifque nonnullis nuper defcriptus s qui varia hujus
lapidis genera tradiderunt, nec eum quifquam plane perfe&eque dcfcripfit .
Appellari varie folet: ab aliis quidem,utpote Perfls [ 2] pazar dicitur apazan ,
hoc eft hirco eorum lingua , unde extrahi, atque exim; folet: a noftris Bezar: Nomina Bezoarii &
ab Indis Bazar: Ab Arabibus Albazar . Perficum ipfum nomen integrius eft , etymOi°gia*
unde extera corrupta: nam princeps litera P oris vitio facile mutatur in B
literam. Lapis autem Bezar in ventriculo hircino apud Indos inveniri folet .
Hircus ipfe , ut ab oculatis etiam teftibus accepi, & Garcias ab Horto tradit,
caprea* fimilis eft, retortis in tergum cornibus; capram montanam vocant
incolas; mediocri eft magnitudine ; colore fere cinereo , vel rufo , nonnun-
quam alio , atque alio . Etfi non fum nefcius Arabas in foflilibus numerare Be-
zoarium lapidem , eumque in Perfide e terras venis erui tradere.
Differentias lapidis ipfius , ut exterorum quoque lapidum, fumuntur a Laidis Bezoarii
natali folo, a fubftantia , a magnitudine , & a colore . Aloeo, quddBezoa- differentiae.
rii lapides alii Orientales fint, e Perfla fcilicet, Indiave fupra Gangem poflta,
Chinarum montibus finitima. Alii occidentales e Peru,novi fcilicet orbis moti- Bczoar Orientalis.
t-ibus , qui mihi quidem non probantur ; quippe non eodem animante nati, nec
ab illius orbis populis pro ullo pharmaco prius habiti. Primus eorum vires
prxdicare, eademque de his promittere coepit quidam Hifpanus Medicus, qux
Orientalibus tribuere didicerat. Sed is neque eorum , neque etiam animalium ~ .
iimilitudine , quibus hi, atque illi innaicuntur, decipi potuiliet; 11 utrunque ns improbatur.
genus cognitum habuiifet . Utcunque ipfum exteri Medici fecutifunt; cer-
tum eft communi omnium judicio Occidentalibus Orientales prxftaresqui miro
quodam Ixvorc prxditi, valde etiam nitent; quod quidem in Occidentalibus
Y 2 defl-.
ANIMALIBUS INNATU
DE LAPIDE BEZOARIO.
CAR I.
Is tinctis in plura genera lapidibus, quorum alios
terr^ fimiles , nullaque figura , alios certa aliqua figura
proditos eiTe , quos 1/io^^ovq Grxci vocant, fupra dixi-
mus , ac quidem furfus horum aliquos intra ipfa nafci
animalia,aliquos intus a terra ccfatinerbnunc [i].de illis
lapidibus qui innati animantium corporibus figuram ali-
quam habent , in hac parte differemus, quos natura-»
varietatis , ac differentia? cayfa in diverfis diverforum
animaliumpartibus generavit. Hi vero , vel fecundum lapldesnatnraliter
naturam funt ipforum animalium , minimeque ea Ixdunt; cujufmodi eft cheli- in. .auimal5bus Se“
donius in hirundine ; bufonites in bufone ; limacius in limacibus : item in pi- mtl ’
fcium nonnullorum capitibus alii, velati uniones in conchyliis , five oftraco-
dermatis ; fpongites infpongiis; exterique ita deinceps,vel prxter naturanv, Lanides animalium
&ea, in quibus funt, animantia ludunt, quales funt calculi in humano corpo- prxter naturam,
re, juvencarum tophi, Bezoarii, malacenfes, exterique memoratu digni .
Ac primum quidem de lapide Bezoario agam, nobiliflimo , pretiofiffimo , &
notarum maxime virium , quem Grxci, Latinique veteres nefcierunt, ab uni-
cis tantum Arabibus, noftrifque nonnullis nuper defcriptus s qui varia hujus
lapidis genera tradiderunt, nec eum quifquam plane perfe&eque dcfcripfit .
Appellari varie folet: ab aliis quidem,utpote Perfls [ 2] pazar dicitur apazan ,
hoc eft hirco eorum lingua , unde extrahi, atque exim; folet: a noftris Bezar: Nomina Bezoarii &
ab Indis Bazar: Ab Arabibus Albazar . Perficum ipfum nomen integrius eft , etymOi°gia*
unde extera corrupta: nam princeps litera P oris vitio facile mutatur in B
literam. Lapis autem Bezar in ventriculo hircino apud Indos inveniri folet .
Hircus ipfe , ut ab oculatis etiam teftibus accepi, & Garcias ab Horto tradit,
caprea* fimilis eft, retortis in tergum cornibus; capram montanam vocant
incolas; mediocri eft magnitudine ; colore fere cinereo , vel rufo , nonnun-
quam alio , atque alio . Etfi non fum nefcius Arabas in foflilibus numerare Be-
zoarium lapidem , eumque in Perfide e terras venis erui tradere.
Differentias lapidis ipfius , ut exterorum quoque lapidum, fumuntur a Laidis Bezoarii
natali folo, a fubftantia , a magnitudine , & a colore . Aloeo, quddBezoa- differentiae.
rii lapides alii Orientales fint, e Perfla fcilicet, Indiave fupra Gangem poflta,
Chinarum montibus finitima. Alii occidentales e Peru,novi fcilicet orbis moti- Bczoar Orientalis.
t-ibus , qui mihi quidem non probantur ; quippe non eodem animante nati, nec
ab illius orbis populis pro ullo pharmaco prius habiti. Primus eorum vires
prxdicare, eademque de his promittere coepit quidam Hifpanus Medicus, qux
Orientalibus tribuere didicerat. Sed is neque eorum , neque etiam animalium ~ .
iimilitudine , quibus hi, atque illi innaicuntur, decipi potuiliet; 11 utrunque ns improbatur.
genus cognitum habuiifet . Utcunque ipfum exteri Medici fecutifunt; cer-
tum eft communi omnium judicio Occidentalibus Orientales prxftaresqui miro
quodam Ixvorc prxditi, valde etiam nitent; quod quidem in Occidentalibus
Y 2 defl-.