DOI Artikel:
Moskal, Katarzyna: Poliptyk z Dobczyc: dzieje, ikonografia oraz próba rekonstrukcji
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.27279#0053
brwi. Skręty loków podkreślone są jaśniejszymi pociągnięciami pędzla. Nimby po-
staci wyróżniają się ze złotego wzorzystego tła gładko wypolerowaną powierzch-
nią i czarnym konturem. Ich krawędź została dodatkowo ozdobiona rysunkiem
dekoracyjnego „arkadkowego” szlaku. Na nimbie Matki Boskiej płasko, samym
konturem zaznaczono koronę o zębach zwieńczonych kwiatonami. W podob-
ny sposób, ciemną kreską na wypolerowanej złotej powierzchni namalowano
kielich - atrybut św. Jana Ewangelisty. Wypukłość przedmiotu została uzyskana
szrafowaniem.
Obrazy kwater skrzydeł należą do czterech cyklów ikonograficznych. Oprócz
cyklu maryjnego oraz pasyjnego przedstawiają epizody z życia św. jana Ewange-
listy i św. Jana Chrzciciela. Kwatery wszystkich cyklów, z wyjątkiem pasyjnego,
mają typowe dla uroczystej odsłony, złocone reliefowe tła o identycznym, gęsto
pokrywającym je wzorze roślinnym, a wzdłuż górnej krawędzi ozdobione są
maswerkami. Maswerki te utworzone są przez łuki wydzielające pola o kształcie
„rybiego pęcherza” lub „trójkąta” o wklęsłych bokach są odmienne w poszczegól-
nych cyklach. Wyjątkiem jest kwatera z Koronacją Marii, której maswerk różni
się nieznacznie od tych na dwóch pozostałych kwaterach cyklu maryjnego.
Ścięcie św. Jana Chrzciciela (il. 2) rozgrywa się na tle rzeki flankowanej dwiema
skałami. W centrum kompozycji namalowany został stojący w rozkroku oprawca
wycierający chustą trzymany w prawej ręce długi miecz. Na pierwszym planie po
lewej stronie klęczy św. Jan Chrzciciel, usytuowany tyłem do widza, skierowany
w prawą stronę, ze związanymi na plecach rękami, a jego odcięta głowa leży
w dolnym prawym rogu przedstawienia. Nad nią stoi Salome trzymająca misę,
zwrócona w stronę kata.
W scenie Uczty Heroda (il. 3) ukazano Elerodiadę i Heroda siedzących za sto-
łem, zwróconych en face do widza. Stół przesunięty został nieco w prawą stronę
2. Poliptyk z Dobczyc,
Ścięcie św. Jana Chrzci-
ciela, w zbiorach Muzeum
Narodowego w Krakowie.
Fot. Pracownia Fotograficz-
na Muzeum Narodowego
w Krakowie
3. Poliptyk z Dobczyc,
Uczta Heroda, w zbiorach
Muzeum Narodowego
w Krakowie. Fot. Pracow-
nia Fotograficzna Muzeum
Narodowego w Krakowie
Poliptyk z Dobczyc. Dzieje, ikonografia oraz próba rekonstrukcji
51
staci wyróżniają się ze złotego wzorzystego tła gładko wypolerowaną powierzch-
nią i czarnym konturem. Ich krawędź została dodatkowo ozdobiona rysunkiem
dekoracyjnego „arkadkowego” szlaku. Na nimbie Matki Boskiej płasko, samym
konturem zaznaczono koronę o zębach zwieńczonych kwiatonami. W podob-
ny sposób, ciemną kreską na wypolerowanej złotej powierzchni namalowano
kielich - atrybut św. Jana Ewangelisty. Wypukłość przedmiotu została uzyskana
szrafowaniem.
Obrazy kwater skrzydeł należą do czterech cyklów ikonograficznych. Oprócz
cyklu maryjnego oraz pasyjnego przedstawiają epizody z życia św. jana Ewange-
listy i św. Jana Chrzciciela. Kwatery wszystkich cyklów, z wyjątkiem pasyjnego,
mają typowe dla uroczystej odsłony, złocone reliefowe tła o identycznym, gęsto
pokrywającym je wzorze roślinnym, a wzdłuż górnej krawędzi ozdobione są
maswerkami. Maswerki te utworzone są przez łuki wydzielające pola o kształcie
„rybiego pęcherza” lub „trójkąta” o wklęsłych bokach są odmienne w poszczegól-
nych cyklach. Wyjątkiem jest kwatera z Koronacją Marii, której maswerk różni
się nieznacznie od tych na dwóch pozostałych kwaterach cyklu maryjnego.
Ścięcie św. Jana Chrzciciela (il. 2) rozgrywa się na tle rzeki flankowanej dwiema
skałami. W centrum kompozycji namalowany został stojący w rozkroku oprawca
wycierający chustą trzymany w prawej ręce długi miecz. Na pierwszym planie po
lewej stronie klęczy św. Jan Chrzciciel, usytuowany tyłem do widza, skierowany
w prawą stronę, ze związanymi na plecach rękami, a jego odcięta głowa leży
w dolnym prawym rogu przedstawienia. Nad nią stoi Salome trzymająca misę,
zwrócona w stronę kata.
W scenie Uczty Heroda (il. 3) ukazano Elerodiadę i Heroda siedzących za sto-
łem, zwróconych en face do widza. Stół przesunięty został nieco w prawą stronę
2. Poliptyk z Dobczyc,
Ścięcie św. Jana Chrzci-
ciela, w zbiorach Muzeum
Narodowego w Krakowie.
Fot. Pracownia Fotograficz-
na Muzeum Narodowego
w Krakowie
3. Poliptyk z Dobczyc,
Uczta Heroda, w zbiorach
Muzeum Narodowego
w Krakowie. Fot. Pracow-
nia Fotograficzna Muzeum
Narodowego w Krakowie
Poliptyk z Dobczyc. Dzieje, ikonografia oraz próba rekonstrukcji
51