DOI Artikel:
Dworzak, Agata: Dwór Heleny i Jósefa Badenich w Wadowie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.27279#0258
-parkowy obejmował swoim zasięgiem niemal dwukrotnie
większy obszar niż założenie wcześniejsze52 oraz współczes-
ne. Dwór usytuowany jest w jego centrum, na osi północ-
-południe, na której znajdują się podjazd i główny salon.
Ceglany, otynkowany budynek jest wzniesiony na wyso-
kim cokole. Jego asymetryczny rzut składa się z trzech,
dostawionych do siebie prostokątów (zob. wyżej, il. 5).
Część środkową, zbliżoną do kwadratu, flankują dosta-
wione prostopadle skrzydła. Skrzydło przylegające od
strony wschodniej, w formie dwukondygnacyjnej wieży,
jest wysunięte przed lico jednokondygnacyjnej elewacji
frontowej pałacu. Na osi środkowej części parterowej zo-
stał umieszczony trójarkadowy portyk ze schodami (il. 8).
Elewacja południowa - ogrodowa - jest wyryzalitowana,
z prostokątnym tarasem i schodami prowadzącymi do
parku (zob. wyżej, il. 3). Schody znajdujące się od strony
zachodniej zostały dostawione wtórnie.
Bryła budynku pokryta jest boniowaniem, otwory
okienne są opięte płaskimi listwami z ozdobnym przy-
8. Kraków, dwór Badenich czółkiem w formie gzymsu odcinkowego z dekoracją pasowo ułożonych kam-
wyWFot°irtoPrkatyk W^SCI° Panu^ spiętych na osi rozetą. W pasie belkowania znajduje się fryz składający
się z naprzemiennie ułożonych płyt z dekoracją roślinną oraz prostokątnych,
ułożonych poziomo otworów okiennych, ponad którym umieszczony jest pas
ząbkowania i gzyms wieńczący. Skrzydło wieżowe (zob. wyżej, il. 4) jest boniowane
tylko w dolnej kondygnacji, którą oddziela od wyższej pas ciągłego, gładkiego
fryzu, będącego zwężonym nieco przedłużeniem belkowania głównej części
dworu. Posiada ono rozbudowany fryz z wąskim pasem o dekoracji roślinnej
przerywanym parami małych, kwadratowych otworów przedzielonych rozetką.
Ponad nią usytuowane są ząbkowanie i gzyms wieńczący.
Wnętrze dworu, obecnie częściowo przekształcone, było pierwotnie sześcio-
pokojowe, z reprezentacyjnym, pokaźnych rozmiarów salonem położonym na osi
oraz sześciopokojowym skrzydłem wieży. Brakuje wiadomości o rozplanowaniu
drugiej kondygnacji wieży53.
Elewacja frontowa jest jedenastoosiowa z portykiem na osi parterowej części
dworu. Portyk jest otwarty z trzech stron, założony od frontu na trzech arkadach,
wspartych na kanelowanych, kwadratowych filarach o głowicach w formie na-
wiązującej do belkowania dworu. W przyłuczach można dostrzec dekorację (il. 9)
w formie tarcz herbowych na tle wici roślinnych, na osiach wyznaczonych przez
filary widnieją herby Wężyk i Bończa, narożne tarcze herbowe są puste. Wyżej
w partii belkowania widnieje napis: Z DARÓW BOŻYCH, położony w partii
fryzu, flankowany przez dekorację z wici roślinnej, wypełniającej również fryz
w partiach krótszych, jednoarkadowych boków portyku. Całość wieńczy gzyms
łączący się z gzymsem zasadniczej części dworu.
52 Świadczy o tym porównanie planów katastralnych z lat 1848 i 1881, zob. ANK, Kataster Galicyjski,
Wadów 1848, sygn. KKak 643, KKak 646.
53 Do budynku nie można wejść, w dokumentach Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków
w Krakowie znajdują się tylko plany piwnic oraz pierwszej kondygnacji.
