DOI Artikel:
Kolendo, Jerzy: Inskrypcje wyzwoleńców i niewolników z Novae
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.25993#0139
133
otoczone jest z trzech stron ramką. Górną ramkę zdobi motyw patery i ośmiu
skrzyżowanych podłużnych tarcz (?). Boczne ramki są ozdobione stylizowa-
nymi gałązkami.
Grania / M(arci) l(iberta) Fusca / vix(it) ann(is) / XXXV / h(ic) s(ita) e(st).
/ M(arcus) Granius M(arci) l(ibertus) / Abascantus coniugi //(aciendum) c(uravit).
Grania Fusca wyzwolenica Marka, żyła lat 35. Tutaj jest pochowana. Markus
Granius Abascantus wyzwoleniec Marka zatroszczył się o wystawienie żonie.
Tekst podany przez Dimitrova posiada szereg błędów. Dimitrov czytał
w wierszu 2 i 6 M(arci) f(ilia) i f(ilius) zamiast M(arci) l(iberta) i l(ibertus),
a zamiast Abascabtus — Arascantus.
Poprawiana lektura tej inskrypcji pozwala stwierdzić, że mamy tutaj do
czynienia z parą małżeńską wyzwoleńców Marka Graniusa.
3. I. Velkov, Novootkriti stariny, IBAI, IV 1926/1927, s. 315, nr 2; S.
Stefanov, Antićni pametnicy ot Sviśtovsko, IBAI, V, 1928/1929, s. 324; G.
Kazarov, Antike Denkmaler auf Nordbulgarien, AB, XXVII, 1932, kol.
115 —117, nr 1 i fot. 52; S. Ferri, Motivi ornamentali nelFarte romana del
medio e basso Danubio, Roma 1933, s. 20 i fot. 106; D. Dimitrov, Romische
Grabsteine in Bulgarien, Archaologische Anzeiger, 1937, kol. 515, fot. 4;
Dimitroy, 21 i fot. 55; Gerov, II, s. 375, nr 324; Velkov, s. 44—138, nr 71; IL
Bulg. 318; Novae, nr 99.
Stela, z której dolna część nie zachowała się. Obecna wysokość 1,55 m,
szerokość 1,03 m, grubość 0,31 m. Pole epigraficzne szerokości 0,58 m i obecnej
wysokości 0,60 m, jest otoczone ramką, którą zdobi girlanda z winnej latorośli.
Fronton w górnej części półokrągły, w jego środku znajduje się wieniec
laurowy z wstążkami. W wieńcu urna. Po bokach frontonu znajdowały się
akroterie w postaci trytonów. Zachował się tylko lewy, który ma jednak
uszkodzoną głowę. D(is) M(anibus) / memori/ae Juliae C(ai) lib(ertae)/-
Kazaroy i Dimitrov rozwiązują C(aius) Lib(erius).
Bogom Manom i pamięci Julii wyzwolenicy Kajusa.
Stela ta wykazuje ogromne podobieństwo dekoracji plastycznej do innej
steli nagrobnej znalezionej razem, która została wystawiona C(aio) Jul(io)
Fab(ia) Ancyra Magno vet(erano) leg(ionis) I Ital(icae), który żył 100 lat8.
Obydwie stele zostały wtórnie użyte do budowy grobu w okresie późnego
Antyku9. Może to świadczyć, że pierwotnie obydwa pomniki nagrobne stały
obok siebie. Powyższe przesłanki pozwalają przyjąć, że Caius Julius Magnus,
weteran legionu I Italskiego, był patronem wyzwolenicy Julii. Nagrobek
weterana może być datowany na połowę II wieku10. W podobny sposób
należy więc datować prawie identyczny nagrobek jego wyzwolenicy.
4. Gerov, II, s. 375, nr 328 (jako ineditus)', Vęlkov, s. 44—138, nr 72; IL
Bulg. 323; Novae, nr 102.
Stela nagrobna wysokości 0,91 m, szerokości 0,49 m, grubości 0,24 m.
