DOI Artikel:
Przybyszewski, Wojciech: Rysunki ilustracyjne Saturnina Świerzyńskiego wykonywane na zamówienie Konstantego hoszowskiego
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19072#0180
ŚWierzyński. Niektóre ujęcia wydają się opierać na wcześniej wydanych lito-
grafiach"2. Podobnie było też w przypadku innych tematów podejmowanych
przez tego artystę. W latach czterdziestych, pięćdziesiątych i sześćdziesiątych
XIX w., zanim dał się poznać jako znakomity odtwórca wnętrz i widoków
krakowskich kościołów, Swierzyński wykonywał między innymi kopie obra-
zów znajdujących się w kościołach i w zbiorach prywatnych; malując portrety
- pracował z modelem, ale przyjmował też zlecenia portretowe w oparciu o mi-
niatury, fotografie i dagerotypy3 oraz - realizując te zamówienia - posługiwał
się rysunkami i rycinami innych artystów.
Bywało jednak, że to on dostarczał wspomnianemu w cytacie Brydakowi
wzorów rysunkowych do prac graficznych. Tak było na przykład z litografią
przedstawiającą w całej postaci biskupa przemyskiego, krakowskiego, sekre-
tarza królewskiego i podkanclerza koronnego Andrzeja Zawiszę Trzebickiego
(1607-1679) w stroju biskupim i pastorałem w dłoni (rycina w kolekcji grafiki
polskiej Muzeum Narodowego w Kielcach)4. Litografia ta - odbita na papierze,
wymiary karty: 207 x 135 mm, wymiary litografii 160 x 110 mm (z napisami:
170 x 118 mm), sygn. na rycinie: l. d. Rys. S. Swierzyński., śr. d. Litogr,, Czasu "
w Krakowie., p. d. Lit. J. Brydak; pod litografią faksymile podpisu: Andrzej
Trzebicki Biskup Krakowski - wykonana została przez Jędrzeja Brydaka (1837-
1876), absolwenta Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, według rysunku
Saturnina Swierzyńskiego, na zamówienie Konstantego Moroza Hoszowskiego
(1804-1884), senatora Galicji, sekretarza Rzeczpospolitej Krakowskiej, radnego
m. Krakowa, dożywotniego prezesa Sądu Wyższego Galicji i wieloletniego
prezesa krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności, autora wielu rozpraw
naukowych, popularnonaukowych oraz książek z dziedziny historii, prawa
i nauk społecznych5, jako ilustracja do jego książki Żywot Andrzeja Zawiszy
Trzebickiego biskupa krakowskiego i księcia siewierskiego, wydanej nakładem
autora w Krakowie w 1861 r. i umieszczona na wklejce poprzedzającej kartę
tytułową tego wydawnictwa (il. I)6. Jak wynika z zapisu, znajdującego się
2 Janczyk 2005 (przyp. 1), s. 12.
3 Przybyszewski 2004 (przyp. 1), s. 24.
4 W. Ozdoba-Kosierkiewicz, Grafika polska. Katalog zbiorów Muzeum Narodowego
w Kielcach, Kraków 1986, s. 35, poz. 42, il.
5 C. Bąk, Hoszowski Konstanty Moroz, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 10, Wrocław-War-
szawa-Kraków 1962-1964, s. 31-33.
6 K. Hoszowski, Żywot Andrzeja Zawiszy Trzebickiego biskupa krakowskiego i księcia
siewierskiego skreślił Konstanty Hoszowski P. O. D. Senator b. Rzeczypospolitej Krakowskiej,
Prezes Rady ogólnej Towarzystwa Dobroczynności, Członek C. K. Towarzystwa Naukowego
Kraków (z dwoma wizerunkami, nakładem autora) w Krakowie (czcionkami CK. Wszechnicy
Jagiellońskiej) 1861.
150
grafiach"2. Podobnie było też w przypadku innych tematów podejmowanych
przez tego artystę. W latach czterdziestych, pięćdziesiątych i sześćdziesiątych
XIX w., zanim dał się poznać jako znakomity odtwórca wnętrz i widoków
krakowskich kościołów, Swierzyński wykonywał między innymi kopie obra-
zów znajdujących się w kościołach i w zbiorach prywatnych; malując portrety
- pracował z modelem, ale przyjmował też zlecenia portretowe w oparciu o mi-
niatury, fotografie i dagerotypy3 oraz - realizując te zamówienia - posługiwał
się rysunkami i rycinami innych artystów.
Bywało jednak, że to on dostarczał wspomnianemu w cytacie Brydakowi
wzorów rysunkowych do prac graficznych. Tak było na przykład z litografią
przedstawiającą w całej postaci biskupa przemyskiego, krakowskiego, sekre-
tarza królewskiego i podkanclerza koronnego Andrzeja Zawiszę Trzebickiego
(1607-1679) w stroju biskupim i pastorałem w dłoni (rycina w kolekcji grafiki
polskiej Muzeum Narodowego w Kielcach)4. Litografia ta - odbita na papierze,
wymiary karty: 207 x 135 mm, wymiary litografii 160 x 110 mm (z napisami:
170 x 118 mm), sygn. na rycinie: l. d. Rys. S. Swierzyński., śr. d. Litogr,, Czasu "
w Krakowie., p. d. Lit. J. Brydak; pod litografią faksymile podpisu: Andrzej
Trzebicki Biskup Krakowski - wykonana została przez Jędrzeja Brydaka (1837-
1876), absolwenta Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, według rysunku
Saturnina Swierzyńskiego, na zamówienie Konstantego Moroza Hoszowskiego
(1804-1884), senatora Galicji, sekretarza Rzeczpospolitej Krakowskiej, radnego
m. Krakowa, dożywotniego prezesa Sądu Wyższego Galicji i wieloletniego
prezesa krakowskiego Towarzystwa Dobroczynności, autora wielu rozpraw
naukowych, popularnonaukowych oraz książek z dziedziny historii, prawa
i nauk społecznych5, jako ilustracja do jego książki Żywot Andrzeja Zawiszy
Trzebickiego biskupa krakowskiego i księcia siewierskiego, wydanej nakładem
autora w Krakowie w 1861 r. i umieszczona na wklejce poprzedzającej kartę
tytułową tego wydawnictwa (il. I)6. Jak wynika z zapisu, znajdującego się
2 Janczyk 2005 (przyp. 1), s. 12.
3 Przybyszewski 2004 (przyp. 1), s. 24.
4 W. Ozdoba-Kosierkiewicz, Grafika polska. Katalog zbiorów Muzeum Narodowego
w Kielcach, Kraków 1986, s. 35, poz. 42, il.
5 C. Bąk, Hoszowski Konstanty Moroz, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 10, Wrocław-War-
szawa-Kraków 1962-1964, s. 31-33.
6 K. Hoszowski, Żywot Andrzeja Zawiszy Trzebickiego biskupa krakowskiego i księcia
siewierskiego skreślił Konstanty Hoszowski P. O. D. Senator b. Rzeczypospolitej Krakowskiej,
Prezes Rady ogólnej Towarzystwa Dobroczynności, Członek C. K. Towarzystwa Naukowego
Kraków (z dwoma wizerunkami, nakładem autora) w Krakowie (czcionkami CK. Wszechnicy
Jagiellońskiej) 1861.
150