DOI issue:
I. Rozprawy
DOI article:Polak-Trajdos, Ewa: Twórczość Mistrza Maciejowickiego na tle malarstwa rejonu sądeckiego XV wieku
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.13397#0059
TWÓRCZOŚĆ MISTRZA MACIFJOWICKIEGO
53
8. Warsztat Mistrza z Maciejowic, Tryptyk Św. Zofii
z córkami z Sâsovej (ok. 1440), Muz. w Bańskiej Bystrzycy
kompozycyjne i kolorystyczne. Typy Mistrza Ołta-
rza Św. Deocara są całkowicie odmienne od galerii
postaci tryptyku maciej o wickiego. Figury norym-
berskie, o długich nosach i śliwkowatych oczach,
w niczym nie przypominają regularnego kanonu
rysów postaci z ołtarza spiskiego.
Jak było powiedziane, prócz sugerowania
związków Mistrza Maciej o wickiego z malarstwem
norymberskim, wysuwano hipotezę wpływów śląs-
kich z ośrodkiem warsztatowym Mistrza wrocła-
wskiego Ołtarza Legendy św. Jadwigi. Tryptyk
Św. Zofii z córkami z Sâsovej, obecnie w Muzeum
w Bańskiej Bystrzycy, jakoby wykonany w tym
warsztacie śląskim, już Genthon uważał za prze-
kaźnik stylu Mistrza Ołtarza Legendy św. Jadwigi
artyście maciejowickiemu144. Walicki zaś wiązał
tryptyk z Maciejowic z ołtarzem Św. Mikołaja
z Zarzecza, Niedzicy i Sasovej145. Csânky przypu-
szczał, że na malarza z Sasovej wywarło wpływ
malarstwo śląskie poprzez warsztat Mistrza Macie-
jowickiego, którego był on uczniem (il. 8). Co
więcej, sugeruje, że artysta z Maciejowic był osobiś-
cie inspirowany ołtarzem Legendy św. Jadwigi
144 I. Genthon, Kôzépkori Magyar festészet, Budapest
1932, s. 33-35. P
145 Walicki, Malarstwo polskie. Gotyk..., s. 295.
zdaniem, nie widzi istotnych różnic w sposobie
ujęcia tego tematu, nic mówiąc już o odmienności
stylowej. Mimo większego wyrobienia twórcy ołta-
rza Sw. Deocara można zauważyć, że Mistrz Macie-
jowicki scenę śmierci nie tylko wzbogacił, ale o wiele
szczęśliwiej rozwiązał kompozycyjnie, przeciwsta-
wiając sobie dwie grupy żałobników. Scena egze-
kwii z tryptyku maciejowickiego jest przestrzennie
płytsza, przez to wydaje się mniej intymna, a bar-
dziej inscenizowana dla widzów. A jednak drama-
tyzm narracji silniej przenika,,powierzchowne", jak
je określa Stange, dzieło spiskie niż kompozycję w oł-
tarzu Sw. Deocara z Norymbergi. Malarz maciejo-
wicki wyeksponował na przód sceny mary z ciałem
zmarłego króla, okryte draperią o melodyjnie zwie-
szających się fałdach. Elegijna grupa żałobników,
w symetrycznie ustawionych trójkątach z cezurą
wypunktowaną na dłoniach stojącej pośrodku nie-
wiasty, stwarza nastrój przeniknięty melancholią
i kontemplacją (il. 4,5). Poprzez umiejętne wyko-
rzystanie fluorescencji złota przesycającego przeź-
rocza witraży uchwycił artysta maciejowicki misty-
czną niemal atmosferę lamentacji. Odnosimy wraże-
nie, że Mistrz ten, którego Stange pragnie jedynie
uczynić powierzchownym naśladowcą warsztatu
norymberskiego, posiadał nie byle jakie wyczucie
9. Warsztat Mistrza z Maciejowic, Męczeństwo św. Agaty,
kwatera tryptyku Św. Zofii z Sâsovej
53
8. Warsztat Mistrza z Maciejowic, Tryptyk Św. Zofii
z córkami z Sâsovej (ok. 1440), Muz. w Bańskiej Bystrzycy
kompozycyjne i kolorystyczne. Typy Mistrza Ołta-
rza Św. Deocara są całkowicie odmienne od galerii
postaci tryptyku maciej o wickiego. Figury norym-
berskie, o długich nosach i śliwkowatych oczach,
w niczym nie przypominają regularnego kanonu
rysów postaci z ołtarza spiskiego.
Jak było powiedziane, prócz sugerowania
związków Mistrza Maciej o wickiego z malarstwem
norymberskim, wysuwano hipotezę wpływów śląs-
kich z ośrodkiem warsztatowym Mistrza wrocła-
wskiego Ołtarza Legendy św. Jadwigi. Tryptyk
Św. Zofii z córkami z Sâsovej, obecnie w Muzeum
w Bańskiej Bystrzycy, jakoby wykonany w tym
warsztacie śląskim, już Genthon uważał za prze-
kaźnik stylu Mistrza Ołtarza Legendy św. Jadwigi
artyście maciejowickiemu144. Walicki zaś wiązał
tryptyk z Maciejowic z ołtarzem Św. Mikołaja
z Zarzecza, Niedzicy i Sasovej145. Csânky przypu-
szczał, że na malarza z Sasovej wywarło wpływ
malarstwo śląskie poprzez warsztat Mistrza Macie-
jowickiego, którego był on uczniem (il. 8). Co
więcej, sugeruje, że artysta z Maciejowic był osobiś-
cie inspirowany ołtarzem Legendy św. Jadwigi
144 I. Genthon, Kôzépkori Magyar festészet, Budapest
1932, s. 33-35. P
145 Walicki, Malarstwo polskie. Gotyk..., s. 295.
zdaniem, nie widzi istotnych różnic w sposobie
ujęcia tego tematu, nic mówiąc już o odmienności
stylowej. Mimo większego wyrobienia twórcy ołta-
rza Sw. Deocara można zauważyć, że Mistrz Macie-
jowicki scenę śmierci nie tylko wzbogacił, ale o wiele
szczęśliwiej rozwiązał kompozycyjnie, przeciwsta-
wiając sobie dwie grupy żałobników. Scena egze-
kwii z tryptyku maciejowickiego jest przestrzennie
płytsza, przez to wydaje się mniej intymna, a bar-
dziej inscenizowana dla widzów. A jednak drama-
tyzm narracji silniej przenika,,powierzchowne", jak
je określa Stange, dzieło spiskie niż kompozycję w oł-
tarzu Sw. Deocara z Norymbergi. Malarz maciejo-
wicki wyeksponował na przód sceny mary z ciałem
zmarłego króla, okryte draperią o melodyjnie zwie-
szających się fałdach. Elegijna grupa żałobników,
w symetrycznie ustawionych trójkątach z cezurą
wypunktowaną na dłoniach stojącej pośrodku nie-
wiasty, stwarza nastrój przeniknięty melancholią
i kontemplacją (il. 4,5). Poprzez umiejętne wyko-
rzystanie fluorescencji złota przesycającego przeź-
rocza witraży uchwycił artysta maciejowicki misty-
czną niemal atmosferę lamentacji. Odnosimy wraże-
nie, że Mistrz ten, którego Stange pragnie jedynie
uczynić powierzchownym naśladowcą warsztatu
norymberskiego, posiadał nie byle jakie wyczucie
9. Warsztat Mistrza z Maciejowic, Męczeństwo św. Agaty,
kwatera tryptyku Św. Zofii z Sâsovej