Novensia: Studia i Materiały (4.1992)

Piotr Dyczek

CZWARTY SEZON PRAC ARCHEOLOGICZNYCH NA TERENIE VALETUDINARIUM
W NOYAE

Badania archeologiczne na obszarze va1etudinarium prowadzone w
1985 roku koncentrowały się w czterech miejscach. W skrzydle
wschodnim kontynuowano prace przy głównym wejściu do szpitala
(sondaż D.W. 3). Na północ od niego założono dwa sondaże (D.W. 4,
D.W. 5), aby zbadać bieg murów szpitalnych w północno-wschodnim,
wewnętrznym narożniku. Zamierzano również sprawdzić zasięg posadz-
ki ceramicznej, należącej do tzw. budowli północnej!.
W skrzydle północnym (PN.6 i PN.8) odsłonięto pomieszczenia
szpitalne i sprawdzono hipotezę, zgodnie z którą były one ułożone
według stałego "systemu trójkowego", stosowanego w wojskowym bu-
downictwie szpitalnym: przedsionek szer. 1,70 m między dwoma po-
mieszczeniami dla pacjentów (każde szer. 4,70 m) . W północno-
-zachodnim narożniku szpitala W.Szubert prowadził badania na tere-
nie latryny, należącej do va1etudinarium (ryc.l), K.Lewartowski -
na zachód od zachodniego muru szpitala2.
Na dziedzińcu szpitalnym założono trzy sondaże: M 2, J 2, J 3,
chcąc sprawdzić, czy był on zabudowany, jak miało to miejsce np. w
Vindonissa (ryc.2)3. Przeprowadzono również badania na północ od
sondażu J 3, zakładając sondaż K 2.
Najprawdopodobniej w południowej części odcinka IV w czasie
prac związanych z wyrównaniem gruntu pod podłogę szpitala wojsko-
wego jego budowniczowie przerzucili ziemię stamtąd w kierunku pół-
nocnym, gdzie teren opadał w stronę skarpy naddunajskiej. Z tego
nasypu niwelacyjnego, który zawierał m.in. gruz, fragmenty tynku i
grudki zaprawy, wydobyliśmy wiór krzemienny oraz fragment urny
trackiej (ryc.3)**. Wynika stąd, że osadnictwo trackie zajmowało
duży obszar, skoro pozostałości grobów tej kultury znaleziono w