DOI Artikel:
Chrościcki, Juliusz A.: Rubens w Polsce
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.14268#0142
RUBENS W POLSCE
139
4. H. van Steenweyk (?), Widok wnętrza kościoła profesów w Antwerpii (sprzed 1718 г.). Muzeum Narodowe w Warszawie, Oddział
w Wilanowie. Ze zb. S. K. Potockiego
towania jego wizyty w sławnej antwerpskiej kolekcji sztuki. Ale umieszczony obok Rubensa 35 jest świadectwem
jego prawdziwego zainteresowania malarstwem i osobistych kontaktów z „antwerpskim Apellesem"36.
Baudouin wymienił następujące powody powstania obrazu : chęć ukazania walorów artystycznych tej kolekcji,
zaprezentowanie kręgu najbliższych przyjaciół zainteresowanych sztuką i ujawnienie osobistości, które zaszczy-
ciły swoją obecnością ten dom, aby zwiedzić kolekcję wielkiej wartości. Dewizę van der Geesta: ,,Vive 1'esprit",
łączy się też z hołdem złożonym malarstwu, które mecenas popierał z wiełką ofiarnością37.
Wizytę królewicza polskiego w domu van der Geesta, zapewne w towarzystwie Rubensa, uważano jeszcze
w 1628 r. za zdarzenie warte upamiętnienia nie tylko ze względu na jego nieoficjalną rolę następcy tronu pol-
skiego, ale rzeczywiste zainteresowanie sztuką38. Jak wiadomo, w okresie pobytu w Antwerpii zamówił duży
zespół tapiserii u J. Geubelsa mł.39 oraz obrazy w pracowni Rubensa i J. Brueghla (por. część 6, 7).
Mimo braku świadectw można przyjąć, że pracownię Rubensa odwiedzili, a już na pewno widzieli jego dzieła,
następujący polscy peregrynanci: w 1613 r. Albrycht Stanisław Radziwiłł, wiatach 1619 — 1621 Piotr i Stanisław
Daniłowiczowie, w 1621 r. Jerzy Ossoliński, w latach 1626-1629 Krzysztof i Łukasz Opalińscy40, w r. 1629
Mikołaj i Krzysztof Słupeccy41, w r. 1632 Jerzy Niemirycz42, a kilkakrotnie przed 1640 r. Bogusław Radziwiłł43.
19 lipca 1619 r. pracownię Rubensa w Antwerpii odwiedził Marcin Ruar44, który mimo pochodzenia z Hol-
35 S. Speth-Holterhoff, Les peintures flamands de Cabinets d'Amateurs au XVIIe siècle, Bruksela 1957.
36 Rubens nosił tytuł malarza infantów, będąc jednocześnie doradcą we wszystkich sprawach dotyczących sztuki. M. de Mayer,
Albrecht en Isabella en de schilderkunst. Bijdrage tôt de geschiedenis van de XVII0 — eeuwse schilderkunst. Bijdrage tôt de geschiedenis
van de XVII0 eeuvse schilderkunst in de Zuidelijke Nederlanden, Bruksela 1955, s. 96 — 97.
37 Z. Waźbiński, Polityka artystyczna Władysława IV, [w:] Rubens, Niderlandy i Polska w XVII w. (w druku).
38 Baudouin, Le Cabinet..., s. 192.
39 Du verger, Une tenture..., s. 74.
40 S. Grzeszczuk, Spór o Krzysztofa Opalińskiego, „Pamiętnik Literacki", R. XLVII, 1956, z. 3, s. 255 п.; A. Sajkowski,
Krzysztof Opaliński wojewoda poznański, Poznań 1960, s. 28 — 31.
41 S. Kot, Stosunki Polaków z uniwersytetem lowańskim, „Minerwa Polska", I, 1927, nr 3, s. 208 n.
42 Księga nacji polskiej w Padwie, wyd. St. Windakiewicz, „Archiwum do Dziejów Literatury i Oświaty w Polsce", t. VI, 1890,
s. 49.
43 B. Radziwiłł, Dziennik, wyd. T. Wasilewski (w druku).
44 O związkach Ruara z Polską, jego pobytach w naszym kraju zob. L. Chmaj, Marcin Ruar. Studium z dziejów racjonalizmu
religijnego w Polsce, Kraków 1921, s. 12. Ruar i Erpenius jechali do Brukseli, może więc i Erpenius był u Rubensa.
