DOI Artikel:
Żurowska, Klementyna: Dwa szkice o architekture kamiennej Ostrowa Lednickiego
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27279#0026
Ostrów Lednicki
Si. i. Sondaż F.
Rzut poziomy południowej
części obejścia baptysterium z
południowym basenem chrzcielnym (BI).
1:25
2. Ostrów Lednicki, rzut
poziomy zespołu pałaco-
wego. Wg T. Węcławowicz,
Rekonstrukcje rysunkowe:
baptysterium, pałacu
biskupiego oraz kościoła
w kolejnych fazach budowy
i użytkowania, w: Ostrów
Lednicki. U progu chrześci-
jaństwa w Polsce, red. K. Żu-
rowska, 1.1, Kraków 1993,
ryc. I96a, s. 213
3. Ostrów Lednicki, kaplica
chrzcielna, pozostałości
basenu południowego.
Wg Ostrów Lednicki. U progu
chrześcijaństwa w Polsce,
red. K. Żurowska, t. 2, Kra-
ków 1993, tabela XVII
w rzucie poziomym, a górne krawędzie tych zagłębień były wyokrąglone (ił. 3)4.
Powierzchnia każdego z nich wynosi 6,6 m2. Zagłębienia te miały niejednakową
głębokość: w południowej części 12 cm, a w północnej 30 cm. Wykonane zostały
z zaprawy gipsowo-wapiennej o lekko różowokremowym kolorze.
Teresa Rodzińska-Chorąży w publikacji Ostrów Lednicki. U progu chrześ-
cijaństwa w Polsce, która ukazała się po badaniach na Ostrowie Lednickim,
podobnie jak cały zespół badaczy, uznała zagłębienia w ramionach krzyża
za baseny chrzcielne, a całą budowlę, w której się one znajdują określiła jako
baptysterium5. Stwierdzenie to wzbudziło ogromne kontrowersje. Zygmunt
Świechowski w recenzji wspomnianej pracy uznał, że centralna kaplica na Led-
nicy nie może być baptysterium, gdyż w baptysteriach baseny były usytuowane
zawsze pośrodku, a nie po bokach. Jednocześnie stwierdził, że lednickie zagłę-
bienia to baseny chrzcielne, które zostały urządzone w kaplicy pałacowej6
Jeden z uczonych francuskich, Jean-Pierre Caillet, który przeczytał nasz
artykuł w „Cahiers de Ciyilisation Medievale”7, zaprzeczył możliwości, aby było
4 Zob. T. Rodzińska-Chorąży, Budowla centralna, w: Ostrów Lednicki, s. 75-77.
5 Na temat interpretacji zagłębień zob. ibidem, s. 79-81, szczeg. s. 85; o interpretacji budowli jako
baptysterium zob. T. Rodzińska-Chorąży, Baptysterium, w: Ostrów Lednicki, s. 103-167.
6 Zob. Z. Świechowski (rec.), Ostrów Lednicki. U progu chrześcijaństwa w Polsce, praca zbiorowa pod
red. Klementyny Żurowskiej. T. 1-2. Kraków 1994, „Biuletyn Historii Sztuki”, 56,1994, s. 403-409.
7 K. Żurowska, T. Rodzińska-Chorąży, Au seuil de 1’architecture chretienne en Pologne. Ostrów
Lednicki, „Cahiers de Civilisation Medievale” 41,1998, s. 35-54.
24
ARTYKUŁY
Klementyna Żurowska
Si. i. Sondaż F.
Rzut poziomy południowej
części obejścia baptysterium z
południowym basenem chrzcielnym (BI).
1:25
2. Ostrów Lednicki, rzut
poziomy zespołu pałaco-
wego. Wg T. Węcławowicz,
Rekonstrukcje rysunkowe:
baptysterium, pałacu
biskupiego oraz kościoła
w kolejnych fazach budowy
i użytkowania, w: Ostrów
Lednicki. U progu chrześci-
jaństwa w Polsce, red. K. Żu-
rowska, 1.1, Kraków 1993,
ryc. I96a, s. 213
3. Ostrów Lednicki, kaplica
chrzcielna, pozostałości
basenu południowego.
Wg Ostrów Lednicki. U progu
chrześcijaństwa w Polsce,
red. K. Żurowska, t. 2, Kra-
ków 1993, tabela XVII
w rzucie poziomym, a górne krawędzie tych zagłębień były wyokrąglone (ił. 3)4.
Powierzchnia każdego z nich wynosi 6,6 m2. Zagłębienia te miały niejednakową
głębokość: w południowej części 12 cm, a w północnej 30 cm. Wykonane zostały
z zaprawy gipsowo-wapiennej o lekko różowokremowym kolorze.
Teresa Rodzińska-Chorąży w publikacji Ostrów Lednicki. U progu chrześ-
cijaństwa w Polsce, która ukazała się po badaniach na Ostrowie Lednickim,
podobnie jak cały zespół badaczy, uznała zagłębienia w ramionach krzyża
za baseny chrzcielne, a całą budowlę, w której się one znajdują określiła jako
baptysterium5. Stwierdzenie to wzbudziło ogromne kontrowersje. Zygmunt
Świechowski w recenzji wspomnianej pracy uznał, że centralna kaplica na Led-
nicy nie może być baptysterium, gdyż w baptysteriach baseny były usytuowane
zawsze pośrodku, a nie po bokach. Jednocześnie stwierdził, że lednickie zagłę-
bienia to baseny chrzcielne, które zostały urządzone w kaplicy pałacowej6
Jeden z uczonych francuskich, Jean-Pierre Caillet, który przeczytał nasz
artykuł w „Cahiers de Ciyilisation Medievale”7, zaprzeczył możliwości, aby było
4 Zob. T. Rodzińska-Chorąży, Budowla centralna, w: Ostrów Lednicki, s. 75-77.
5 Na temat interpretacji zagłębień zob. ibidem, s. 79-81, szczeg. s. 85; o interpretacji budowli jako
baptysterium zob. T. Rodzińska-Chorąży, Baptysterium, w: Ostrów Lednicki, s. 103-167.
6 Zob. Z. Świechowski (rec.), Ostrów Lednicki. U progu chrześcijaństwa w Polsce, praca zbiorowa pod
red. Klementyny Żurowskiej. T. 1-2. Kraków 1994, „Biuletyn Historii Sztuki”, 56,1994, s. 403-409.
7 K. Żurowska, T. Rodzińska-Chorąży, Au seuil de 1’architecture chretienne en Pologne. Ostrów
Lednicki, „Cahiers de Civilisation Medievale” 41,1998, s. 35-54.
24
ARTYKUŁY
Klementyna Żurowska