Górne rogi steli są zaokrąglone. Brak jakichkolwiek ozdób. Jest to więc
otoczone jest z trzech stron ramką. Górną ramkę zdobi motyw patery i ośmiu
skrzyżowanych podłużnych tarcz (?). Boczne ramki są ozdobione stylizowa-
nymi gałązkami.
Grania / M(arci) l(iberta) Fusca / vix(it) ann(is) / XXXV / h(ic) s(ita) e(st).
/ M(arcus) Granius M(arci) l(ibertus) / Abascantus coniugi //(aciendum) c(uravit).
Grania Fusca wyzwolenica Marka, żyła lat 35. Tutaj jest pochowana. Markus
Granius Abascantus wyzwoleniec Marka zatroszczył się o wystawienie żonie.
Tekst podany przez Dimitrova posiada szereg błędów. Dimitrov czytał
w wierszu 2 i 6 M(arci) f(ilia) i f(ilius) zamiast M(arci) l(iberta) i l(ibertus),
a zamiast Abascabtus — Arascantus.
Poprawiana lektura tej inskrypcji pozwala stwierdzić, że mamy tutaj do
czynienia z parą małżeńską wyzwoleńców Marka Graniusa.
3. I. Velkov, Novootkriti stariny, IBAI, IV 1926/1927, s. 315, nr 2; S.
Stefanov, Antićni pametnicy ot Sviśtovsko, IBAI, V, 1928/1929, s. 324; G.
Kazarov, Antike Denkmaler auf Nordbulgarien, AB, XXVII, 1932, kol.
115 —117, nr 1 i fot. 52; S. Ferri, Motivi ornamentali nelFarte romana del
medio e basso Danubio, Roma 1933, s. 20 i fot. 106; D. Dimitrov, Romische
Grabsteine in Bulgarien, Archaologische Anzeiger, 1937, kol. 515, fot. 4;
Dimitroy, 21 i fot. 55; Gerov, II, s. 375, nr 324; Velkov, s. 44—138, nr 71; IL
Bulg. 318; Novae, nr 99.
Stela, z której dolna część nie zachowała się. Obecna wysokość 1,55 m,
szerokość 1,03 m, grubość 0,31 m. Pole epigraficzne szerokości 0,58 m i obecnej
wysokości 0,60 m, jest otoczone ramką, którą zdobi girlanda z winnej latorośli.
Fronton w górnej części półokrągły, w jego środku znajduje się wieniec
laurowy z wstążkami. W wieńcu urna. Po bokach frontonu znajdowały się
akroterie w postaci trytonów. Zachował się tylko lewy, który ma jednak
uszkodzoną głowę. D(is) M(anibus) / memori/ae Juliae C(ai) lib(ertae)/-
Kazaroy i Dimitrov rozwiązują C(aius) Lib(erius).
Bogom Manom i pamięci Julii wyzwolenicy Kajusa.
Stela ta wykazuje ogromne podobieństwo dekoracji plastycznej do innej
steli nagrobnej znalezionej razem, która została wystawiona C(aio) Jul(io)
Fab(ia) Ancyra Magno vet(erano) leg(ionis) I Ital(icae), który żył 100 lat8.
Obydwie stele zostały wtórnie użyte do budowy grobu w okresie późnego
Antyku9. Może to świadczyć, że pierwotnie obydwa pomniki nagrobne stały
obok siebie. Powyższe przesłanki pozwalają przyjąć, że Caius Julius Magnus,
weteran legionu I Italskiego, był patronem wyzwolenicy Julii. Nagrobek
weterana może być datowany na połowę II wieku10. W podobny sposób
należy więc datować prawie identyczny nagrobek jego wyzwolenicy.
4. Gerov, II, s. 375, nr 328 (jako ineditus)', Vęlkov, s. 44—138, nr 72; IL
Bulg. 323; Novae, nr 102.
Stela nagrobna wysokości 0,91 m, szerokości 0,49 m, grubości 0,24 m.
Górne rogi steli są zaokrąglone. Brak jakichkolwiek ozdób. Jest to więc