256
ARTYKUŁY
Agata Dworzak
większy obszar niż założenie wcześniejsze52 oraz współczes-
ne. Dwór usytuowany jest w jego centrum, na osi północ-
-południe, na której znajdują się podjazd i główny salon.
Ceglany, otynkowany budynek jest wzniesiony na wyso-
kim cokole. Jego asymetryczny rzut składa się z trzech,
dostawionych do siebie prostokątów (zob. wyżej, il. 5).
Część środkową, zbliżoną do kwadratu, flankują dosta-
wione prostopadle skrzydła. Skrzydło przylegające od
strony wschodniej, w formie dwukondygnacyjnej wieży,
jest wysunięte przed lico jednokondygnacyjnej elewacji
frontowej pałacu. Na osi środkowej części parterowej zo-
stał umieszczony trójarkadowy portyk ze schodami (il. 8).
Elewacja południowa - ogrodowa - jest wyryzalitowana,
z prostokątnym tarasem i schodami prowadzącymi do
parku (zob. wyżej, il. 3). Schody znajdujące się od strony
zachodniej zostały dostawione wtórnie.
Bryła budynku pokryta jest boniowaniem, otwory
okienne są opięte płaskimi listwami z ozdobnym przy-
8. Kraków, dwór Badenich czółkiem w formie gzymsu odcinkowego z dekoracją pasowo ułożonych kam-
wyWFot°irtoPrkatyk W^SCI° Panu^ spiętych na osi rozetą. W pasie belkowania znajduje się fryz składający
się z naprzemiennie ułożonych płyt z dekoracją roślinną oraz prostokątnych,
ułożonych poziomo otworów okiennych, ponad którym umieszczony jest pas
ząbkowania i gzyms wieńczący. Skrzydło wieżowe (zob. wyżej, il. 4) jest boniowane
tylko w dolnej kondygnacji, którą oddziela od wyższej pas ciągłego, gładkiego
fryzu, będącego zwężonym nieco przedłużeniem belkowania głównej części
dworu. Posiada ono rozbudowany fryz z wąskim pasem o dekoracji roślinnej
przerywanym parami małych, kwadratowych otworów przedzielonych rozetką.
Ponad nią usytuowane są ząbkowanie i gzyms wieńczący.
Wnętrze dworu, obecnie częściowo przekształcone, było pierwotnie sześcio-
pokojowe, z reprezentacyjnym, pokaźnych rozmiarów salonem położonym na osi
oraz sześciopokojowym skrzydłem wieży. Brakuje wiadomości o rozplanowaniu
drugiej kondygnacji wieży53.
Elewacja frontowa jest jedenastoosiowa z portykiem na osi parterowej części
dworu. Portyk jest otwarty z trzech stron, założony od frontu na trzech arkadach,
wspartych na kanelowanych, kwadratowych filarach o głowicach w formie na-
wiązującej do belkowania dworu. W przyłuczach można dostrzec dekorację (il. 9)
w formie tarcz herbowych na tle wici roślinnych, na osiach wyznaczonych przez
filary widnieją herby Wężyk i Bończa, narożne tarcze herbowe są puste. Wyżej
w partii belkowania widnieje napis: Z DARÓW BOŻYCH, położony w partii
fryzu, flankowany przez dekorację z wici roślinnej, wypełniającej również fryz
w partiach krótszych, jednoarkadowych boków portyku. Całość wieńczy gzyms
łączący się z gzymsem zasadniczej części dworu.
52 Świadczy o tym porównanie planów katastralnych z lat 1848 i 1881, zob. ANK, Kataster Galicyjski,
Wadów 1848, sygn. KKak 643, KKak 646.
53 Do budynku nie można wejść, w dokumentach Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków
w Krakowie znajdują się tylko plany piwnic oraz pierwszej kondygnacji.
256
ARTYKUŁY
Agata Dworzak