DOI Artikel:
Makała, Rafał: Nawiązania do tradycji nowożytnej w ceglanej architekturze wczesnomodernistycznej północnych Niemiec
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.52466#0107
architraw. W efekcie budynek szkoły w Kronshagen odwoływał się wprawdzie
do budownictwa folwarcznego Szlezwiku-Holsztynu XVII i XVIII w. - kształtem
bryły, ceglanym materiałem elewacji a także schematem ich dekoracji - jednak
tylko w ogólny sposób, nie cytując dosłownie historycznych form. Wertykalne
dekoracje szczytów nawiązywały bardziej do architektury późnogotyckiej niż no-
wożytnej. Budynek miał się kojarzyć z miejscową tradycją, ponieważ jednak nie
cytował form, które mogłyby zostać jednoznacznie przyporządkowane do kon-
kretnych wzorów regionalnych, był w swojej „północnoniemieckości” znacznie
bardziej uniwersalny niż budowle późnego historyzmu.
Na przełomie pierwszej i drugiej dekady XX w. cegłą jako elementem kształ-
towania zewnętrza budynków, zaczęli się posługiwać twórcy, którzy wcześniej
zupełnie nie interesowali się tego rodzaju estetyką. Przykładem tego jest zwrot,
który dokonał się w twórczości Bruno Móhringa, wcześniej posługującego się
przede wszystkim formami rustykalnymi oraz neoklasycznymi. W 1911 r. zapro-
jektował on w Szczecinie willę rodziny Ossentów - obszerny budynek z central-
nym ryzalitem od strony fasady, nakrytym spływowym szczytem (il. 7). W prze-
ciwieństwie do omówionej powyżej realizacji Garleffa Móhring nie ograniczył
dekoracji do wzorów układanych z cegieł, lecz zastosował szereg terakotowych
elementów dekoracyjnych (m.in. dekoracyjne płyciny ornamentalne nad wej-
ściem), włączając w kompozycję także elementy kamienne (m.in. granitowe
słupki dzielące okna wiatrołapu). W efekcie powstała fasada będąca przekła-
dem mebesowskiej estetyki „około 1800” na język ceglanego materiału. Taka
11. 7. Bruno Móhring, dom rodziny Ossent w Szczecinie, 1911, stan z 2010, fot. Rafał Makała
Nawiązania
do tradycji...
107
do budownictwa folwarcznego Szlezwiku-Holsztynu XVII i XVIII w. - kształtem
bryły, ceglanym materiałem elewacji a także schematem ich dekoracji - jednak
tylko w ogólny sposób, nie cytując dosłownie historycznych form. Wertykalne
dekoracje szczytów nawiązywały bardziej do architektury późnogotyckiej niż no-
wożytnej. Budynek miał się kojarzyć z miejscową tradycją, ponieważ jednak nie
cytował form, które mogłyby zostać jednoznacznie przyporządkowane do kon-
kretnych wzorów regionalnych, był w swojej „północnoniemieckości” znacznie
bardziej uniwersalny niż budowle późnego historyzmu.
Na przełomie pierwszej i drugiej dekady XX w. cegłą jako elementem kształ-
towania zewnętrza budynków, zaczęli się posługiwać twórcy, którzy wcześniej
zupełnie nie interesowali się tego rodzaju estetyką. Przykładem tego jest zwrot,
który dokonał się w twórczości Bruno Móhringa, wcześniej posługującego się
przede wszystkim formami rustykalnymi oraz neoklasycznymi. W 1911 r. zapro-
jektował on w Szczecinie willę rodziny Ossentów - obszerny budynek z central-
nym ryzalitem od strony fasady, nakrytym spływowym szczytem (il. 7). W prze-
ciwieństwie do omówionej powyżej realizacji Garleffa Móhring nie ograniczył
dekoracji do wzorów układanych z cegieł, lecz zastosował szereg terakotowych
elementów dekoracyjnych (m.in. dekoracyjne płyciny ornamentalne nad wej-
ściem), włączając w kompozycję także elementy kamienne (m.in. granitowe
słupki dzielące okna wiatrołapu). W efekcie powstała fasada będąca przekła-
dem mebesowskiej estetyki „około 1800” na język ceglanego materiału. Taka
11. 7. Bruno Móhring, dom rodziny Ossent w Szczecinie, 1911, stan z 2010, fot. Rafał Makała
Nawiązania
do tradycji...
107