139
4. H. van Steenweyk (?), Widok wnętrza kościoła profesów w Antwerpii (sprzed 1718 г.). Muzeum Narodowe w Warszawie, Oddział
w Wilanowie. Ze zb. S. K. Potockiego
towania jego wizyty w sławnej antwerpskiej kolekcji sztuki. Ale umieszczony obok Rubensa 35 jest świadectwem
jego prawdziwego zainteresowania malarstwem i osobistych kontaktów z „antwerpskim Apellesem"36.
Baudouin wymienił następujące powody powstania obrazu : chęć ukazania walorów artystycznych tej kolekcji,
zaprezentowanie kręgu najbliższych przyjaciół zainteresowanych sztuką i ujawnienie osobistości, które zaszczy-
ciły swoją obecnością ten dom, aby zwiedzić kolekcję wielkiej wartości. Dewizę van der Geesta: ,,Vive 1'esprit",
łączy się też z hołdem złożonym malarstwu, które mecenas popierał z wiełką ofiarnością37.
Wizytę królewicza polskiego w domu van der Geesta, zapewne w towarzystwie Rubensa, uważano jeszcze
w 1628 r. za zdarzenie warte upamiętnienia nie tylko ze względu na jego nieoficjalną rolę następcy tronu pol-
skiego, ale rzeczywiste zainteresowanie sztuką38. Jak wiadomo, w okresie pobytu w Antwerpii zamówił duży
zespół tapiserii u J. Geubelsa mł.39 oraz obrazy w pracowni Rubensa i J. Brueghla (por. część 6, 7).
Mimo braku świadectw można przyjąć, że pracownię Rubensa odwiedzili, a już na pewno widzieli jego dzieła,
następujący polscy peregrynanci: w 1613 r. Albrycht Stanisław Radziwiłł, wiatach 1619 — 1621 Piotr i Stanisław
Daniłowiczowie, w 1621 r. Jerzy Ossoliński, w latach 1626-1629 Krzysztof i Łukasz Opalińscy40, w r. 1629
Mikołaj i Krzysztof Słupeccy41, w r. 1632 Jerzy Niemirycz42, a kilkakrotnie przed 1640 r. Bogusław Radziwiłł43.
19 lipca 1619 r. pracownię Rubensa w Antwerpii odwiedził Marcin Ruar44, który mimo pochodzenia z Hol-
35 S. Speth-Holterhoff, Les peintures flamands de Cabinets d'Amateurs au XVIIe siècle, Bruksela 1957.
36 Rubens nosił tytuł malarza infantów, będąc jednocześnie doradcą we wszystkich sprawach dotyczących sztuki. M. de Mayer,
Albrecht en Isabella en de schilderkunst. Bijdrage tôt de geschiedenis van de XVII0 — eeuwse schilderkunst. Bijdrage tôt de geschiedenis
van de XVII0 eeuvse schilderkunst in de Zuidelijke Nederlanden, Bruksela 1955, s. 96 — 97.
37 Z. Waźbiński, Polityka artystyczna Władysława IV, [w:] Rubens, Niderlandy i Polska w XVII w. (w druku).
38 Baudouin, Le Cabinet..., s. 192.
39 Du verger, Une tenture..., s. 74.
40 S. Grzeszczuk, Spór o Krzysztofa Opalińskiego, „Pamiętnik Literacki", R. XLVII, 1956, z. 3, s. 255 п.; A. Sajkowski,
Krzysztof Opaliński wojewoda poznański, Poznań 1960, s. 28 — 31.
41 S. Kot, Stosunki Polaków z uniwersytetem lowańskim, „Minerwa Polska", I, 1927, nr 3, s. 208 n.
42 Księga nacji polskiej w Padwie, wyd. St. Windakiewicz, „Archiwum do Dziejów Literatury i Oświaty w Polsce", t. VI, 1890,
s. 49.
43 B. Radziwiłł, Dziennik, wyd. T. Wasilewski (w druku).
44 O związkach Ruara z Polską, jego pobytach w naszym kraju zob. L. Chmaj, Marcin Ruar. Studium z dziejów racjonalizmu
religijnego w Polsce, Kraków 1921, s. 12. Ruar i Erpenius jechali do Brukseli, może więc i Erpenius był u Rubensa.