Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Instytut Historii Sztuki <Danzig> [Editor]; Zakład Historii Sztuki <Danzig> [Editor]
Porta Aurea: Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego — 14.2015

DOI article:
Sobecka, Anna: Ryciny kwiatowe wiązane z Jeremiasem Falckiem: studium z zakresu siedemnastowiecznych florilegiów
DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.43438#0083
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
dysponując w Hamburgu przywilejem wydawcy nie tylko serię wyrytował,
lecz także ją opublikował54.
Wydanie tego samego cyklu powiększonego o nowe karty musiało nastąpić
później - w Amsterdamie. Frederick de Wit miał drukarnię na Kalverstraat
od 1648 r. aż do końca XVII w. (zm. w 1706 r.). W bardziej dokładnym dato-
waniu drugiego wydania pomocne mogą okazać się ponownie znaki wodne.
Karty tego cyklu pochodzące z Muzeum XX. Czartoryskich i Instytutu His-
torii Sztuki w Poznaniu odbite są na papierze z filigranem oraz opatrzone her-
bem Amsterdamu i odpowiadającą mu kontramarką VI. Znak z taką kontra-
marką, wskazujący na papiernię Jeana Villedary, był używany w połowie lat
siedemdziesiątych w Holandii55. Papier zastosowany do tego wydania nie był
już jednak jednolity, znane są bowiem karty z innymi znakami wodnymi,
w tym m.in. z kołpakiem błazeńskim.
Verschyde BLOEMEN
O wielkiej popularności cyklu Novae et exquisitae FLORUMICONES świad-
czą jego kopie, powstałe zapewne jeszcze przed drugim wydaniem. Autorem
jednej z nich jest Gerard Valck, który najprawdopodobniej sam wykonał
i wydał odwrócone kompozycje pierwotnego cyklu hamburskiego. Zacho-
wał ten sam układ kart, zmieniając jedynie tytuł na niderlandzki: Verschyde
BLOEMEN (il. 14, 15). Jako że przetłumaczył on dokładnie fragment o autor-
stwie Falcka - Aardig nat Leven geteken door JEREMIAS FALCK, dodając jedy-
nie informację, że to on wydał serię in de Weckere Hondt tot Amsterdam56,
można wnioskować, iż nazwisko gdańskiego grafika kojarzyło się wówczas
holenderskim znawcom z przedstawieniami kwiatów. Ze względu na inny tytuł
i wyrytowane dumnie nazwisko Falcka Błock potraktował tę serię jako kolejny
autorski cykl, błędnie wiążąc jej frontyspis z przedstawieniami bukietów.
Seria zatytułowana Verschyde BLOEMEN przedstawia te same kwiaty,
które prezentuje cykl hamburski Novae et exquisitae FLORUM ICONES. Za-
chowuje przy tym kolejność kart według pierwszego wydania (por. tabela 2),

54 Kwestia autorstwa grafik jest zresztą problemem bardzo złożonym, o czym pisze m.in. Wil-
liam B. McGregor, The Authority of Prints: an Early Modern Perspective, „Art History” 1999,
vol. 22, issue 3, s. 389-420.
55 Jean Villedary posiadał młyn w latach 1668-1690. Jako kontramarkę stosował swoje
inicjały w formie IV lub VI. Od początku lat dziewięćdziesiątych na papierach widniało jego
pełne nazwisko, zob. http://www.jeromeonline.co.uk/drawings/index.cfm?display_scheme-
532 [dostęp: 21.10.2014],
56 Chodzi zapewne o warsztat należący wcześniej do rodziny Hondiusów. Hendricus Hon-
dius posiadał warsztat na Kalverstraat do około 1625 r., a następnie od 1627 r. - na Dam. Zmarł
w 1651 r., nie wiadomo, czy po jego śmierci ktoś z rodziny dalej prowadził warsztat. Do 1676 r.
jako wydawca działał w Hadze także Hendrick II Hondius, niebędący jednak synem wcześniej
wymienianego, zob. Orenstein, Hendrik Hondius.passim.

Ryciny
kwiatowe
wiązane
z Jeremiasem
Falckiem...

77
 
Annotationen