DOI Artikel:
Grochowska, Weronika: Ze studiów nad gotyckimi nastawami ołtarzowymi w Gdańsku: o specyfice konstrukcji, ikonografii i funkcji gdańskich predell
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.43438#0030
Weronika kwatery zagadkowej predelli ze Zmartwychwstaniem i Trójcą Świętą funda-
Grochowska cjj Filipa Bischofa39 oraz predellę ołtarza głównego z kościoła Panny Marii40,
z której zachowała się jedna spośród trzech kwater pierwotnie zdobiących
front i jedna z trzech zdobiących tył. Żadna predella tego typu nie zachowa-
ła się w pierwotnym stanie.
II. 23. Predella z Chrystusem, Marią i apostołami z retabulum Koronacji Marii, 1444, kościół
poklasztorny, Kartuzy, fot. Joanna Zygar
Ił. 24. Predella z Chrystusem, Marią i apostołami
z retabulum Koronacji Marii (detal), 1444, kościół
poklasztorny, Kartuzy, fot. Weronika Grochowska
Front predelli z Dużego Ołtarza
Berberów składał się z dwóch kwater,
z których każda miała oddzielny za-
mek znajdujący się na środku przy gór-
nej krawędzi - zachowały się ich okucia.
Sama predella miała formę prostopadło-
ściennej skrzyni, co widoczne jest na fo-
tografiach archiwalnych. Nie wiadomo,
jak wyglądało wnętrze predelli, można
jednak przypuszczać, że było podzielo-
ne - podobnie jak front - na dwie osobne
wnęki. Drost wspomniał, że za rucho-
mymi kwaterami znajdowały się relik-
wiarze41. Możliwe zatem, że przestrzeń
ta była w jakiś sposób zdobiona.
39 Predella ze Zmartwychwstaniem i Trójcą Świętą, 1483 r., ołtarz fundacji Filipa Bischofa,
pierwotnie w kościele Panny Marii w kaplicy Jedenastu Tysięcy Dziewic (rodziny Bischof), obecnie
zaginiona, warsztat gdański, malarz gdański lub dolnoniemiecki, predella skrzyniowa, drewniana,
polichromowana, pole obrazowe: tempera na desce, skrzynia: wys. 90 cm, szer. 159 cm (w najdłuż-
szym miejscu według Kussina), gł. nieznana, pole obrazowe: wys. 63 cm, szer. 58 cm (wymiary
pojedynczej kwatery), zob. Labuda, Malarstwo tablicowe.s. 190-191, tam wcześniejsza literatura.
40 Predella ołtarza głównego kościoła Panny Marii, około 1517 r., Gdańsk, kościół Panny
Marii, prezbiterium, warsztat gdański, pierwotnie predella skrzyniowa z konsolami o wypukłym
profilu spływów, skrzynia: wys. około 120 cm, front i tył podzielone na trzy kwatery, kwatery
frontu: Maria z Dzieciątkiem w otoczeniu świętych i aniołów, św. Jan Ewangelista w kotle z olejem
(zaginiona), ścięcie św. Jana Chrzciciela (zaginiona); kwatery tylnej ściany: Estera przed Ahaswe-
rem, Koronacja Estery (zaginiona), Wywyższenie Mardocheusza (zaginiona); wymiary pojedyn-
czej kwatery: wys. 100 cm, szer. 89 cm, zob. Andrzej Woziński, W świetle gwiazd. Sztuka i astro-
logia w Gdańsku w latach 1450-1550, Gdańsk 2011, s. 82, przyp. 18, tam wcześniejsza literatura.
41 Drost, Die Marienkirche..., s. 123.
24
Grochowska cjj Filipa Bischofa39 oraz predellę ołtarza głównego z kościoła Panny Marii40,
z której zachowała się jedna spośród trzech kwater pierwotnie zdobiących
front i jedna z trzech zdobiących tył. Żadna predella tego typu nie zachowa-
ła się w pierwotnym stanie.
II. 23. Predella z Chrystusem, Marią i apostołami z retabulum Koronacji Marii, 1444, kościół
poklasztorny, Kartuzy, fot. Joanna Zygar
Ił. 24. Predella z Chrystusem, Marią i apostołami
z retabulum Koronacji Marii (detal), 1444, kościół
poklasztorny, Kartuzy, fot. Weronika Grochowska
Front predelli z Dużego Ołtarza
Berberów składał się z dwóch kwater,
z których każda miała oddzielny za-
mek znajdujący się na środku przy gór-
nej krawędzi - zachowały się ich okucia.
Sama predella miała formę prostopadło-
ściennej skrzyni, co widoczne jest na fo-
tografiach archiwalnych. Nie wiadomo,
jak wyglądało wnętrze predelli, można
jednak przypuszczać, że było podzielo-
ne - podobnie jak front - na dwie osobne
wnęki. Drost wspomniał, że za rucho-
mymi kwaterami znajdowały się relik-
wiarze41. Możliwe zatem, że przestrzeń
ta była w jakiś sposób zdobiona.
39 Predella ze Zmartwychwstaniem i Trójcą Świętą, 1483 r., ołtarz fundacji Filipa Bischofa,
pierwotnie w kościele Panny Marii w kaplicy Jedenastu Tysięcy Dziewic (rodziny Bischof), obecnie
zaginiona, warsztat gdański, malarz gdański lub dolnoniemiecki, predella skrzyniowa, drewniana,
polichromowana, pole obrazowe: tempera na desce, skrzynia: wys. 90 cm, szer. 159 cm (w najdłuż-
szym miejscu według Kussina), gł. nieznana, pole obrazowe: wys. 63 cm, szer. 58 cm (wymiary
pojedynczej kwatery), zob. Labuda, Malarstwo tablicowe.s. 190-191, tam wcześniejsza literatura.
40 Predella ołtarza głównego kościoła Panny Marii, około 1517 r., Gdańsk, kościół Panny
Marii, prezbiterium, warsztat gdański, pierwotnie predella skrzyniowa z konsolami o wypukłym
profilu spływów, skrzynia: wys. około 120 cm, front i tył podzielone na trzy kwatery, kwatery
frontu: Maria z Dzieciątkiem w otoczeniu świętych i aniołów, św. Jan Ewangelista w kotle z olejem
(zaginiona), ścięcie św. Jana Chrzciciela (zaginiona); kwatery tylnej ściany: Estera przed Ahaswe-
rem, Koronacja Estery (zaginiona), Wywyższenie Mardocheusza (zaginiona); wymiary pojedyn-
czej kwatery: wys. 100 cm, szer. 89 cm, zob. Andrzej Woziński, W świetle gwiazd. Sztuka i astro-
logia w Gdańsku w latach 1450-1550, Gdańsk 2011, s. 82, przyp. 18, tam wcześniejsza literatura.
41 Drost, Die Marienkirche..., s. 123.
24