DOI Artikel:
Dzierżanka-Wyszyńska, Anna: Synteza jako zło konieczne?: [Rezension]. Kilka uwag w kontekście "Ozdób i nakryć głowy na ziemiach polskich id X do końca XVIII wieku" Anny Drążkowskiej
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27279#0269
Synteza jako zło konieczne?
Kilka uwag w kontekście
„Ozdób i nakryć głowy na ziemiach polskich
od X do końca XVIII wieku” Anny Drążkowskiej
Anna Drążkowska, Ozdoby i nakrycia głowy na ziemiach polskich
od X do końca XVIII wieku, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu
Mikołaja Kopernika, Toruń 2012, ss. 350, ii. 200
Badania nad ubiorem, historią jego przemian, symboliką i technologią jego wyko-
nania, już w XIX stuleciu wyraźnie odznaczały się na tle zagadnień poświęconych
rzemiosłu artystycznemu* 1. Kwestie te poruszali historycy, archeolodzy, etnolodzy
oraz socjolodzy, a ogromna wielowątkowość, jaką niesie ze sobą problematyka
związana z ubiorem i strojem sprawiła, że do chwili obecnej trudno jest kostiu-
mologię jednoznacznie umiejscowić w systemie nauk historycznych. Chociaż
zwraca się uwagę na jej przynależność do nauk pomocniczych historii2 albo do
historii sztuki, to nie sposób zaprzeczyć, że badania kostiumologiczne funkcjonują
na pograniczu różnych dziedzin humanistyki3. Jednak pomimo otwarcia się na
zróżnicowane dyscypliny badawcze, w kostiumologii wciąż brakuje ujednoliconych
strategii metodologicznych, co bywa często podkreślane w pracach poświęconych
problematyce ubioru, stroju oraz mody. Według Yuniya Kawamury jest to powo-
dem, dla którego jest to temat dość rzadko podejmowany przez naukowców4.
We współczesnych orientacjach i tendencjach metodologicznych badaczy
zachodnich można zauważyć dążenie do rozwoju badań nad znaczeniowymi
aspektami strojów dawnych. Warto tu przywołać stosunkowo nową publikację
Ulinki Rublack poświęconą strojom jako nośnikom tożsamości kulturowej w re-
nesansowej Europie5 czy też artykuł Janet Cox-Rearick analizującej zjawisko power
1 Dobrym przykładem jest tu klasyczna praca Łukasza Gołębiowskiego czy liczne studia etnolo-
giczne poświęcone zagadnieniom związanym z polskim strojem narodowym; zob.: Ł. Gołębiow-
ski, Ubiory w Polszczę od najdawniejszych czasów aż do chwil obecnych sposobem dykcyonarza
ułożone i opisane, Kraków 1830; J. Horoszkiewicz, Strój narodowy w Polsce, Kraków 1900.
2 Temat ten został ostatnio na nowo podjęty przez Annę Sieradzką (Kostiumologia polska jako
nauka pomocnicza historii, Warszawa 2013).
3 Zagadnienie interdyscyplinarności w kostiumologii zostało poruszone w ciekawej publikacji
na temat źródeł kostiumologicznych oraz sposobu ich opracowywania, zob. Fashion. Critical
and Primary Sources, red. P. McNeil, Oxford-New York 2009.
4 Y. Kawamura, Doing Research in Fashion and Dress. An Introduction to Qualitative Methods,
Oxford-New York 2011, s. 2.
5 U. Rublack, Dressing Up. Cultural Identity in Renaissance Europę, Oxford 2010.
modus
prace z historii sztuki
xiv, 2014
ANNA
WYSZYŃSKA
RECENZJE I OMÓWIENIA
267
Kilka uwag w kontekście
„Ozdób i nakryć głowy na ziemiach polskich
od X do końca XVIII wieku” Anny Drążkowskiej
Anna Drążkowska, Ozdoby i nakrycia głowy na ziemiach polskich
od X do końca XVIII wieku, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu
Mikołaja Kopernika, Toruń 2012, ss. 350, ii. 200
Badania nad ubiorem, historią jego przemian, symboliką i technologią jego wyko-
nania, już w XIX stuleciu wyraźnie odznaczały się na tle zagadnień poświęconych
rzemiosłu artystycznemu* 1. Kwestie te poruszali historycy, archeolodzy, etnolodzy
oraz socjolodzy, a ogromna wielowątkowość, jaką niesie ze sobą problematyka
związana z ubiorem i strojem sprawiła, że do chwili obecnej trudno jest kostiu-
mologię jednoznacznie umiejscowić w systemie nauk historycznych. Chociaż
zwraca się uwagę na jej przynależność do nauk pomocniczych historii2 albo do
historii sztuki, to nie sposób zaprzeczyć, że badania kostiumologiczne funkcjonują
na pograniczu różnych dziedzin humanistyki3. Jednak pomimo otwarcia się na
zróżnicowane dyscypliny badawcze, w kostiumologii wciąż brakuje ujednoliconych
strategii metodologicznych, co bywa często podkreślane w pracach poświęconych
problematyce ubioru, stroju oraz mody. Według Yuniya Kawamury jest to powo-
dem, dla którego jest to temat dość rzadko podejmowany przez naukowców4.
We współczesnych orientacjach i tendencjach metodologicznych badaczy
zachodnich można zauważyć dążenie do rozwoju badań nad znaczeniowymi
aspektami strojów dawnych. Warto tu przywołać stosunkowo nową publikację
Ulinki Rublack poświęconą strojom jako nośnikom tożsamości kulturowej w re-
nesansowej Europie5 czy też artykuł Janet Cox-Rearick analizującej zjawisko power
1 Dobrym przykładem jest tu klasyczna praca Łukasza Gołębiowskiego czy liczne studia etnolo-
giczne poświęcone zagadnieniom związanym z polskim strojem narodowym; zob.: Ł. Gołębiow-
ski, Ubiory w Polszczę od najdawniejszych czasów aż do chwil obecnych sposobem dykcyonarza
ułożone i opisane, Kraków 1830; J. Horoszkiewicz, Strój narodowy w Polsce, Kraków 1900.
2 Temat ten został ostatnio na nowo podjęty przez Annę Sieradzką (Kostiumologia polska jako
nauka pomocnicza historii, Warszawa 2013).
3 Zagadnienie interdyscyplinarności w kostiumologii zostało poruszone w ciekawej publikacji
na temat źródeł kostiumologicznych oraz sposobu ich opracowywania, zob. Fashion. Critical
and Primary Sources, red. P. McNeil, Oxford-New York 2009.
4 Y. Kawamura, Doing Research in Fashion and Dress. An Introduction to Qualitative Methods,
Oxford-New York 2011, s. 2.
5 U. Rublack, Dressing Up. Cultural Identity in Renaissance Europę, Oxford 2010.
modus
prace z historii sztuki
xiv, 2014
ANNA
WYSZYŃSKA
RECENZJE I OMÓWIENIA
267