DOI article:
Quirini-Popławski, Rafał: Jeszcze jeden głos na temat sygnatury na fasadzie kościoła OO. Cystersów w Wąchoku
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.19072#0091
(Giovanni di Simone, de Simoni, di Simonis, de Symon), zmarły w r. 1626,
murator i rzeźbiarz włoskiego pochodzenia, przybyły do Polski około r. 1580
z Południowego Tyrolu (ur. w Nauders/San Benedetto koło Brixen/Bressanone).
Od r. 1590 był on obywatelem krakowskim oraz członkiem tutejszego cechu
muratorów i kamieniarzy, nierzadko wybieranym na starszego cechu41.
Postać Jana de Simona jest wiązana z pracami prowadzonymi od około r.
1583 na zlecenie Franciszka Wesseleny'ego, starosty lanckorońskiego, przy
przebudowie zamku w Dębnie. Objęły one przesklepienie i zmianę charakte-
ru części pomieszczeń, a zwłaszcza - dekorację jego elewacji zewnętrznych.
Przedłużono wówczas w kierunku zachodnim południowe skrzydło zamku
(il. 5), który w całości nadbudowano i prawdopodobnie zwieńczono niską at-
tykąz kulami na postumentach i spływami pomiędzy nimi. Pojawiły się nowe
obramienia okienne i drzwiowe oraz dekoracja sgraffitowa, zastosowana na
wszystkich elewacjach, zwłaszcza wokół okien (il. 6)42.
Zapewne ukończenia prac nad tą przebudową dotyczył niezachowany dziś
napis A.D. 1586- SIM-ON, wyryty w dwu wierszach na dekoracji sgraffitowej
południowej elewacji zamku. Napis ten został odkryty 18 września 1946 r.
przez Stefana Swiszczowskiego podczas prac remontowych. Zapis w „Dzien-
niku budowy" z tego dnia brzmiał: „Odbijanie tynków ze ściany południowej
na wysokości 7 m nad ziemią w poziomie okna kuchenki na murze zamkowej
latryny zabezpieczono przed odbiciem odkryty następujący napis w obu wier-
szach: «SIMON A.D... 1586». Napis ten wykonany w tynku zapuszczony farbą
białą taką, z jakiej wykonane są białe partie sgraffita. Tynki dokoła napisu (...)
są bardzo zniszczone, spłukane przez deszcze"43.
41 Skrótowe informacje biograficzne w: U. Thieme, F. Becker, Allgemeines Lexikon der
bildenden Kiinstler, t. 37, Leipzig 1937, s. 56; S. Łoza, Architekci i budowniczowie w Polsce,
Warszawa 1954, s. 281. Więcej, zob. S. Tomkowicz, Przyczynki do historii kultury Krakowa
w pierwszej polowie XVII w., Lwów 1912. s. 121-124; K. Mikocka-Rachubowa, Simon Jan.
w: Polski Słownik Biograficzny, t. 37. Warszawa-Kraków 1996-1997, s. 524-525 (właściwie
nazywał się Joannes Sigrnunt, zaś Joannes de Simon to „przezwisko" przyjęte przez niego wraz
z krakowskim prawem miejskim w r. 1590).
42 Z. Bocheński, Dwór obronny w Dębnie, Kraków 1926, s. 48-50; Z. Bocheński. S. Swisz-
czowski. Zamek w Dębnie, w: Pamiętnik Związku Histoiyków Sztuki i Kultury, I, Warszawa 1948,
s. 38; Archiwum b. PP PKZ w Krakowie (dalej: APPPKZKr), Dokumentacja Konserwatorska;
sygn. 129: Zamek w Dębnie Brzeskim, woj. tarnowskie. Dokumentacja historyczno-konser-
watorska, oprać. M. Dayczak-Domanasiewicz, Kraków 1976-1979 [maszynopis], t. I, s. 79;
L. Luchter-Krupińska, Zamek w Dębnie, Tarnów 1992, s. 51, 53; Mikocka-Rachubowa (przyp.
41), s. 524; K. Moskal, Zamki w dziejach Polski i Słowacji. Między Wisłą a Hornadem, cz. II:
Od roku 1500 do 1771, Nowy Sącz 2005, s. 71-72.
43 APPPKZKr, sygn. 129, s. 3. 153, przyp. 7, cytat za: Akta konserwatora woj. Krakowskiego
/obecnie woj. Tarnowskiego/, Dębno zamek, teka I /do r. 1965/, Dziennik Budowy, cz. II12 IX
1946- 30 IX 1946/, s. 90, zapis z dnia 18 IX 1946.
