DOI article:
Nestorow, Dagny: Nowe wiadomości dotyczące wyposażenia wnętrz pałacu w Krystynopolu w świetle nieznanego inwentarza z roku 1775
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.27279#0146
5. Krystynopol, rzut zało-
żenia pałacowego. Fot. ze
zbiorów ANK, AKPot.,
sygn. 3137
6. Krystynopol, rzut zało-
żenia pałacowego; numery
odpowiadające pomiesz-
czeniom opisanym w inwen-
tarzu z r. 1775:1. westybul,
2. „Sala Wielka”, 3. sala
bilardowa, 31. „Pokój Zielo-
ny”, 32. kaplica, 34. sypial-
nia. Fot. ze zbiorów ANK,
AKPot., sygn. 3137
pałacu, zachowując przy tym ich oryginalną
pisownię.
Inwentarz liczy osiem kart, został spi-
sany jedną ręką, z nielicznymi dopiskami
na marginesach. Regestr ten był nie tylko
wykazem różnego rodzaju ruchomości, lecz
także, choć sumarycznie, opisano w nim takie
elementy wystroju, jak boazerie, malowidła,
tapiserie itp.
Rozbieżności pomiędzy planem de Tirre-
gaillea a zapisem w inwentarzu odnotować
należy zwłaszcza w odniesieniu do liczby
pomniejszych pomieszczeń, takich jak gabi-
neciki, buduary czy sionki, a także ich nazew-
nictwa. Największe niezgodności pojawiają
się w opisie południowego skrzydła pałacu -
w inwentarzu zostały zlokalizowane i opisane
pokoje sypialne, gabinety i garderoby, nato-
miast na planie de Tirregaillea w miejscu tym
znajdują się m.in. pomieszczenia gospodarcze
(kuchnie). Kolejne nieścisłości dotyczą roz-
mieszczenia pokoi marszałka dworu, które
na planie de Tirregaillea zostały usytuowa-
ne w skrzydle zachodnim. W świetle inwen-
tarza w tej części pałacu były rozmieszczo-
ne pomieszczenia oficyn (występujące pod
nazwą pokoi). Powyższe sprzeczności mogą
sugerować, że plany de Tirregaillea były jedy-
nie wersjami projektowymi, które nie zosta-
ły zrealizowane lub wykorzystano je jedynie
częściowo (il. 5, 6).
Opis rezydencji obejmuje pięćdziesiąt dwa pokoje, do których należy do-
liczyć garderoby i gabinecki nie oznaczone osobnymi numerami. Sekwencję
pomieszczeń reprezentacyjno-mieszkalnych w głównym korpusie pałacu otwie-
rał westybul z sufitem ozdobionym dekoracją malarską, z czterema szklanymi
lampami „na postumentach złoconych y postumentach ściennych mozaikowo
malowanych, wyrzynanych, złoconych o dwóch lichtarzykach mosiężnych” (Ve-
stibule nr 1, il. 6). Pod ścianami było ustawionych osiem ław obitych czerwonym
suknem, a także cztery, czerwono malowane skrzynie. Pomieszczenie ogrze-
wały dwa ozdobne farfurowe piece wykonane z kafli pochodzących z dawnej
wytwórni Sobieskich w Jaworowie. Z westybulu przechodziło się bezpośrednio
do „Sali Wielkiej” (Salle a dancer; Sallon a Uitaliene), pokrytej w całości ma-
lowaną dekoracją al fresco, z sufitem wydzielonym sztukatorską fasetą (Salle
a dancer, Sallon a Uitaliene nr 2, il. 6). Wygląd i wyposażenie obydwu pomiesz-
czeń reprezentacyjnych, tj. westybulu i sali, odbiega znacznie od ich wyglądu
znanego z przekroju Tirregaillea. Warto zwrócić uwagę na niejednorodność
nazw jednego z najważniejszych pomieszczeń, określanego w inwentarzu jako
„Sala Wielka”, na wspomnianym przekroju zaś jako Sallon a Uitaliene, z kolei
144
ARTYKUŁY
Dagny Nestorów
żenia pałacowego. Fot. ze
zbiorów ANK, AKPot.,
sygn. 3137
6. Krystynopol, rzut zało-
żenia pałacowego; numery
odpowiadające pomiesz-
czeniom opisanym w inwen-
tarzu z r. 1775:1. westybul,
2. „Sala Wielka”, 3. sala
bilardowa, 31. „Pokój Zielo-
ny”, 32. kaplica, 34. sypial-
nia. Fot. ze zbiorów ANK,
AKPot., sygn. 3137
pałacu, zachowując przy tym ich oryginalną
pisownię.
