DOI issue:
I. Rozprawy
DOI article:Polak-Trajdos, Ewa: Twórczość Mistrza Maciejowickiego na tle malarstwa rejonu sądeckiego XV wieku
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.13397#0122
116
EWA POLAK-TRAJDOS
larstwem sądeckim. Sugeruje się, że
tryptyk, w którego części środkowej
mieściła się Assunta z Cerekwi, z powo-
du pokaźnych rozmiarów mógł być
przywieziony do tej miejscowości (o ile
nie był do niej przeznaczony, czego nie
da się wykazać) raczej z pobliskiego Kra-
kowa niż z Nowego Sącza324.
Te obiekcje nie są miarodajne, gdyż
— jak wiemy z dokumentalnych da-
nych — Jakub z Sącza transportował
poszczególne części do ołtarza główne-
go w kościele Św. Idziego w Bardio-
wie z Krakowa (rzeźby, a także malo-
widła), może także z Nowego Sącza,
gdzie podówczas pracował nad ołtarza-
mi w kolegiacie325. Ówczesna podróż
przez Przełęcz Dukielską nie należała ani
do bezpiecznych, ani wygodnych, toteż
nie ma porównania z tym fakt przewozu
jakiegoś dzieła sztuki z jednego krańca
Małopolski w drugi, a nawet na Śląsk.
Wzorek pisze „poza obrazem z Ka-
mienicy nic spotyka się podobnych
obrazów do cerekiewskiego..."326 Jest
to twierdzenie niesłuszne, gdyż dalszym
przykładem takiego ujęcia Assunty (pło-
mienisty zarys promieni, odwrócony
księżyc pod stopami, trzymanie róży
w ręku), choć cokolwiek niepełnym,
jest Madonna z Paczółtowic (il. 78). Pa-
czółtowice, pow. chrzanowski, leżą w ta-
kiej samej odległości od Krakowa co od
Sądecczyzny. Madonna z Paczółtowic
w typie twarzy raczej zbliża się do są-
78. Warsztat Mistrza Maciejowickiego, Assunta z Paczółtowic i i • r-\ i i •
J b deckiego. Ornament płaszcza ułożonego
w szablonowe fałdy „sądeckie" jest cał-
kowicie taki sam jak w obrazie przydonickim. Gaik w przedstawieniu gęstych liści ponad pniami również
wiąże się z obrazem w Przy donicy. Lewą ręką Madonna nie trzyma jednak kwiatu, co jest wbrew ów-
czesnemu schematowi Assunty. Rysunek płomieni, odwrócony księżyc i motyw aniołków Assunty z Pa-
czółtowic pokrywa się z identycznymi elementami obrazu cerekiewskiego i kamienieckiego. Jest to więc
jak gdyby przejściowa faza między obrazem Assunty z Przydonicy i dziełami z Cerekwi i Kamienicy.
Assunta z Kamienicy na skutek przemalowania jest typem krańcowo różnym od sądeckich fizjonomii,
a także, co należy podkreślić, i od Madonny z Cerekwi327. Jak pisaliśmy, Maria z obrazu cerekiewskiego
jest jednak mimo całej brzydoty spokrewniona z sądeckim, reprezentacyjnym typem kobiecym. Nie da się
tego powiedzieć o Assuncie z Kamienicy, która wszystkie rysy ma na swoim miejscu i całkowicie różne od
typu sądeckiego. Przemalowania nie mogłyby chyba tak Całkowicie uczynić jej rysów nieczytelnymi. Tym
niemniej echem sądeckiej Assunty z Przydonicy, a nie cerekiewskiej, jest ornament płaszcza Madonny
Wzorek, op. cit., s. 137, przyp. 80.
Polak-Trajdos, Więzi artystyczne...
Wzorek, op. cit., s. 142.
Dobrowolski, op. cit., s. 63.
EWA POLAK-TRAJDOS
larstwem sądeckim. Sugeruje się, że
tryptyk, w którego części środkowej
mieściła się Assunta z Cerekwi, z powo-
du pokaźnych rozmiarów mógł być
przywieziony do tej miejscowości (o ile
nie był do niej przeznaczony, czego nie
da się wykazać) raczej z pobliskiego Kra-
kowa niż z Nowego Sącza324.
Te obiekcje nie są miarodajne, gdyż
— jak wiemy z dokumentalnych da-
nych — Jakub z Sącza transportował
poszczególne części do ołtarza główne-
go w kościele Św. Idziego w Bardio-
wie z Krakowa (rzeźby, a także malo-
widła), może także z Nowego Sącza,
gdzie podówczas pracował nad ołtarza-
mi w kolegiacie325. Ówczesna podróż
przez Przełęcz Dukielską nie należała ani
do bezpiecznych, ani wygodnych, toteż
nie ma porównania z tym fakt przewozu
jakiegoś dzieła sztuki z jednego krańca
Małopolski w drugi, a nawet na Śląsk.
Wzorek pisze „poza obrazem z Ka-
mienicy nic spotyka się podobnych
obrazów do cerekiewskiego..."326 Jest
to twierdzenie niesłuszne, gdyż dalszym
przykładem takiego ujęcia Assunty (pło-
mienisty zarys promieni, odwrócony
księżyc pod stopami, trzymanie róży
w ręku), choć cokolwiek niepełnym,
jest Madonna z Paczółtowic (il. 78). Pa-
czółtowice, pow. chrzanowski, leżą w ta-
kiej samej odległości od Krakowa co od
Sądecczyzny. Madonna z Paczółtowic
w typie twarzy raczej zbliża się do są-
78. Warsztat Mistrza Maciejowickiego, Assunta z Paczółtowic i i • r-\ i i •
J b deckiego. Ornament płaszcza ułożonego
w szablonowe fałdy „sądeckie" jest cał-
kowicie taki sam jak w obrazie przydonickim. Gaik w przedstawieniu gęstych liści ponad pniami również
wiąże się z obrazem w Przy donicy. Lewą ręką Madonna nie trzyma jednak kwiatu, co jest wbrew ów-
czesnemu schematowi Assunty. Rysunek płomieni, odwrócony księżyc i motyw aniołków Assunty z Pa-
czółtowic pokrywa się z identycznymi elementami obrazu cerekiewskiego i kamienieckiego. Jest to więc
jak gdyby przejściowa faza między obrazem Assunty z Przydonicy i dziełami z Cerekwi i Kamienicy.
Assunta z Kamienicy na skutek przemalowania jest typem krańcowo różnym od sądeckich fizjonomii,
a także, co należy podkreślić, i od Madonny z Cerekwi327. Jak pisaliśmy, Maria z obrazu cerekiewskiego
jest jednak mimo całej brzydoty spokrewniona z sądeckim, reprezentacyjnym typem kobiecym. Nie da się
tego powiedzieć o Assuncie z Kamienicy, która wszystkie rysy ma na swoim miejscu i całkowicie różne od
typu sądeckiego. Przemalowania nie mogłyby chyba tak Całkowicie uczynić jej rysów nieczytelnymi. Tym
niemniej echem sądeckiej Assunty z Przydonicy, a nie cerekiewskiej, jest ornament płaszcza Madonny
Wzorek, op. cit., s. 137, przyp. 80.
Polak-Trajdos, Więzi artystyczne...
Wzorek, op. cit., s. 142.
Dobrowolski, op. cit., s. 63.