DOI Artikel:
Łanuszka, Magdalena: Piętnastowieczny rękopis Godzinek w krakowskiej Bibliotece Książąt Czartoryskich
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19072#0107
kontur), bardziej natomiast w kolorystyce, kratkowanych iłach oraz w realizacji
szczegółów, np. sposobie przedstawiania trawy, której zieleń przyjmuje bliżej
horyzontu ciemniejszy odcień, a pojedyncze źdźbła zaznaczono przy pomocy
drobnych kreseczek.
Równie silne echa iluminatorstwa paryskiego można dostrzec w dekoracji
niefiguralnej rękopisu Czartoryskich. Podobny mise-en-page - miniatura oto-
czona cienką trzyczęściową ramką, z której wyrastają drobne kolczaste pędy
o postrzępionych listkach - pojawił się w paryskim malarstwie książkowym
w 1. poł. XIV w., czego przykładem mogą być Godzinki Joanny z Nawarry
(ok. 1340 r.) w Bibliotheque nationale de France (Ms. Nouv. Acq. Lat. 3145)19.
Schemat miniatury, której ramka otacza bas-de-page wraz z kilkoma linijkami
tekstu, pozostał popularny bardzo długo i był używany jeszcze na początku
XV w. Został on wykorzystany chociażby w Tres Belles Heures Jeana de Berry
(Bibliotheąue nationale de France, Ms. Nouv. Acq. Lat. 3093)20. Nieco grubsze,
plecionkowe obramienia i bujniejsze sploty gałązek występują na marginesach
Godzinek paryskich z 1. ćw. XV w. przechowywanych w zbiorach Walters
Art Gallery pod sygnaturami: W. 232, W. 231 oraz W. 10321. Gęste, spiralne
sploty stylizowanej roślinności na marginesach wraz z grubą ramką zbudowaną
z mięsistych liści wokół miniatury pojawiają się w rękopisie W. 20922. Różnej
grubości, lecz ogólnie zbliżone do występujących w Ms. Czart. 3467 obramienia
miniatur znajdujemy w innych Godzinkach paryskich, wykonanych ok. 1420
(Bibliotheąue nationale de France, Ms. Nouv. Acq. Lat. 3 1 0 923, il. 5), przy
czym posplatane na marginesie kaligraficzne wici są już zdecydowanie różne
od popularnych wcześniej kolczastych gałązek.
Duże podobieństwo w rozplanowaniu iluminowanych stronic w stosunku
do omawianego przez nas rękopisu widać na niektórych kartach tzw. Godzi-
nek rodziny Saint-Maur, wykonanych w Paryżu ok. 1410-1415 (Bibliotheąue
nationale de France, Ms. nouv. Acq. Lat. 310724, il. 6). Miniaturę oraz frag-
ment tekstu otacza tam plecionka z motywem kwiatków, która tworzy grubą
19 F. Avril, Uenluminure a Fepoąue gothiąue 1200-1420, Paris 1995, s. 75.
20 Tamże, s. 106.
21 L.M.C. Randall, Medieval and Renaissaince Manusaipts in the Walters Art Gallery, t. 1:
France 875-1420, Baltimore 1984, nr kat 85, 83 oraz 84 - właściwie identyczna jest dekoracja
rękopisu Godzinek paryskich ok. 1410 znajdujących się w A Magyar Tudomanyos Akademia
K6nyvtara, lat. god. 801 (R. Denes, Francia es nemetalfóldi miniaturdk Magyarorszdgon, Bu-
dapest 1969).
22 Randall (przyp. 21), nr kat. 86.
23 Manuscrils a peintures efferts a la Bibliotheąue nationale par le comte Guy du Boisrou-
vray, Paris 1961, nr 14.
24 Tamże, nr 12.
89
szczegółów, np. sposobie przedstawiania trawy, której zieleń przyjmuje bliżej
horyzontu ciemniejszy odcień, a pojedyncze źdźbła zaznaczono przy pomocy
drobnych kreseczek.
Równie silne echa iluminatorstwa paryskiego można dostrzec w dekoracji
niefiguralnej rękopisu Czartoryskich. Podobny mise-en-page - miniatura oto-
czona cienką trzyczęściową ramką, z której wyrastają drobne kolczaste pędy
o postrzępionych listkach - pojawił się w paryskim malarstwie książkowym
w 1. poł. XIV w., czego przykładem mogą być Godzinki Joanny z Nawarry
(ok. 1340 r.) w Bibliotheque nationale de France (Ms. Nouv. Acq. Lat. 3145)19.
Schemat miniatury, której ramka otacza bas-de-page wraz z kilkoma linijkami
tekstu, pozostał popularny bardzo długo i był używany jeszcze na początku
XV w. Został on wykorzystany chociażby w Tres Belles Heures Jeana de Berry
(Bibliotheąue nationale de France, Ms. Nouv. Acq. Lat. 3093)20. Nieco grubsze,
plecionkowe obramienia i bujniejsze sploty gałązek występują na marginesach
Godzinek paryskich z 1. ćw. XV w. przechowywanych w zbiorach Walters
Art Gallery pod sygnaturami: W. 232, W. 231 oraz W. 10321. Gęste, spiralne
sploty stylizowanej roślinności na marginesach wraz z grubą ramką zbudowaną
z mięsistych liści wokół miniatury pojawiają się w rękopisie W. 20922. Różnej
grubości, lecz ogólnie zbliżone do występujących w Ms. Czart. 3467 obramienia
miniatur znajdujemy w innych Godzinkach paryskich, wykonanych ok. 1420
(Bibliotheąue nationale de France, Ms. Nouv. Acq. Lat. 3 1 0 923, il. 5), przy
czym posplatane na marginesie kaligraficzne wici są już zdecydowanie różne
od popularnych wcześniej kolczastych gałązek.
Duże podobieństwo w rozplanowaniu iluminowanych stronic w stosunku
do omawianego przez nas rękopisu widać na niektórych kartach tzw. Godzi-
nek rodziny Saint-Maur, wykonanych w Paryżu ok. 1410-1415 (Bibliotheąue
nationale de France, Ms. nouv. Acq. Lat. 310724, il. 6). Miniaturę oraz frag-
ment tekstu otacza tam plecionka z motywem kwiatków, która tworzy grubą
19 F. Avril, Uenluminure a Fepoąue gothiąue 1200-1420, Paris 1995, s. 75.
20 Tamże, s. 106.
21 L.M.C. Randall, Medieval and Renaissaince Manusaipts in the Walters Art Gallery, t. 1:
France 875-1420, Baltimore 1984, nr kat 85, 83 oraz 84 - właściwie identyczna jest dekoracja
rękopisu Godzinek paryskich ok. 1410 znajdujących się w A Magyar Tudomanyos Akademia
K6nyvtara, lat. god. 801 (R. Denes, Francia es nemetalfóldi miniaturdk Magyarorszdgon, Bu-
dapest 1969).
22 Randall (przyp. 21), nr kat. 86.
23 Manuscrils a peintures efferts a la Bibliotheąue nationale par le comte Guy du Boisrou-
vray, Paris 1961, nr 14.
24 Tamże, nr 12.
89