Inwentarz liczy osiem kart, został spi-
sany jedną ręką, z nielicznymi dopiskami
na marginesach. Regestr ten był nie tylko
wykazem różnego rodzaju ruchomości, lecz
także, choć sumarycznie, opisano w nim takie
elementy wystroju, jak boazerie, malowidła,
tapiserie itp.
Rozbieżności pomiędzy planem de Tirre-
gaillea a zapisem w inwentarzu odnotować
należy zwłaszcza w odniesieniu do liczby
pomniejszych pomieszczeń, takich jak gabi-
neciki, buduary czy sionki, a także ich nazew-
nictwa. Największe niezgodności pojawiają
się w opisie południowego skrzydła pałacu -
w inwentarzu zostały zlokalizowane i opisane
pokoje sypialne, gabinety i garderoby, nato-
miast na planie de Tirregaillea w miejscu tym
znajdują się m.in. pomieszczenia gospodarcze
(kuchnie). Kolejne nieścisłości dotyczą roz-
mieszczenia pokoi marszałka dworu, które
na planie de Tirregaillea zostały usytuowa-
ne w skrzydle zachodnim. W świetle inwen-
tarza w tej części pałacu były rozmieszczo-
ne pomieszczenia oficyn (występujące pod
nazwą pokoi). Powyższe sprzeczności mogą
sugerować, że plany de Tirregaillea były jedy-
nie wersjami projektowymi, które nie zosta-
ły zrealizowane lub wykorzystano je jedynie
częściowo (il. 5, 6).
Opis rezydencji obejmuje pięćdziesiąt dwa pokoje, do których należy do-
liczyć garderoby i gabinecki nie oznaczone osobnymi numerami. Sekwencję
pomieszczeń reprezentacyjno-mieszkalnych w głównym korpusie pałacu otwie-
rał westybul z sufitem ozdobionym dekoracją malarską, z czterema szklanymi
lampami „na postumentach złoconych y postumentach ściennych mozaikowo
malowanych, wyrzynanych, złoconych o dwóch lichtarzykach mosiężnych” (Ve-
stibule nr 1, il. 6). Pod ścianami było ustawionych osiem ław obitych czerwonym
suknem, a także cztery, czerwono malowane skrzynie. Pomieszczenie ogrze-
wały dwa ozdobne farfurowe piece wykonane z kafli pochodzących z dawnej
wytwórni Sobieskich w Jaworowie. Z westybulu przechodziło się bezpośrednio
do „Sali Wielkiej” (Salle a dancer; Sallon a Uitaliene), pokrytej w całości ma-
lowaną dekoracją al fresco, z sufitem wydzielonym sztukatorską fasetą (Salle
a dancer, Sallon a Uitaliene nr 2, il. 6). Wygląd i wyposażenie obydwu pomiesz-
czeń reprezentacyjnych, tj. westybulu i sali, odbiega znacznie od ich wyglądu
znanego z przekroju Tirregaillea. Warto zwrócić uwagę na niejednorodność
nazw jednego z najważniejszych pomieszczeń, określanego w inwentarzu jako
„Sala Wielka”, na wspomnianym przekroju zaś jako Sallon a Uitaliene, z kolei
144
ARTYKUŁY
Dagny Nestorów