Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Pagaczewski, Julian
Gobeliny polskie — Kraków [u.a.], 1929

DOI Page / Citation link: 
https://doi.org/10.11588/diglit.33707#0027
Overview
loading ...
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
14

nie znalazłem, że to jest jednak znak fiamandzki, wskazuje na to [itera V, oznaczająca
*van między pierwszą literą imienia a pierwszą nazwiska. Kto wie, czy nie tkał tycii gobe-
iinów Maksymiijan van der Guciit. Dotychczas znane gobeiiny, które wyszły z jego
warsztatu, są znaczone pełnem nazwiskietn van der Gucht, bez imienia i bez tarczy.
Najwcześniejsze wiadomości o tym wybitnym gobelinniku posiadamy dopiero pod rokiem
1637 z okazji zatnówienia u niego gobeiinów przez Henryka ks. Oranji Czy jednak
nie pracował on już wcześniej jako samodzieiny gobeiinnik tem bardziej, że idzie tu
tyiko o różnicę iat czterech i czy przedtem nie używał sygnatury takiej, jak na gobe-
iinie Zadzika, tego wykiuczyć nie można, jakkoiwiek wszystkie i wcale iiczne wiado-
mości o nim, są późniejsze. Wiemy, że jeden z członków tej rodziny, Karol van der
Gucht, pracował w 1626 roku w Bruksełi, i że Maksymiijan przeniósł się około ^638
roku do Deift Przypuszczenie, że portjery biskupa Zadzika wyszły z warsztatu Maksy-
miijana van der Gucht, popiera okoiiczność, że gobeiinnik ten był w stosunkach z Poia-
kami. Stefan Oborski ^ zamawia u niego w roku nieokreśione biiżej gobeiiny z her-
bami biskupiemi a w r. t6ą8 Maksymiijan van der Guclit posyła staroście Oborskiemu
do Polski nieokreśioną biiżej serję (tpt łokci kwadratowych). Cena za sztukę (8 gut-
denów) zdaje się wskazywać na werdjury. Stanisław Ciświcki, zwotennik dotnu Orań-
skiego, zamawia w 1642 roku w tym warsztacie, podówczas czynnym w Delft, siedtn
gobeiinów, wśród których zwraca uwagę opona Zdobycie Stnoieńska Gobełiny te
zostały wysłane do Poiski
Koieje iosu portjer biskupa Zadzika, które pierwotnie zdobiły może pałac biskupi
w Krakowie, a jeszcze prawdopodobniej okazały, przez biskupa Zadzika na ietnią rezy-
dencję wybudowany pałac w Kieicach, nie są biiżej znane. Wiadomo tyiko tyie, że dwie
portjery, dostały siç do Muzeum XX. Czartoryskich drogą kupna w 1893 roku. Zarząd
Muzeum nabył je od antykwarza Urbańskiego. Mają pochodzić z Uniejowa
Z powyższego przedstawienia rzeczy wynika, że portjety biskupa Zadzika są — co
ich strony tecitnicznej dotyczy — Hamadzkie. Nietna nietyiko dowodu, aie nawet posziak
do ptzyjęcia. by były tkane w Poisce przez jakiegoś sprowadzonego z Fiandrji gobe-
łinnika. Góbei opubiikował jedną z dwóch, do katedry krakowskiej naieżących portjer,
w swojem dzieie o gobeiinach fłamandzkich a więc zaiiczył ten zabytek do produkcji
fłamandzkiej, nie uzasadniając jednak tej atrybucji. Zgoda co do strony technicznej, aie
czy styi tych gobeiinów tttusi wskazywać na iłamandzkiego twórcę kartonu, to inna
sprawa. Poszczegóine tnotywy portjer Zadzika, jak kartusze z zawijanemi brzegami, wią-

i H. Gobeł, A 7!?//. 7V?*<r<Zr77<yw7<r ^/%ć/ 7. Leipzig 1923. p. 343.
^ ibidem, p. 371.
^ Niewątpliwie Stefan Oborski, starosta liwski, syn }ana, również starosty liwskiego, posia Władysława IV
do Moskwy. K. Niesiecki, F7Z Lipsk 1841. p. 14.
^ H. Góbei, o. c. pp. 546—347.
s /<z/)//<r?7<ry y<r^w/?* y/<r^<ry ćZr /<?.? zV/Af-f </<r Mia<ry/?*/7^/, T^r ^/</M<r</, /^ 7?ćł<r7<r//<r, <-/<? /9?*<r</<z ^zc/o;*/
<^//^yy<r /<? ^/*//%ć*<r ćTr <??*<y^<r, /^ y/<r^y <7? /^ L/7/<? ćTr Vw<7//^y/r<7 <r// /ifćw<y?7/<r, ćZ? /<? <7<r (7<r?zM^ <r/ <?/% /<?
y^//<ryw<r 7W 7<r<r^ <2 /Z<rMz*, /<ry </żć<r/y y<r/</ <///y /ć^//<rr/<ry /<r <77/ <7rr (7?ćf/ź/ <? ^?-<7?/?/y y<z/?*<r <-/<r 7<ł^^<r <ry/<7^<,
H. Góbel, o. c. p. 347.
s H. Góbei, o. c. p. 347. — Na wiadomości o Maksymiijanie van der Gucht, podane w cytowanem
dziele Góbia, jak również na moiliwość utkania portjer biskupa Zadzika w warsztacie tego gobeiinnika, zwrócil
mi uwage dr. Marjan Moreiowski, który w czasie swego pobytu w Beriinie miaï sposobność zaznajomić sie z tą
pubiikaeją nieco wcześniej, niź ja
? Inwentarz Muzeum XX. Czartoryskich, nr. 1262 i 1263.
s H. Góbei, o. c. hg. 498.
 
Annotationen