RUBENS W POLSCE
143
7. Portret Rubensa wg autoportretu; drzeworyt. J. Scyfi i A. Żakowski, „Kłosy", t. XXV,
1877, nr 628, s. 21
koloru. W nie ukończonym rozdziale XII pracy Potockiego, zatytułowanej O sztuce Dzisiejszych, miało znaleźć
się omówienie szkoły flamandzkiej, a w brulionach odnajdziemy Rubensa wśród 18 malarzy74.
Esej o obrazie Quo s Ego z Galerii Drezdeńskiej został napisany przez Edwarda Dembowskiego w 1842 r.75
Z młodzieńczą emfazą pisał: ,,Ja nigdy zdumiewać się nie przestanę nad twórczością, z jaką Rubens postać
wykonał Neptuna"76. I mimo że — jak podejrzewa Białostocki — w eseju Dembowskiego więcej refleksów
„tekstu Eneidy Wergiliusza niż samego Rubensa"77, kompozycja i koloryt zostały zanalizowane i zinterpre-
towane w duchu romantycznego idealizmu.
Najczęściej jednak autorzy polscy zajmowali się biografistyką. Krótki życiorys i pobieżne omówienie twór-
czości Rubensa znajdziemy ok. pol. XIX wieku w różnych czasopismach78. Solidnym wykorzystaniem literatury
i źródeł odznaczają się prace Stanisława Krzemińskiego, opublikowane w „Kłosach" z okazji 300 rocznicy uro-
74 Opieram się tu na notatkach życzliwie mi udostępnionych przez M. Poprzęcką i jej artykule „Wazary polski" Stanisława
Kostki Potockiego, [w:] Myśl o sztuce, Warszawa 1976, s. 29 n.
75 E. Dembowski, Quos Ego...! {Obraz Rubensa w Dreźnie), „Przegląd Naukowy", 1842, nr 2, s. 113.
76 Cyt. wg J. Białostocki, Znaczenie P. P. Rubensa w dziejach sztuki europejskiej, „Kultura", 1977, 29 V, s. 1 i 14.
77 Białostocki, op. cit. Ostatnio obraz określony jest jako Podróż kardynała infanta Ferdynanda z Barcelony do Genui, a jego
historię (zakup przez H. Briihla dla Augusta III Sasa) podaje J. R. Martin, The Décorations for the Pompa Introitus Ferdinandi,
Bruksela 1972, CRLB, cz. XVI, il. 7, nr kat. 3, s. 49-55.
78 Rubens, Gudula (powieść flamandzka), „Muzeum Domowe", 1836, nr 47, s. 369 — 343; nr 48, s. 382 — 384; Rubens, ibidem,
nr 50, s. 397 — 398; Zieliński, Rzecz..., s. 62—64; Rubens, „Rozmaitości", dod. do ,,Gazety Lwowskiej", 1843, nr 15, s. 113—
117; nr 16, s. 121-127; nr 38, s. 297-302; nr 39, s. 305-309; nr 40, s. 313-318; Obraz zakonnika, „Pielgrzym", (Warszawa)
1846, t. 4, s. 171-175; Rubens, „Przyjaciel Ludu", R. XIV, 1847, nr 13, s. 99-100, il. na s. 101 (pomnik w Antwerpii).
143
7. Portret Rubensa wg autoportretu; drzeworyt. J. Scyfi i A. Żakowski, „Kłosy", t. XXV,
1877, nr 628, s. 21
koloru. W nie ukończonym rozdziale XII pracy Potockiego, zatytułowanej O sztuce Dzisiejszych, miało znaleźć
się omówienie szkoły flamandzkiej, a w brulionach odnajdziemy Rubensa wśród 18 malarzy74.
Esej o obrazie Quo s Ego z Galerii Drezdeńskiej został napisany przez Edwarda Dembowskiego w 1842 r.75
Z młodzieńczą emfazą pisał: ,,Ja nigdy zdumiewać się nie przestanę nad twórczością, z jaką Rubens postać
wykonał Neptuna"76. I mimo że — jak podejrzewa Białostocki — w eseju Dembowskiego więcej refleksów
„tekstu Eneidy Wergiliusza niż samego Rubensa"77, kompozycja i koloryt zostały zanalizowane i zinterpre-
towane w duchu romantycznego idealizmu.
Najczęściej jednak autorzy polscy zajmowali się biografistyką. Krótki życiorys i pobieżne omówienie twór-
czości Rubensa znajdziemy ok. pol. XIX wieku w różnych czasopismach78. Solidnym wykorzystaniem literatury
i źródeł odznaczają się prace Stanisława Krzemińskiego, opublikowane w „Kłosach" z okazji 300 rocznicy uro-
74 Opieram się tu na notatkach życzliwie mi udostępnionych przez M. Poprzęcką i jej artykule „Wazary polski" Stanisława
Kostki Potockiego, [w:] Myśl o sztuce, Warszawa 1976, s. 29 n.
75 E. Dembowski, Quos Ego...! {Obraz Rubensa w Dreźnie), „Przegląd Naukowy", 1842, nr 2, s. 113.
76 Cyt. wg J. Białostocki, Znaczenie P. P. Rubensa w dziejach sztuki europejskiej, „Kultura", 1977, 29 V, s. 1 i 14.
77 Białostocki, op. cit. Ostatnio obraz określony jest jako Podróż kardynała infanta Ferdynanda z Barcelony do Genui, a jego
historię (zakup przez H. Briihla dla Augusta III Sasa) podaje J. R. Martin, The Décorations for the Pompa Introitus Ferdinandi,
Bruksela 1972, CRLB, cz. XVI, il. 7, nr kat. 3, s. 49-55.
78 Rubens, Gudula (powieść flamandzka), „Muzeum Domowe", 1836, nr 47, s. 369 — 343; nr 48, s. 382 — 384; Rubens, ibidem,
nr 50, s. 397 — 398; Zieliński, Rzecz..., s. 62—64; Rubens, „Rozmaitości", dod. do ,,Gazety Lwowskiej", 1843, nr 15, s. 113—
117; nr 16, s. 121-127; nr 38, s. 297-302; nr 39, s. 305-309; nr 40, s. 313-318; Obraz zakonnika, „Pielgrzym", (Warszawa)
1846, t. 4, s. 171-175; Rubens, „Przyjaciel Ludu", R. XIV, 1847, nr 13, s. 99-100, il. na s. 101 (pomnik w Antwerpii).