DOI Artikel:
Melzacka, Alicja: Architektura w śródmieściu Gdyni po 1989 r. wobec tradycji modernistycznej
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.52466#0218
Alicja Melzacka
CIAP Kunstverein w Hasselt, Belgia
ORCID: 0000-0001-8603-3040
Architektura w śródmieściu Gdyni po 1989 r.
wobec tradycji modernistycznej
DOI: https://doi.org/10.2688l/porta.2018.17.09
Celem niniejszego artykułu jest dokonanie charakterystyki wybranych przykładów
śródmiejskiej architektury powstałej w Gdyni po 1989 r., ze szczególnym uwzględ-
nieniem jej stosunku wobec tytułowej „tradycji modernistycznej”1. W tym miejscu
należy wspomnieć o dwóch wcześniejszych artykułach na ten temat - Inspiracjach
międzywojennych we współczesnej architekturze Gdyni2 autorstwa Marii Jolanty Sołty-
sik oraz O współczesnej architekturze Gdyni Iwony Joć3. Niniejszy tekst nie rości sobie
prawa do wyczerpania tematu. Ze względu na ograniczoną objętość obszerniejsze
wprowadzenie oraz szczegółowe omówienie każdego z obiektów nie są możliwe.
Celem tej publikacji jest jedynie wskazanie pewnych powtarzalnych tendencji wystę-
pujących we współczesnej architekturze Gdyni oraz zidentyfikowanie ich źródeł.
Tekst może stać się przyczynkiem do dyskusji nad gdyńską architekturą - w jaki
sposób nawiązuje ona do modernistycznego dziedzictwa oraz gdzie poszukuje form
odmiennych, ile inspiracji czerpie z zagranicznych wzorców, a ile z - lokalnych. Zakres
terytorialny niniejszego opracowania (nazywany dalej śródmieściem4) pokrywa się
z obszarem określonym w obowiązującym Studium Uwarunkowań i Kierunków
Zagospodarowania Przestrzennego Gdyni jako „obszar centrum miasta”5.
Śródmieście Gdyni jest specyficznym środowiskiem dla rozwoju nowoczesnej
architektury, przede wszystkim ze względu na obecność zabytkowej tkanki miejskiej.
Gdynia była, obok Stalowej Woli, miastem założonym w okresie międzywojennym
na surowym korzeniu, żywiołowo się rozwijającym6. Nasilona działalność budowlana
1 Tekst ten powstał w oparciu o pracę licencjacką o tym samym tytule, napisaną pod kie-
runkiem dr. Jacka Friedricha, obronioną w Instytucie Historii Sztuki UG w 2014 r.
2 Maria Jolanta Sołtysik, Inspiracje międzywojenne we współczesnej architekturze Gdyni,
„Architektura i Urbanistyka. Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej” 2008, nr 15, s. 43-57.
3 Iwona Joć, O współczesnej architekturze Gdyni, „Pomerania. Miesięcznik regionalny” 2006,
nr 1, s. 7-10.
4 Mowa tu o śródmieściu w znaczeniu potocznym, niekoniecznie pokrywającym się z admi-
nistracyjnymi granicami dzielnicy Śródmieście.
5 Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gdyni. Załącznik
nr 2 do uchwały nr XXXVIII/799/14 Rady Miasta Gdyni z dnia 15 stycznia 2014 r., Biuro Planowa-
nia Przestrzennego Miasta Gdynia, Gdynia 2014, http://www.gdynia.pl/g2/2014_01/79177_fileot.
jpg [dostęp: 25.03.2014],
6 Międzywojenna tendencja do fundowania nowych ośrodków miejskich, o często ekspery-
mentalnym charakterze, zauważalna była w wielu europejskich krajach, por. PłantingNew Towns
218
CIAP Kunstverein w Hasselt, Belgia
ORCID: 0000-0001-8603-3040
Architektura w śródmieściu Gdyni po 1989 r.
wobec tradycji modernistycznej
DOI: https://doi.org/10.2688l/porta.2018.17.09
Celem niniejszego artykułu jest dokonanie charakterystyki wybranych przykładów
śródmiejskiej architektury powstałej w Gdyni po 1989 r., ze szczególnym uwzględ-
nieniem jej stosunku wobec tytułowej „tradycji modernistycznej”1. W tym miejscu
należy wspomnieć o dwóch wcześniejszych artykułach na ten temat - Inspiracjach
międzywojennych we współczesnej architekturze Gdyni2 autorstwa Marii Jolanty Sołty-
sik oraz O współczesnej architekturze Gdyni Iwony Joć3. Niniejszy tekst nie rości sobie
prawa do wyczerpania tematu. Ze względu na ograniczoną objętość obszerniejsze
wprowadzenie oraz szczegółowe omówienie każdego z obiektów nie są możliwe.
Celem tej publikacji jest jedynie wskazanie pewnych powtarzalnych tendencji wystę-
pujących we współczesnej architekturze Gdyni oraz zidentyfikowanie ich źródeł.
Tekst może stać się przyczynkiem do dyskusji nad gdyńską architekturą - w jaki
sposób nawiązuje ona do modernistycznego dziedzictwa oraz gdzie poszukuje form
odmiennych, ile inspiracji czerpie z zagranicznych wzorców, a ile z - lokalnych. Zakres
terytorialny niniejszego opracowania (nazywany dalej śródmieściem4) pokrywa się
z obszarem określonym w obowiązującym Studium Uwarunkowań i Kierunków
Zagospodarowania Przestrzennego Gdyni jako „obszar centrum miasta”5.
Śródmieście Gdyni jest specyficznym środowiskiem dla rozwoju nowoczesnej
architektury, przede wszystkim ze względu na obecność zabytkowej tkanki miejskiej.
Gdynia była, obok Stalowej Woli, miastem założonym w okresie międzywojennym
na surowym korzeniu, żywiołowo się rozwijającym6. Nasilona działalność budowlana
1 Tekst ten powstał w oparciu o pracę licencjacką o tym samym tytule, napisaną pod kie-
runkiem dr. Jacka Friedricha, obronioną w Instytucie Historii Sztuki UG w 2014 r.
2 Maria Jolanta Sołtysik, Inspiracje międzywojenne we współczesnej architekturze Gdyni,
„Architektura i Urbanistyka. Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej” 2008, nr 15, s. 43-57.
3 Iwona Joć, O współczesnej architekturze Gdyni, „Pomerania. Miesięcznik regionalny” 2006,
nr 1, s. 7-10.
4 Mowa tu o śródmieściu w znaczeniu potocznym, niekoniecznie pokrywającym się z admi-
nistracyjnymi granicami dzielnicy Śródmieście.
5 Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gdyni. Załącznik
nr 2 do uchwały nr XXXVIII/799/14 Rady Miasta Gdyni z dnia 15 stycznia 2014 r., Biuro Planowa-
nia Przestrzennego Miasta Gdynia, Gdynia 2014, http://www.gdynia.pl/g2/2014_01/79177_fileot.
jpg [dostęp: 25.03.2014],
6 Międzywojenna tendencja do fundowania nowych ośrodków miejskich, o często ekspery-
mentalnym charakterze, zauważalna była w wielu europejskich krajach, por. PłantingNew Towns
218