DOI Artikel:
Makała, Rafał: Nawiązania do tradycji nowożytnej w ceglanej architekturze wczesnomodernistycznej północnych Niemiec
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.52466#0106
(obecnie Bruder-Grimm-Schule) w Kronshagen koło Kilonii, wzniesionej według
projektu Johanna Garleffa w latach 1911-1912 (ił. 5, 6)35. Garleff, który karie-
rę rozpoczynał w latach dziewięćdziesiątych XIX w. od projektów utrzymanych
II. 5. Johann Garleff, szkoła im. Braci Grimm
w Kronshagen koło Kilonii, 1911-1912,
stan z lat siedemdziesiątych XX w., Hans-
Giinther Andersen, Bauen in Bockstein...,
Heide in Holstein 1999
II. 6. Johann Garleff, szkoła im. Braci Grimm
w Kronshagen koło Kilonii, 1911-1912, stan
z lat siedemdziesiątych XX w., Hans-Giinther
Andersen, Bauen in Bockstein..., Heide
in Holstein 1999
w duchu szkoły hanowerskiej36, sięgnął tu po zupełnie inne wzory Obszerny bu-
dynek wzniesiono konsekwentnie z cegły, z której wykonano też nieliczne deko-
racje. Szczególnie interesującym elementem kompozycji fasady jest szczyt ryzali-
tu mieszczącego wejście. Podzielono go pionowymi pasami, których górne końce
przechodzą w woluty oplatające kolejny pas, tworząc w ten sposób dynamiczną
sylwetkę szczytu. Ściany dłuższych elewacji budynku pozostały nierozczłonko-
wane, natomiast ściany szczytowe skrzydeł podzielono boniowanymi lizenami,
same szczyty dzieląc pionowymi pasami (jednak już bez wolut). Jeszcze bardziej
abstrakcyjnie ukształtował Garleff portyk po północnej stronie wspomniane-
go ryzalitu - tworzy go rząd cylindrycznych słupów, dźwigających uproszczony
35 O ceglanej architekturze początków XX w. w Szlezwiku-Holsztynie pisał obszernie Hans-
-Giinther Andresen - nie wiążąc jej jednak z początkami modernizmu, ale widząc w niej zjawisko
z kręgu Heimatschutzarchitektur. Andresen scharakteryzował to zjawisko jako pierwszy. Jego zasługą
jest też „odkrycie” oeuvre Johanna Garleffa, w tym także szkoły w Kronshagen jako wybitnego
dzieła architektury. Zob. Hans-Giinther Andresen, Bauen in Backstein. Schleswig-Holsteinische
Heimatschutz-Architektur zwischen Tradition und Reform (Schriften der Schleswig-Holsteinischen
Landesbibliothek, herausgegeben von Dieter Lohmeier, Bd. 8), Heide in Holstein 1989, s. 92.
36 Ibidem, s. 25.
106
projektu Johanna Garleffa w latach 1911-1912 (ił. 5, 6)35. Garleff, który karie-
rę rozpoczynał w latach dziewięćdziesiątych XIX w. od projektów utrzymanych
II. 5. Johann Garleff, szkoła im. Braci Grimm
w Kronshagen koło Kilonii, 1911-1912,
stan z lat siedemdziesiątych XX w., Hans-
Giinther Andersen, Bauen in Bockstein...,
Heide in Holstein 1999
II. 6. Johann Garleff, szkoła im. Braci Grimm
w Kronshagen koło Kilonii, 1911-1912, stan
z lat siedemdziesiątych XX w., Hans-Giinther
Andersen, Bauen in Bockstein..., Heide
in Holstein 1999
w duchu szkoły hanowerskiej36, sięgnął tu po zupełnie inne wzory Obszerny bu-
dynek wzniesiono konsekwentnie z cegły, z której wykonano też nieliczne deko-
racje. Szczególnie interesującym elementem kompozycji fasady jest szczyt ryzali-
tu mieszczącego wejście. Podzielono go pionowymi pasami, których górne końce
przechodzą w woluty oplatające kolejny pas, tworząc w ten sposób dynamiczną
sylwetkę szczytu. Ściany dłuższych elewacji budynku pozostały nierozczłonko-
wane, natomiast ściany szczytowe skrzydeł podzielono boniowanymi lizenami,
same szczyty dzieląc pionowymi pasami (jednak już bez wolut). Jeszcze bardziej
abstrakcyjnie ukształtował Garleff portyk po północnej stronie wspomniane-
go ryzalitu - tworzy go rząd cylindrycznych słupów, dźwigających uproszczony
35 O ceglanej architekturze początków XX w. w Szlezwiku-Holsztynie pisał obszernie Hans-
-Giinther Andresen - nie wiążąc jej jednak z początkami modernizmu, ale widząc w niej zjawisko
z kręgu Heimatschutzarchitektur. Andresen scharakteryzował to zjawisko jako pierwszy. Jego zasługą
jest też „odkrycie” oeuvre Johanna Garleffa, w tym także szkoły w Kronshagen jako wybitnego
dzieła architektury. Zob. Hans-Giinther Andresen, Bauen in Backstein. Schleswig-Holsteinische
Heimatschutz-Architektur zwischen Tradition und Reform (Schriften der Schleswig-Holsteinischen
Landesbibliothek, herausgegeben von Dieter Lohmeier, Bd. 8), Heide in Holstein 1989, s. 92.
36 Ibidem, s. 25.
106