DOI Heft:
I. Rozprawy
DOI Artikel:Polak-Trajdos, Ewa: Twórczość Mistrza Maciejowickiego na tle malarstwa rejonu sądeckiego XV wieku
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.13397#0080
74
EWA POLAK-TRAJDOS
33. Mistrz Maciej o wieki, Siv. Jan Chrzciciel i Hołd Trzech Króli, trójkąty szczytowe ołtarza Św. Andrzeja w kośc.
Św. Idziego w Bardiowie (1430—1440)
stawienia malarskie św. Bernardyna ze Sieny mogły wyprzedzać kanonizację. Badacze bowiem, jak
twierdzi Radocsay, pominęli fakt, że św. Bernardyn był otaczany czcią już przed śmiercią i kilka-
krotnie malowany. Na dziesięć lat przed kanonizacją był już ten święty przedstawiany z aure-
olą215. Picro do Giovanni d'Ambrogio wykonał dwa obrazy, jeden na pięć lat przed śmiercią Ber-
nardyna, drugi w cztery lata po jego śmierci. Sano di Piętro uwiecznił jego dwa słynne kaza-
nia z lat 1427 i 1431, przy czym oba te obrazy powstały w niedługim czasie po tym ostatnim
kazaniu216. Dalszym przykładem jest Jan Kapistran, który był kanonizowany w roku 1690, a którego
Vivarini namalował już w 1459 r.217 Również postać św. Bernardyna ze Sieny w ołtarzu Legendy św.
Jadwigi wrocławskiej powstała w trzydziestych latach XV wieku, a więc sześć lat przed śmiercią tego
świętego, a szesnaście przed jego kanonizacją. Jakkolwiek w związku z datą kanonizacji Bernardyna usi-
łowano rozdzielić kwatery ołtarza Sw. Jadwigi na część powstałą wcześniej i część późniejszą (z wizerun-
kiem świętego) uważamy, opierając się na wywodach Radocsaya, że taka konieczność tu nie zachodzi218.
Według tegoż badacza wymienione wczesne malowidła z przedstawieniem św. Bernardyna ze Sieny nie
były wyjątkiem i można je widzieć w czterdziestych latach także poza Italią219. Tak więc tryptyk z Ło-
pusznej może być wcześniejszy o parę lat niż data wyznaczona mu czasem kanonizacji Bernardyna ze Sieny.
Do tego wcześniejszego datowania skłania nas również fluktuacja bohemizującego stylu widoczna w trój-
215 Radocsay, A kdzépkori... tablaképci, s. 66, 67.
216 G. Kaftal, Iconography of the saints in Tuscan Painting, Firenze 1952, s. 195, 199; J. Popc-Henessy, Sasetta, London
1939, s. 161—164.
217 К. К tins tic, Iconographie der christlichen Kunst, Freiburg 1926, s. 219, ryc. 102.
218 Radocsay, A kdzépkori... tableképei, s. 65; H. Braunc, E. Wiese, Schlesische Malerei undPlastik des Mittelaltcrs, Leip-
zig 1929, tabl. 181.
219 Radocsay, op. cit., s. 68.
EWA POLAK-TRAJDOS
33. Mistrz Maciej o wieki, Siv. Jan Chrzciciel i Hołd Trzech Króli, trójkąty szczytowe ołtarza Św. Andrzeja w kośc.
Św. Idziego w Bardiowie (1430—1440)
stawienia malarskie św. Bernardyna ze Sieny mogły wyprzedzać kanonizację. Badacze bowiem, jak
twierdzi Radocsay, pominęli fakt, że św. Bernardyn był otaczany czcią już przed śmiercią i kilka-
krotnie malowany. Na dziesięć lat przed kanonizacją był już ten święty przedstawiany z aure-
olą215. Picro do Giovanni d'Ambrogio wykonał dwa obrazy, jeden na pięć lat przed śmiercią Ber-
nardyna, drugi w cztery lata po jego śmierci. Sano di Piętro uwiecznił jego dwa słynne kaza-
nia z lat 1427 i 1431, przy czym oba te obrazy powstały w niedługim czasie po tym ostatnim
kazaniu216. Dalszym przykładem jest Jan Kapistran, który był kanonizowany w roku 1690, a którego
Vivarini namalował już w 1459 r.217 Również postać św. Bernardyna ze Sieny w ołtarzu Legendy św.
Jadwigi wrocławskiej powstała w trzydziestych latach XV wieku, a więc sześć lat przed śmiercią tego
świętego, a szesnaście przed jego kanonizacją. Jakkolwiek w związku z datą kanonizacji Bernardyna usi-
łowano rozdzielić kwatery ołtarza Sw. Jadwigi na część powstałą wcześniej i część późniejszą (z wizerun-
kiem świętego) uważamy, opierając się na wywodach Radocsaya, że taka konieczność tu nie zachodzi218.
Według tegoż badacza wymienione wczesne malowidła z przedstawieniem św. Bernardyna ze Sieny nie
były wyjątkiem i można je widzieć w czterdziestych latach także poza Italią219. Tak więc tryptyk z Ło-
pusznej może być wcześniejszy o parę lat niż data wyznaczona mu czasem kanonizacji Bernardyna ze Sieny.
Do tego wcześniejszego datowania skłania nas również fluktuacja bohemizującego stylu widoczna w trój-
215 Radocsay, A kdzépkori... tablaképci, s. 66, 67.
216 G. Kaftal, Iconography of the saints in Tuscan Painting, Firenze 1952, s. 195, 199; J. Popc-Henessy, Sasetta, London
1939, s. 161—164.
217 К. К tins tic, Iconographie der christlichen Kunst, Freiburg 1926, s. 219, ryc. 102.
218 Radocsay, A kdzépkori... tableképei, s. 65; H. Braunc, E. Wiese, Schlesische Malerei undPlastik des Mittelaltcrs, Leip-
zig 1929, tabl. 181.
219 Radocsay, op. cit., s. 68.