Modus: Prace z historii sztuki (14.2014)

wariacji ich układu jest dwustronne rozmieszczenie przedstawień. Sceny pasyj-
ne usytuowane są na odwrociach zarówno przedstawień maryjnych, jak i tych
o charakterze hagiograficznym. Musiały więc znajdować się na rewersach skrzy-
deł wewnętrznych i awersach skrzydeł zewnętrznych. Po zamknięciu skrzydeł
wewnętrznych oczom wiernych ukazywała się historia męki Chrystusa w ośmiu
następujących po sobie kwaterach. Podobnie rekonstruowała poliptyk dobczycki
Dutkiewiczówna. Jednak przy umieszczeniu przedstawień maryjnych na awer-
sach wewnętrznych skrzydeł, a obrazów z życia świętych Janów na rewersach
skrzydeł zewnętrznych, jak chciała Dutkiewiczówna, w cykłu pasyjnym występują
zakłócenia w kolejności przedstawień74. Można je zminimalizować, modyfikując
tę rekonstrukcję. Przedstawienia z życia świętych Janów na awersach skrzydeł
wewnętrznych i cykl maryjny na zamkniętych, pod warunkiem ułożenia tych
kwater w odpowiedniej kolejności, pozwalają uzyskać zadowalający efekt w ukła-
dzie kwater cyklu pasyjnego.

Kwatery z przedstawieniem świętych Janów

Główny obraz Sacra Conversazione został uzupełniony kwaterami opowiadający-
mi historię życia przedstawionych po obydwu stronach Marii świętych patronów
kościoła (ił. 14). Zachowały się wszystkie kwatery tej odsłony. Po dwa obrazy z le-

gendy każdego ze świętych Janów znalazłyby swoje miejsce na awersach skrzydeł
wewnętrznych, korespondując z przedstawieniami odpowiednich świętych na
głównym obrazie. Należy odczytywać je od góry do dołu. Historię św. Jana Chrzci-
ciela stojącego po prawicy Matki Boskiej przedstawiałyby: scena Ścięcia św. Jana

14. Poliptyk z Dobczyc,
próba rekonstrukcji. Obraz
główny i awersy skrzydeł
wewnętrznych z przedsta-
wieniami z życia świętych
Janów. Oprać, graficzne
Anna Moskal

74 Zob. J. Dutkiewicz, „Poliptyk z Dobczyc”, s. 27-29. Byłyby to czytane poziomymi rzędami
od lewej do prawej: (1) niezachowana kwatera, (2) niezachowana kwatera, (3) niezachowana
kwatera, (4) Niesienie krzyża, (5) niezachowana kwatera, (6) Pojmanie Chrystusa, (7) Modlitwa
w Ogrojcu, (8) niezachowana kwatera.

Poliptyk z Dobczyc. Dzieje, ikonografia oraz próba rekonstrukcji

57