DOI Artikel:
Chrościcki, Juliusz A.: Rubens w Polsce
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.14268#0201
198
JULIUSZ A. CHROŚC1CK1
56. Rubens, Psyche i jej siostry (?). Rysunek verso. Gabinet Rycin Biblioteki Uniwer
sytetu Warszawskiego
głów, bardziej tanecznym)507. Ważne też wydaje się stwierdzenie, że rycina z tego szkicu508 nie może być bez-
pośrednio powiązana z rysunkiem warszawskim.
Na verso znajduje się „szybki szkic"509 wykonany tą samą techniką510, który najchętniej powiązałbym
z poprzednio omawianym, mimo że brak na to podstaw w układzie postaci. Zewnętrzne postacie pokazane od
przodu trzymają wyciągnięte ręce odwróconej tyłem kobiety, lekko się do niej nachylając. Trzy kobiety w klasy-
cznym „tańcu" trzech Gracji — przesunięte są nieco na bok. Z prawej powtórzona postać przodem, której
inny wariant w układzie z profilu (niepełny) znalazł się z lewej strony. Ciemne plamy lawowania tworzą dłu-
gie cienie, tak jakby światło padało z lewej strony, ale bez konsekwencji w układzie światłocienia.
Wedle dawniejszych opinii był to szkic koncepcyjny do Edukacji Marii Medici511 lub obrazu Trzech Gracji
z Akademii Wiedeńskiej512. Naszkicowany nowy układ postaci: jedna z profilu, pozostałe tyłem i przodem — to
wedle Burcharda i d'Hulsta echo rzeźb antycznych513 czy rycin Mercantonio Raimondi514.
Najbliższą kompozycję do drugiego układu postaci na rysunku warszawskim odnajdziemy — zdaniem Bur-
507 Rooses, U oeuvre P.P. Rubens..., III, 1890, nr 616; P. d'Ancona, Uno schizzo inedito di Rubens nella raccoltà del Senatore
Emmanuele Greppi a Milano, ,,L'Arte", XXV, 1922, s. 237, il. 1. Wykonano z niego 2 ryciny.
sos Rycina M. Cosway. Zob. Voorhelm Schneevoogt, Catalogue..., s. 167; Rooses, Voeuvre P.P. Rubens..., IV, 1890,
s. 175.
509 Burchard i d'Hulst, Rubens Drawings, s. 278; P.P. Rubens Paintings..., nr kat. 172, s. 381.
510 Jaffé, Rubens Drawings..., s. 83, il. 2; rys. recto — il. 1.
511 Oldenbourg, P.P. Rubens..., s. 245.
512 Jw., s. 221. Wersję rzeźbiarską obrazu opracował Jorg Petel (obecnie zaginiona).
513 V. Tocci, Dizionario di Mitologia, Mediolan 1954, il. na s. 253; W. Frôhner, Notice de la sculpture antique du Musée
Imperial du Louvre, Paryż 1869, nr 277.
î14 A. Bartsch, Le peintre graveur, XIV, s. 255, nr 340.
JULIUSZ A. CHROŚC1CK1
56. Rubens, Psyche i jej siostry (?). Rysunek verso. Gabinet Rycin Biblioteki Uniwer
sytetu Warszawskiego
głów, bardziej tanecznym)507. Ważne też wydaje się stwierdzenie, że rycina z tego szkicu508 nie może być bez-
pośrednio powiązana z rysunkiem warszawskim.
Na verso znajduje się „szybki szkic"509 wykonany tą samą techniką510, który najchętniej powiązałbym
z poprzednio omawianym, mimo że brak na to podstaw w układzie postaci. Zewnętrzne postacie pokazane od
przodu trzymają wyciągnięte ręce odwróconej tyłem kobiety, lekko się do niej nachylając. Trzy kobiety w klasy-
cznym „tańcu" trzech Gracji — przesunięte są nieco na bok. Z prawej powtórzona postać przodem, której
inny wariant w układzie z profilu (niepełny) znalazł się z lewej strony. Ciemne plamy lawowania tworzą dłu-
gie cienie, tak jakby światło padało z lewej strony, ale bez konsekwencji w układzie światłocienia.
Wedle dawniejszych opinii był to szkic koncepcyjny do Edukacji Marii Medici511 lub obrazu Trzech Gracji
z Akademii Wiedeńskiej512. Naszkicowany nowy układ postaci: jedna z profilu, pozostałe tyłem i przodem — to
wedle Burcharda i d'Hulsta echo rzeźb antycznych513 czy rycin Mercantonio Raimondi514.
Najbliższą kompozycję do drugiego układu postaci na rysunku warszawskim odnajdziemy — zdaniem Bur-
507 Rooses, U oeuvre P.P. Rubens..., III, 1890, nr 616; P. d'Ancona, Uno schizzo inedito di Rubens nella raccoltà del Senatore
Emmanuele Greppi a Milano, ,,L'Arte", XXV, 1922, s. 237, il. 1. Wykonano z niego 2 ryciny.
sos Rycina M. Cosway. Zob. Voorhelm Schneevoogt, Catalogue..., s. 167; Rooses, Voeuvre P.P. Rubens..., IV, 1890,
s. 175.
509 Burchard i d'Hulst, Rubens Drawings, s. 278; P.P. Rubens Paintings..., nr kat. 172, s. 381.
510 Jaffé, Rubens Drawings..., s. 83, il. 2; rys. recto — il. 1.
511 Oldenbourg, P.P. Rubens..., s. 245.
512 Jw., s. 221. Wersję rzeźbiarską obrazu opracował Jorg Petel (obecnie zaginiona).
513 V. Tocci, Dizionario di Mitologia, Mediolan 1954, il. na s. 253; W. Frôhner, Notice de la sculpture antique du Musée
Imperial du Louvre, Paryż 1869, nr 277.
î14 A. Bartsch, Le peintre graveur, XIV, s. 255, nr 340.