73
murator i rzeźbiarz włoskiego pochodzenia, przybyły do Polski około r. 1580
z Południowego Tyrolu (ur. w Nauders/San Benedetto koło Brixen/Bressanone).
Od r. 1590 był on obywatelem krakowskim oraz członkiem tutejszego cechu
muratorów i kamieniarzy, nierzadko wybieranym na starszego cechu41.
Postać Jana de Simona jest wiązana z pracami prowadzonymi od około r.
1583 na zlecenie Franciszka Wesseleny'ego, starosty lanckorońskiego, przy
przebudowie zamku w Dębnie. Objęły one przesklepienie i zmianę charakte-
ru części pomieszczeń, a zwłaszcza - dekorację jego elewacji zewnętrznych.
Przedłużono wówczas w kierunku zachodnim południowe skrzydło zamku
(il. 5), który w całości nadbudowano i prawdopodobnie zwieńczono niską at-
tykąz kulami na postumentach i spływami pomiędzy nimi. Pojawiły się nowe
obramienia okienne i drzwiowe oraz dekoracja sgraffitowa, zastosowana na
wszystkich elewacjach, zwłaszcza wokół okien (il. 6)42.
Zapewne ukończenia prac nad tą przebudową dotyczył niezachowany dziś
napis A.D. 1586- SIM-ON, wyryty w dwu wierszach na dekoracji sgraffitowej
południowej elewacji zamku. Napis ten został odkryty 18 września 1946 r.
przez Stefana Swiszczowskiego podczas prac remontowych. Zapis w „Dzien-
niku budowy" z tego dnia brzmiał: „Odbijanie tynków ze ściany południowej
na wysokości 7 m nad ziemią w poziomie okna kuchenki na murze zamkowej
latryny zabezpieczono przed odbiciem odkryty następujący napis w obu wier-
szach: «SIMON A.D... 1586». Napis ten wykonany w tynku zapuszczony farbą
białą taką, z jakiej wykonane są białe partie sgraffita. Tynki dokoła napisu (...)
są bardzo zniszczone, spłukane przez deszcze"43.
41 Skrótowe informacje biograficzne w: U. Thieme, F. Becker, Allgemeines Lexikon der
bildenden Kiinstler, t. 37, Leipzig 1937, s. 56; S. Łoza, Architekci i budowniczowie w Polsce,
Warszawa 1954, s. 281. Więcej, zob. S. Tomkowicz, Przyczynki do historii kultury Krakowa
w pierwszej polowie XVII w., Lwów 1912. s. 121-124; K. Mikocka-Rachubowa, Simon Jan.
w: Polski Słownik Biograficzny, t. 37. Warszawa-Kraków 1996-1997, s. 524-525 (właściwie
nazywał się Joannes Sigrnunt, zaś Joannes de Simon to „przezwisko" przyjęte przez niego wraz
z krakowskim prawem miejskim w r. 1590).
42 Z. Bocheński, Dwór obronny w Dębnie, Kraków 1926, s. 48-50; Z. Bocheński. S. Swisz-
czowski. Zamek w Dębnie, w: Pamiętnik Związku Histoiyków Sztuki i Kultury, I, Warszawa 1948,
s. 38; Archiwum b. PP PKZ w Krakowie (dalej: APPPKZKr), Dokumentacja Konserwatorska;
sygn. 129: Zamek w Dębnie Brzeskim, woj. tarnowskie. Dokumentacja historyczno-konser-
watorska, oprać. M. Dayczak-Domanasiewicz, Kraków 1976-1979 [maszynopis], t. I, s. 79;
L. Luchter-Krupińska, Zamek w Dębnie, Tarnów 1992, s. 51, 53; Mikocka-Rachubowa (przyp.
41), s. 524; K. Moskal, Zamki w dziejach Polski i Słowacji. Między Wisłą a Hornadem, cz. II:
Od roku 1500 do 1771, Nowy Sącz 2005, s. 71-72.
43 APPPKZKr, sygn. 129, s. 3. 153, przyp. 7, cytat za: Akta konserwatora woj. Krakowskiego
/obecnie woj. Tarnowskiego/, Dębno zamek, teka I /do r. 1965/, Dziennik Budowy, cz. II12 IX
1946- 30 IX 1946/, s. 90, zapis z dnia 18 IX 1946.
73