DOI article:
Michalczyk, Zbigniew: Wiedeńska Akademie der bildenden Künste a krakowska Szkoła Rysunku i Malarstwa przy Uniwersytecie Jagiellońskim (1818-1833)
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.27279#0192
3. Heinrich Friedrich Fiiger,
Studium głowy kobiecej, ry-
sunek, Monachium, Staatli-
che Graphische Sammlung.
Fot. Miinchen, Staatliche
Graphische Sammlung
4. Heinrich Friedrich Fiiger
(rys.), Jacob Egger (ryc.),
Studium głowy kobiecej.
Wg l/ersuch eines allgemei-
nen Maasstabes zum Zeich-
nen der Kópfe enthaltend
12 Blatter, Niirnberg 1802
świadectwem owej fascynacji48. Brodowski starał się wpoić swoim uczniom te
same wartości, choć arcydzieła klasyków znał za pośrednictwem rysunków swych
wiedeńskich nauczycieli, a jego własne prace stawiane za wzór studentom, powta-
rzały manierę Fugera. Znał zapewne jego rysunki, a także podręcznik autorstwa
wiedeńczyka z rycinami Jacoba Eggera Versuch eines allgemeinen Maasstabes zum
Zeichnen der Kópfe49 (ił. 3-5).
Zdaniem Stanisławy Opalińskiej, na uwagę zasługuje uwzględnienie przez
współzałożyciela krakowskiej Szkoły Rysunku i Malarstwa konieczności nauki
pejzażu z natury50, lecz również ten pomysł nie był nowatorski. W Wiedniu meto-
da ta pojawiła się po raz pierwszy na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdzie-
siątych XVIII stulecia w akademii Schmutzera51, natomiast w cesarskiej akademii
przewidziano ją w programie nauczania zatwierdzonym w roku 178652. Sposób
pracy pedagogicznej Brodowskiego przez lata niewiele się zmieniał i pozostawał
pod wpływem doświadczeń, jakie polski malarz zdobył podczas dziesięciolet-
niego pobytu w Wiedniu. Z czasem przybywały oczywiście inne wzory niż te,
które zakupiono w początkach istnienia szkoły. Pewną przeciwwagę stanowiła
działalność Józefa Peszki, który dokonywał zakupów pomocy naukowych w sa-
mym Krakowie, lecz wydaje się, że nie miał on dużej siły przebicia. Treść wielu
dokumentów zachowanych w Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, które
zostaną tu jeszcze przywołane, każe się domyślać, że Brodowski tworzył wspólny
48 Zob. ibidem, s. 215-216, poz. 66-69 (rysunki wg Rafaela z okresu rzymskiego zachowane
w Kupferstichkabinett der Akademie der bildenden Kiinste w Wiedniu), s. 404-406 (własno-
ręczne ryciny Fugera).
49 Zob. H.F. Fiiger, J. Egger, Versuch eines allgemeinen Maasstabes zum Zeichnen der Kópfe ent-
haltend 12 Blatter, Niirnberg 1802; por. M. Fleischer, Fiiger und die Wiener Akademie, s. 106.
Zachował się jeden rysunek przygotowawczy do tego zbioru, obecnie znajdujący się w Mona-
chium (Staatliche Graphische Sammlung, nr inw. 23360); por. R. Keil, Heinrich Friedrich Fiiger,
s. 358, poz. 492.
50 Zob. S. Opalińska, Józef Brodowski, s. 24.
51 Zob. R Prange, Die Wiener Kunstakademie, s. 342.
52 Zob. W. Wagner, Die Geschichte der Akademie, s. 53.
190
ARTYKUŁY
Zbigniew Michalczyk
Studium głowy kobiecej, ry-
sunek, Monachium, Staatli-
che Graphische Sammlung.
Fot. Miinchen, Staatliche
Graphische Sammlung
4. Heinrich Friedrich Fiiger
(rys.), Jacob Egger (ryc.),
Studium głowy kobiecej.
Wg l/ersuch eines allgemei-
nen Maasstabes zum Zeich-
nen der Kópfe enthaltend
12 Blatter, Niirnberg 1802
świadectwem owej fascynacji48. Brodowski starał się wpoić swoim uczniom te
same wartości, choć arcydzieła klasyków znał za pośrednictwem rysunków swych
wiedeńskich nauczycieli, a jego własne prace stawiane za wzór studentom, powta-
rzały manierę Fugera. Znał zapewne jego rysunki, a także podręcznik autorstwa
wiedeńczyka z rycinami Jacoba Eggera Versuch eines allgemeinen Maasstabes zum
Zeichnen der Kópfe49 (ił. 3-5).
Zdaniem Stanisławy Opalińskiej, na uwagę zasługuje uwzględnienie przez
współzałożyciela krakowskiej Szkoły Rysunku i Malarstwa konieczności nauki
pejzażu z natury50, lecz również ten pomysł nie był nowatorski. W Wiedniu meto-
da ta pojawiła się po raz pierwszy na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdzie-
siątych XVIII stulecia w akademii Schmutzera51, natomiast w cesarskiej akademii
przewidziano ją w programie nauczania zatwierdzonym w roku 178652. Sposób
pracy pedagogicznej Brodowskiego przez lata niewiele się zmieniał i pozostawał
pod wpływem doświadczeń, jakie polski malarz zdobył podczas dziesięciolet-
niego pobytu w Wiedniu. Z czasem przybywały oczywiście inne wzory niż te,
które zakupiono w początkach istnienia szkoły. Pewną przeciwwagę stanowiła
działalność Józefa Peszki, który dokonywał zakupów pomocy naukowych w sa-
mym Krakowie, lecz wydaje się, że nie miał on dużej siły przebicia. Treść wielu
dokumentów zachowanych w Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, które
zostaną tu jeszcze przywołane, każe się domyślać, że Brodowski tworzył wspólny
48 Zob. ibidem, s. 215-216, poz. 66-69 (rysunki wg Rafaela z okresu rzymskiego zachowane
w Kupferstichkabinett der Akademie der bildenden Kiinste w Wiedniu), s. 404-406 (własno-
ręczne ryciny Fugera).
49 Zob. H.F. Fiiger, J. Egger, Versuch eines allgemeinen Maasstabes zum Zeichnen der Kópfe ent-
haltend 12 Blatter, Niirnberg 1802; por. M. Fleischer, Fiiger und die Wiener Akademie, s. 106.
Zachował się jeden rysunek przygotowawczy do tego zbioru, obecnie znajdujący się w Mona-
chium (Staatliche Graphische Sammlung, nr inw. 23360); por. R. Keil, Heinrich Friedrich Fiiger,
s. 358, poz. 492.
50 Zob. S. Opalińska, Józef Brodowski, s. 24.
51 Zob. R Prange, Die Wiener Kunstakademie, s. 342.
52 Zob. W. Wagner, Die Geschichte der Akademie, s. 53.
190
ARTYKUŁY
Zbigniew Michalczyk