Modus: Prace z historii sztuki (16.2016)

grafiki, literatury (w tym przewodników i map), a także wszelkich innych zabytków
materialnych, na przykład o charakterze pamiątkarskim (np. pocztówki, medale),
które nie zostały tu wymienione. Katalog wystawy z reprodukcjami wybranych
eksponatów planujemy uzupełnić o informacje przybliżające życie i dorobek Sta-
nisława Vincenza. Przygotowywany cykl wykładów towarzyszących wystawie ma
w założeniu również przybliżyć z jednej strony osobę i twórczość wielkiego prozaika,
a z drugiej bogactwo i różnorodność sztuki huculskiej, młodopolskie fascynacje tą
sztuką oraz jej modyfikacje w formach pamiątkarskich i przemysłowych”2.
Cała dokumentacja związana z przygotowaniem wystawy pozostaje do wglądu.
Idea zaś połączenia wystawy z festiwalem pojawiła się znacznie później, kiedy oka-
zało się, że zaplanowany został w tym samym 2011 roku, jako że wówczas przypadała
czterdziesta rocznica śmierci Vincenza3.
Każda wystawa, którą organizowałem, była dla mnie okazją do nauki. Okazją tą
jest również krytyka, która pozwala dostrzec aspekty niedostatecznie może ujaw-
nione lub podkreślone. Trudno ustosunkowywać się punkt po punkcie do zarzutów
obecnych w recenzji wobec faktu, że od wystawy minęło dużo czasu, niemniej kilka
z nich, które szczególnie mnie zaskoczyły, wymaga odpowiedzi. Przede wszystkim
pragnę autorkę zapewnić co do jednej rzeczy: kiedy przygotowuje się wystawę przez
wiele lat, a tyle to trwało w tym przypadku, przygotowuje kwerendę rozesłaną do
ponad stu muzeów, z których odpowiedziało pozytywnie ponad siedemdziesiąt,
następnie w wyniku selekcji ponad trzydzieści instytucji i osób prywatnych użycza
dzieła swoich dzieł i kiedy tych dzieł na wystawie jest blisko osiemset, to zarzut, iż
oto autor wystawy umieszcza wybrany obraz „vis a vis wejścia chyba tylko by służył
zapełnieniu szerokiej połaci ściany” (s. 172), musi być na swój sposób wstrząsający.
Tym bardziej, że pochodzi od osoby, która przedstawia się jako krytyk sztuki.
W moim mniemaniu tryptyk Niedziela Palmowa Kazimierza Sichulskiego4,
o którym mowa, jest kwintesencją witalności i barwności huculskiego folkloru,
interpretowanego podniośle, stanowiąc egzaltowaną wręcz wizję religijności ludu
górskiego, czyli zawiera te cechy, które były obecne tak w twórczości Vincenza, jak
i artystów akademickich. Dostrzegam w nim syntezę elementów folkloru i jego
wizji artystycznej. Przeżycie religijne, ukazane tak wzniośle i żarliwie, wykracza
poza ramy prostej ilustracji, co więcej - zawartą w obrazie świetlistość i odniesienia

2 Arkusz Wstępnej propozycji wystawy czasowej - załącznik nr 1 z dn. 20 kwietnia 2007 r., w: Do-
kumenty „Na Wysokiej Połoninie” [cd w Archiwum mnk]; Dokumentacja w Dziale Sztuki
Dawnej mnk. 24 maja 2007 złożyłem kolejną propozycję ze zmienioną datą wystawy (2012),
lecz ostatecznie przyjęty został rok 2011 ze względu na przypadającą wówczas czterdziestą
rocznicę śmierci Vincenza. Decyzją nr 37 Zofii Gołubiew, Dyrektora mnk z dn. 28 lutego
2008 r. zostałem powołany na kuratora wystawy z podanym zakresem moich obowiązków;
Decyzja nr 47 p. Marka Świcy, Wicedyrektora ds Naukowych i Zbiorów z dn. 10 marca 2008 r.
powoływała zespół ds realizacji tejże wystawy.
3 „Idei przygotowania wystawy huculskiej od początku przyświecała chęć przypomnienia dorobku
Stanisława Vincenza, wyjątkowego humanisty, prozaika, badacza huculskiej kultury ludowej,
który - mimo złożenia jego prochów na krakowskim Salwatorze - pozostawał w Krakowie
postacią nieco zapomnianą” - M.P. Kruk, Moja przygoda huculska, „Podkowiański Magazyn
Kulturalny”, wiosna-lato 2012, nr 1(67), s. 3.
4 Kazimierz Sichulski (1879-1942), Tryptyk Niedziela palmowa, 1906, pastel, gwasz i tempera,
papier nakl. na tekturę (1. Dziewczęta huculskie, 136 x 71,5, sygn. i dat. p.d.: 06 sk, ii. Dwaj
chłopcy huculscy z baziami, 135,5x113,5, sygn. i dat.; sk 06, iii. Dwaj chłopcy huculscy,
135,5 x 7U5 cm, sygn. i dat. l.d.: sk 06), zakup, 1977, Muzeum Narodowe w Krakowie, nr inw.
mnk m-r.a 11680/1-3.

124

RECENZJE I OMÓWIENIA

Mirosław Piotr Kruk