Modus: Prace z historii sztuki (4.2003)

muszla palmetowa wypełniona kratką i pionowe ornamentalne pasy. Uwagę
skupia ażurowe tabernakulum, złożone z szafki i ornamentalnego baldachimu.

Podobne elementy dekoracji wyposażenia kościołów spotkać można
w kręgu austriacko-śląskim. Przychodzą tu na myśl znakomite dekoracje ce-
sarskiego oratorium i stall w kościele w Klostemeuburgu czy stall w katedrze
w Sankt-Pólten, zaprojektowane najprawdopodobniej przez Matthiasa Steinla.

W dekoracji rzeźbiarskiej ołtarza głównego lubartowskiej fary uwagę
zwracają rzeźby dwóch starotestamentowych proroków Saula (il. 13) i Dawi-
da (il. 14). Posągi są zwrócone do widza frontalnie, w kontrapoście i lekkim
wykroku. Saul jest ubrany w szatę do kolan, o miękkich, regularnych fałdach
i długi, spływający do ziemi płaszcz. Jego głowa, nakryta wschodnim turba-
nem, jest zbyt duża w stosunku do ciała, twarz nieco spłaszczona, o prostych
rysach, z falującą brodą. Wyższej klasy artystycznej jest rzeźba drugiego kró-
la, ukazana w efektownym kontrapoście, odziana w krótką szatę i antykizo-
waną zbroję paradną z piórami u dołu. Zbroja wiernie oddaje anatomię, jej
powierzchnia ozdobiona jest reliefowym ornamentem regencyjnym z liśćmi.
Bryłę znacznie urozmaica szeroka bogato fałdowana szata, przerzucona wokół
szyi i podtrzymywana ręką na prawym biodrze. Twarz króla jest okolona krótką
brodą na głowie ma on wspaniałą, bogato inkrustowaną otwartą koronę.

W obu postaciach zwraca uwagę dbałość w oddaniu szczegółów ubioru,
zdobień szat i zbroi, różnego rodzaju obuwia, korony czy typu materii: gład-
kiego albo futrzanego płaszcza. Ogólne cechy formalne obu rzeźb jak statycz-
ność, spokój i powściągliwość wskazują na rzeźbiarza spod znaku baroko-
wego klasycyzmu zapewne ze środowiska wiedeńskiego reprezentowanego
przez Giovanniego Gulianiego, Petera i Paula Strudlów czy Georga Rafaela
Donnera.

Do tej samej grupy co ołtarz główny należy włączyć parę ołtarzy bocznych
Ukrzyżowania i Matki Boskiej Różańcowej (il. 6 i 7). Ich nastawy zostały
artykułowane przez dwie pary obustronnie zdwojonych pilastrów, z których
skrajne poprzedzono kolumnami, podtrzymującymi wyłamujące się odcinki
belkowania. Pole środkowe flankują pary aniołów na esowatych konsolach.
Efektownie rozbudowano piętrzące się zwieńczenie, złożone z jońskiej wolu-
ty, ujętej w spływy, i z pięciokątnego małego wolutowego szczyciku.

Ołtarze różnią się między sobą rozwiązaniem pola środkowego i szczegó-
łami ornamentalnymi dopełniającymi program ikonograficzny. W ołtarzu pn.
został umieszczony obraz Matki Boskiej Różańcowej45 i ozdobiony symbo-

4- Obraz zapewne pochodzi z w. XVII i został przeniesiony ze starego kościoła, zob. KZSP
1976 (przyp. 2), s. 29.

45