DOI Heft:
I. Rozprawy
DOI Artikel:Polak-Trajdos, Ewa: Twórczość Mistrza Maciejowickiego na tle malarstwa rejonu sądeckiego XV wieku
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.13397#0112
106
EWA POLAK-TRAJDOS
l'
68. Warsztat Mistrza Macie-
jowickiego, Imtnaculata między
św. Katarzyną i św. Barbarą —
część środkowa tryptyku ze
Strażck
drzew282. Nigdy nato-
miast nic występują, jak
w przedstawieniach pol-
skich Madonn, na tle róża-
nego krzewu, i to jeszcze
m тВЯш^ Ш% д||д||^д|^|^^Д w układzie niespotyka-
nym, w którym krzew
rozrasta się w formę rów-
nego lasku, gdzie pnie ro-
sną w górę i ich koiony są
eliptycznie zakończone283.
Ta nowa forma
przedstawienia Assunt pol-
skich na tle gaju różanego
podaje zatem w wątpli-
wość ingerencję malarstwa
czeskiego. Uważamy je-
dnak, że i pod względem
ikonologicznym Assunta
małopolska ukazuje zupeł-
nie samodzielne oblicze.
Według Cibulki o-
gród kwiatowy jako tło
dla Madonny ukoronowa-
nej przedstawia symbci
Ogrodu Niebieskiego lub
Raju284. Bochnak uważa
go za motyw Madonn}
Różańcowej285. Dalsza in-
terpretacja idzie w kieru-
nku widzenia około pięć-
dziesięciu pąków róż w
gaju znajdującym się w tle
obrazu Madonny z Cerekwi, co prowadzi do wniosku o związku gaju z symboliką Różańca286. Pomijając
trudność obliczenia tych pięćdziesięciu pączków, które by się tak ładnie zgadzały z piątym dziesiątkiem Po-
zdrowienia Anielskiego287 (ponieważ nam wydaje się, że jest ich tylko czterdzieści dwa), pozostaje jeszcze
pytanie, dlaczego Assunta z Przy donicy, tak pokrewna w sensie schematu formalnego i ikonograficznego,
tych pąków nie posiada ? Gaik przydonicki wieńczą tylko krzewy różane, a sama Madonna trzyma w ręku
lilię. Czyżby ta Assunta nie miała nic wspólnego z motywem Różańca; Wydaje nam się, że zagadnienie
to inaczej wygląda wówczas, gdy sensu przedstawienia poszukamy w ujęciu raczej eschatologicznym.
'"va
'■r
282 Bochnak, op. cit., s. 22.
283 J. Wzorek, Madonna apokaliptyczna z Cerekwi w Tarnowskim Muzeum Diecezjalnym „Roczniki Humanistyczne ,
Lublin t. 13: 1965, z. 4, 132.
284 Cibulka, Korunovand Assumpta na pulmesici. Sbornik kśedemsdtfm narozenindm Karla В. Mddla, Praha 1929, s. 97.
285 Bochnak, op. cit., s. 22.
286 Wzorek, op. cit., s. 133.
287 Wzorek, /. с.
EWA POLAK-TRAJDOS
l'
68. Warsztat Mistrza Macie-
jowickiego, Imtnaculata między
św. Katarzyną i św. Barbarą —
część środkowa tryptyku ze
Strażck
drzew282. Nigdy nato-
miast nic występują, jak
w przedstawieniach pol-
skich Madonn, na tle róża-
nego krzewu, i to jeszcze
m тВЯш^ Ш% д||д||^д|^|^^Д w układzie niespotyka-
nym, w którym krzew
rozrasta się w formę rów-
nego lasku, gdzie pnie ro-
sną w górę i ich koiony są
eliptycznie zakończone283.
Ta nowa forma
przedstawienia Assunt pol-
skich na tle gaju różanego
podaje zatem w wątpli-
wość ingerencję malarstwa
czeskiego. Uważamy je-
dnak, że i pod względem
ikonologicznym Assunta
małopolska ukazuje zupeł-
nie samodzielne oblicze.
Według Cibulki o-
gród kwiatowy jako tło
dla Madonny ukoronowa-
nej przedstawia symbci
Ogrodu Niebieskiego lub
Raju284. Bochnak uważa
go za motyw Madonn}
Różańcowej285. Dalsza in-
terpretacja idzie w kieru-
nku widzenia około pięć-
dziesięciu pąków róż w
gaju znajdującym się w tle
obrazu Madonny z Cerekwi, co prowadzi do wniosku o związku gaju z symboliką Różańca286. Pomijając
trudność obliczenia tych pięćdziesięciu pączków, które by się tak ładnie zgadzały z piątym dziesiątkiem Po-
zdrowienia Anielskiego287 (ponieważ nam wydaje się, że jest ich tylko czterdzieści dwa), pozostaje jeszcze
pytanie, dlaczego Assunta z Przy donicy, tak pokrewna w sensie schematu formalnego i ikonograficznego,
tych pąków nie posiada ? Gaik przydonicki wieńczą tylko krzewy różane, a sama Madonna trzyma w ręku
lilię. Czyżby ta Assunta nie miała nic wspólnego z motywem Różańca; Wydaje nam się, że zagadnienie
to inaczej wygląda wówczas, gdy sensu przedstawienia poszukamy w ujęciu raczej eschatologicznym.
'"va
'■r
282 Bochnak, op. cit., s. 22.
283 J. Wzorek, Madonna apokaliptyczna z Cerekwi w Tarnowskim Muzeum Diecezjalnym „Roczniki Humanistyczne ,
Lublin t. 13: 1965, z. 4, 132.
284 Cibulka, Korunovand Assumpta na pulmesici. Sbornik kśedemsdtfm narozenindm Karla В. Mddla, Praha 1929, s. 97.
285 Bochnak, op. cit., s. 22.
286 Wzorek, op. cit., s. 133.
287 Wzorek, /. с.