DOI Heft:
Artikuły
DOI Artikel:Iwanek, Monika: Projekty architektoniczne Adolfa Szyszko-Bohusza dla kościoła Paulinów w Leśnej Podlaskiej
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.37080#0116
114
MONIKA IWANEK
jektowane na potrzeby handlu, kultury i nauki. Tak zróżnicowana twórczość
świadczy o jego niezwykłych uzdolnieniach i pracowitości* 5. W twórczości
tego architekta można wyróżnić trzy nurty estetyczne: narodowy historyzm,
akademicki klasycyzm oraz własną interpretację modernizmu6 7.
„Nie banalne małpowanie form istniejących [...] na ziemi polskiej, nie
powiększanie lub zmniejszanie ich, tylko zupełne przetopienie w swej wyob-
raźni i wysnucie z nich syntezy może dać nam nową architekturę” - cytat
ten z pism samego Szyszko-Bohusza adekwatnie odzwierciedla jego podejście
do twórczości.
Adolf Szyszko-Bohusz zmarł 1 października 1948 roku w Krakowie, je-
go ciało pochowano na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w grobowcu ro-
O
dzinnym .
PROJEKTY WYKONANE
DLA KOŚCIOŁA W LEŚNEJ PODLASKIEJ
Mało kto wie, że Szyszko-Bohusz pracował także dla kościoła w Leśnej
Podlaskiej (il. 1). Jego tamtejsza działalność nie doczekała się dotychczas
żadnego szerszego omówienia. Nie istnieją żadne studia poświęcone temu za-
gadnieniu. Jedyne dostępne informacje na ten temat rozsiane zostały w nie-
licznych tekstach będących próbą przybliżenia sylwetki niezwykle twórczego
w swej działalności architekta, który w sposób niezmiernie istotny wpłynął
na polską architekturę pierwszej połowy XX wieku.
Architekt w latach 1926-1936 zaprojektował siedem planów przebudowy
leśniańskiej fasady, datowanych kolejno na: 1 września 1926 (il. 4, 5), 8 lu-
tego 1935 (il. 6), 21 października 1935 (il. 7, 8), 18 kwietnia 1936 (il. 9),
8 maja 1936 (il. 10), 15 czerwca 1936 (il. 12) oraz projekt bez datacji (il. 11).
7 M. Borusiewicz-Lisowska, Nurty twórczości architektonicznej Adolfa
Szyszko-Bohusza, „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury” 9(1977), s. 131.
6 J. P u r c h 1 a, Zamek Prezydenta RP w Wiśle. Pomiędzy tradycją II i III Rzeczypospo-
litej, [w:] Zamek Prezydenta w Wiśle, red. J. Purchla, tłum. T. Bałuk-Ulewiczowa, Kraków
2005, s. 33.
7 A. Szyszko-Bohusz, O znaczeniu tradycji w architekturze dzisiejszej, „Archi-
tekt” 12(1911), z. 4-5, s. 55.
O
G a c z o 1, Szyszko-Bohusz Adolf, s. 257.
MONIKA IWANEK
jektowane na potrzeby handlu, kultury i nauki. Tak zróżnicowana twórczość
świadczy o jego niezwykłych uzdolnieniach i pracowitości* 5. W twórczości
tego architekta można wyróżnić trzy nurty estetyczne: narodowy historyzm,
akademicki klasycyzm oraz własną interpretację modernizmu6 7.
„Nie banalne małpowanie form istniejących [...] na ziemi polskiej, nie
powiększanie lub zmniejszanie ich, tylko zupełne przetopienie w swej wyob-
raźni i wysnucie z nich syntezy może dać nam nową architekturę” - cytat
ten z pism samego Szyszko-Bohusza adekwatnie odzwierciedla jego podejście
do twórczości.
Adolf Szyszko-Bohusz zmarł 1 października 1948 roku w Krakowie, je-
go ciało pochowano na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w grobowcu ro-
O
dzinnym .
PROJEKTY WYKONANE
DLA KOŚCIOŁA W LEŚNEJ PODLASKIEJ
Mało kto wie, że Szyszko-Bohusz pracował także dla kościoła w Leśnej
Podlaskiej (il. 1). Jego tamtejsza działalność nie doczekała się dotychczas
żadnego szerszego omówienia. Nie istnieją żadne studia poświęcone temu za-
gadnieniu. Jedyne dostępne informacje na ten temat rozsiane zostały w nie-
licznych tekstach będących próbą przybliżenia sylwetki niezwykle twórczego
w swej działalności architekta, który w sposób niezmiernie istotny wpłynął
na polską architekturę pierwszej połowy XX wieku.
Architekt w latach 1926-1936 zaprojektował siedem planów przebudowy
leśniańskiej fasady, datowanych kolejno na: 1 września 1926 (il. 4, 5), 8 lu-
tego 1935 (il. 6), 21 października 1935 (il. 7, 8), 18 kwietnia 1936 (il. 9),
8 maja 1936 (il. 10), 15 czerwca 1936 (il. 12) oraz projekt bez datacji (il. 11).
7 M. Borusiewicz-Lisowska, Nurty twórczości architektonicznej Adolfa
Szyszko-Bohusza, „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury” 9(1977), s. 131.
6 J. P u r c h 1 a, Zamek Prezydenta RP w Wiśle. Pomiędzy tradycją II i III Rzeczypospo-
litej, [w:] Zamek Prezydenta w Wiśle, red. J. Purchla, tłum. T. Bałuk-Ulewiczowa, Kraków
2005, s. 33.
7 A. Szyszko-Bohusz, O znaczeniu tradycji w architekturze dzisiejszej, „Archi-
tekt” 12(1911), z. 4-5, s. 55.
O
G a c z o 1, Szyszko-Bohusz Adolf, s. 257.