DOI article:
Zinkiewicz-Ryndziewicz, Aniela: Gotycko-renesansowy obraz Nawrócenie Szawła z Jurkowa k. Czchowa w Tarnowskim Muzeum Diecezjalnym
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.36972#0061
ROCZNIKI HUMANISTYCZNE
Tom XXVI, zeszyt 4 — 1978
ANIELA ZINKIEWICZ
GQTYCKO-RENESANSOWY OBRAZ NA WRÓCENIE SZA WŁA
Z JURKOWA K. CZCHOWA
W TARNOWSKIM MUZEUM DIECEZJALNYM*
Obraz ze zbiorów Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie przedstawiający scenę
Nawrócenia Szawla, mimo że stanowi ciekawy obiekt małopolskiej sztuki cechowej,
zarówno ze względu na występujące w nim wartości artystyczne jak i na jego
tematykę, dotąd nie został uwzględniony w żadnych publikacjach naukowych.
Jedyną wiadomością dotyczącą tego obrazu jest wpis w księdze inwentarzowej
Muzeum Diecezjalnego, określający go jako predellę ołtarzową pochodzącą z
Jurkowa k. Czchowa, a włączoną do zbiorów muzeum w 1917 r. Przeprowadzone
poszukiwania archiwalne nie wniosły żadnych danych dotyczących autorstwa,
fundacji i proweniencji omawianego obrazu. Nie wiadomo także nio na temat jego
historii. Można jedynie podjąć próbę prześledzenia dziejów tego obiektu na
podstawie historii parafii, w której się znajdował.
W Jurkowie od 1320 r. istniał kościół drewniany będący parafialnym* 1. Ostatnia
wzmianka o nim zamieszczona jest w wizytacji z 1747 r.2 3 Żadne z późniejszych akt
wizytacyjnych nie wspominają o nim, z czego wnioskować można, że po r. 1747
kościół przestał istnieć. Brak niestety bliższych danych na ten temat. W Jurkowie
3
znajdowała się również kaplica p.w. Przemienienia Pańskiego , wymieniona po raz
pierwszy w wizytacji Czchowa z 1596 r., a istniejąca prawdopodobnie w prze-
budowanym stanie do dziś. Być może obraz Nawrócenie Szawla został namalowany
dla kościoła w Jurkowie, po zniszczeniu którego, malowidło mogło być przeniesione
do kaplicy. Jest też dość prawdopodobne, że obraz był pierwotnie przeznaczony dla
* Artykuł niniejszy został wygłoszony w formie referatu na posiedzeniu Towarzystwa Naukowego
KUL w dniu 9 marca 1977 r., a stanowi streszczenie pracy magisterskiej napisanej w 1976 r. przy
Katedrze Historii Sztuki Kościelnej KUL pod kierunkiem ks. doc. dra Władysława Smolenia, któremu
na tym miejscu składam serdeczne podziękowanie.
1 Acta visitationis exterioris decanatuum Tarnoviensis, Dobcicensis Woynicensis, Opatoviensis ad
archidiaconatum Cracovien pertinentium per Venerab. Christophorum Kazimirski Praepositum Tarnovien-
sem A.D. 1596. Arch. Kurii Metrop. w Krakowie s. 17.
2 Acta visitationis decanatuum Dobczycensis et Lipnicensis ex delegatione Celsissimi Principis R. D.
Andreae Stanislai Kostka comitis in Załuskie Załuski episcopi Cracoviensis ducis Severiae A.D. 1747. Arch.
Kurii Metrop. w Krakowie.
3 A nie Podwyższenia Krzyża św., jak błędnie podaje katalog powiatu brzeskiego: Katalog zabytków
sztuki w Polsce, T. 1. Województwo krakowskie, z. 3 Powiat brzeski s. 9, co słusznie zauważyła M. Nie-
dzielska w: Skrzydła tryptyku gotyckiego z Jurkowa, „Ochrona Zabytków” 12:1959 nr 2 s. 62.
Tom XXVI, zeszyt 4 — 1978
ANIELA ZINKIEWICZ
GQTYCKO-RENESANSOWY OBRAZ NA WRÓCENIE SZA WŁA
Z JURKOWA K. CZCHOWA
W TARNOWSKIM MUZEUM DIECEZJALNYM*
Obraz ze zbiorów Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie przedstawiający scenę
Nawrócenia Szawla, mimo że stanowi ciekawy obiekt małopolskiej sztuki cechowej,
zarówno ze względu na występujące w nim wartości artystyczne jak i na jego
tematykę, dotąd nie został uwzględniony w żadnych publikacjach naukowych.
Jedyną wiadomością dotyczącą tego obrazu jest wpis w księdze inwentarzowej
Muzeum Diecezjalnego, określający go jako predellę ołtarzową pochodzącą z
Jurkowa k. Czchowa, a włączoną do zbiorów muzeum w 1917 r. Przeprowadzone
poszukiwania archiwalne nie wniosły żadnych danych dotyczących autorstwa,
fundacji i proweniencji omawianego obrazu. Nie wiadomo także nio na temat jego
historii. Można jedynie podjąć próbę prześledzenia dziejów tego obiektu na
podstawie historii parafii, w której się znajdował.
W Jurkowie od 1320 r. istniał kościół drewniany będący parafialnym* 1. Ostatnia
wzmianka o nim zamieszczona jest w wizytacji z 1747 r.2 3 Żadne z późniejszych akt
wizytacyjnych nie wspominają o nim, z czego wnioskować można, że po r. 1747
kościół przestał istnieć. Brak niestety bliższych danych na ten temat. W Jurkowie
3
znajdowała się również kaplica p.w. Przemienienia Pańskiego , wymieniona po raz
pierwszy w wizytacji Czchowa z 1596 r., a istniejąca prawdopodobnie w prze-
budowanym stanie do dziś. Być może obraz Nawrócenie Szawla został namalowany
dla kościoła w Jurkowie, po zniszczeniu którego, malowidło mogło być przeniesione
do kaplicy. Jest też dość prawdopodobne, że obraz był pierwotnie przeznaczony dla
* Artykuł niniejszy został wygłoszony w formie referatu na posiedzeniu Towarzystwa Naukowego
KUL w dniu 9 marca 1977 r., a stanowi streszczenie pracy magisterskiej napisanej w 1976 r. przy
Katedrze Historii Sztuki Kościelnej KUL pod kierunkiem ks. doc. dra Władysława Smolenia, któremu
na tym miejscu składam serdeczne podziękowanie.
1 Acta visitationis exterioris decanatuum Tarnoviensis, Dobcicensis Woynicensis, Opatoviensis ad
archidiaconatum Cracovien pertinentium per Venerab. Christophorum Kazimirski Praepositum Tarnovien-
sem A.D. 1596. Arch. Kurii Metrop. w Krakowie s. 17.
2 Acta visitationis decanatuum Dobczycensis et Lipnicensis ex delegatione Celsissimi Principis R. D.
Andreae Stanislai Kostka comitis in Załuskie Załuski episcopi Cracoviensis ducis Severiae A.D. 1747. Arch.
Kurii Metrop. w Krakowie.
3 A nie Podwyższenia Krzyża św., jak błędnie podaje katalog powiatu brzeskiego: Katalog zabytków
sztuki w Polsce, T. 1. Województwo krakowskie, z. 3 Powiat brzeski s. 9, co słusznie zauważyła M. Nie-
dzielska w: Skrzydła tryptyku gotyckiego z Jurkowa, „Ochrona Zabytków” 12:1959 nr 2 s. 62.