Modus: Prace z historii sztuki (17.2017)

4. Kraków, kościół
św. Idziego. Przekrój A-A.
Rejestracja wyników badań
z elementami teoretycznej
rekonstrukcji sklepienia
gotyckiego kościoła.
Rys. Magdalena Goras

informacje o możliwościach rozpięcia sklepienia nawy. Kościół św. Idziego nie
mógł mieć tak wyrafinowanego i dekoracyjnego rysunku sklepień jak kościół
św. Krzyża czy też część realizacji kazimierzowskich (w większości niezachowanych
i rekonstruowanych teoretycznie), w których ściany budowli opatrywały po dwie
pary przypór (np. kościół św. Michała na Wawelu wg rekonstrukcji Crossleya)14.
Gotycką nawę kościoła św. Idziego, jak wskazano wyżej i co dowodnie stwierdzo-
no podczas badań Filipowicza i Niewaldy, wspierała jedna para przypór w poło-
wie długości boków - co warunkowało inne możliwości rozwiązania sklepienia
(ił. i, 4)15. Dodatkowo można zauważyć, że żebra (przynajmniej te rozpięte na osi
północ-południe) musiały spływać na środek boku filara, nie na jego krawędź, jak
to można zaobserwować w części czternastowiecznych realizacji, wiązanych - lub
inspirowanych - umownym warsztatem królewskim Kazimierza Wielkiego.
W oparciu o analogie można wskazać wiele wariantów rozwiązania sklepień
jednofilarowego, kwadratowego wnętrza o analogicznym rozmieszczeniu przypór -
zarówno w wersji przęseł trójpodporowych, krzyżowych oraz przy zastosowaniu wa-
riantów łączonych. Hendel z Koperą byli zdania, że kościół nakrywały cztery przęsła

14 Zob. M. Łyczak, M. Goras, „Wyniki sondażowych badań”, rys. nr 6.
15 W sprawozdaniu z prac badawczych zamieszczono planszę z wariantami rekonstrukcji gotyc-
kiego kościoła w oparciu o analogie (m.in.: kościoły w Stróżyskach, Chybicach, Kurzelowie,
wg rozwiązania z kaplicy zamkowej w Lublinie, kapitularza w Lądzie i innych), zob. M. Łyczak,
M. Goras, „Wyniki sondażowych badań”, rys. nr 5.

92

KOMUNIKATY

Magdalena Goras, Monika Łyczak