DOI Artikel:
Paszkiewicz, Mieczysław: Tematyka polska w twórczości Stefano della Belli, Część II
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.12455#0106
102
MIECZYSŁAW PASZKIEWICZ
148. J. W. Ridinger, Koń polski, akwaforta
z szablą u lewego boku, siedzi na koniu zwrócony w lewo, trzymając luzaka po swej prawej
stronie. Po lewej dwóch polskich jeźdźców w kołpakach z piórami i w deliach z futrzanymi koł-
nierzami. Obaj trzymają nadziaki. Lewy zwrócony jest przodem do widza, prawy jedzie w prawo.
W głębi kilka jeszcze postaci jeźdźców w kołpakach, dalej przemarsz oddziałów kawalerii na tle
pagórkowatego krajobrazu. Na niebie lekko zaznaczone chmury. U dołu, poza obwodem koła. po
lewej: ,.S. D. Bella F.", po prawej: „Cum Priuil. Regis". Średnica koła 184 mm.
De Vesme zna tylko jeden stan tej ryciny. W istocie istnieją przynajmniej dwa:
I. Obłoki na niebie stopniowo maleją ku horyzontowi. Na lewo od głowy głównej postaci są
one nie tylko przedstawione kreskami poziomymi, ale i skłębione.
II. Rysunek obłoków uległ dużym zmianom. W górnej części występują wyłącznie powyżej głowy
jeźdźca. Natomiast dodane zostały obłoki kłębiaste bezpośrednio nad horyzontem (zob. il. 150). Stan
I reprodukowany jest przez H. Kiciankę2^, a stan drugi przez P. D. Massar2?6.
Główna postać na tej rycinie ma, jak już wspomniałem uprzednio (s. 63), pierwowzór w postaci
piątej od lewej na arkuszu VI Wjazdu do Paryża oraz na rysunku w Uffizi nr 8018 F. Jeździec
ostatni po prawej jest oparty na postaci Proskiego, czwartej od lewej na arkuszu XII Wjazdu do
Paryża. Pachołek z luzakiem posłużył delia Belli za temat osobnej ryciny (de Vesme 290) wyko-
nanej w ostatnich latach życia artysty. Pachołek ten ma na głowie inny kołpak (bez piór) i od-
mienna jest nieco pozycja luzaka. Do owej ryciny (którą omówię na właściwym jej chronolo-
gicznie miejscu — zob. il. 168) zachowały się w zbiorach Luwru dwa rysunki przygotowawcze.
Owa postać jeźdźca polskiego widzianego od tyłu cieszyła się popularnością wśród artystów.
Kopiowali ją i adoptowali. Występuje ona (niemal w środku kompozycji) na obrazie J. Lingelbacha
(1622-1674) Widok portu z postaciami w strojach orientalnych (albo: Port genueński) z 1670 г.. nale-
235 Kicianka. <?/;. cit., il. 3. nr kat. 9.
-,6 Massar. op. cit.. t. II (Plates), s. 73.
MIECZYSŁAW PASZKIEWICZ
148. J. W. Ridinger, Koń polski, akwaforta
z szablą u lewego boku, siedzi na koniu zwrócony w lewo, trzymając luzaka po swej prawej
stronie. Po lewej dwóch polskich jeźdźców w kołpakach z piórami i w deliach z futrzanymi koł-
nierzami. Obaj trzymają nadziaki. Lewy zwrócony jest przodem do widza, prawy jedzie w prawo.
W głębi kilka jeszcze postaci jeźdźców w kołpakach, dalej przemarsz oddziałów kawalerii na tle
pagórkowatego krajobrazu. Na niebie lekko zaznaczone chmury. U dołu, poza obwodem koła. po
lewej: ,.S. D. Bella F.", po prawej: „Cum Priuil. Regis". Średnica koła 184 mm.
De Vesme zna tylko jeden stan tej ryciny. W istocie istnieją przynajmniej dwa:
I. Obłoki na niebie stopniowo maleją ku horyzontowi. Na lewo od głowy głównej postaci są
one nie tylko przedstawione kreskami poziomymi, ale i skłębione.
II. Rysunek obłoków uległ dużym zmianom. W górnej części występują wyłącznie powyżej głowy
jeźdźca. Natomiast dodane zostały obłoki kłębiaste bezpośrednio nad horyzontem (zob. il. 150). Stan
I reprodukowany jest przez H. Kiciankę2^, a stan drugi przez P. D. Massar2?6.
Główna postać na tej rycinie ma, jak już wspomniałem uprzednio (s. 63), pierwowzór w postaci
piątej od lewej na arkuszu VI Wjazdu do Paryża oraz na rysunku w Uffizi nr 8018 F. Jeździec
ostatni po prawej jest oparty na postaci Proskiego, czwartej od lewej na arkuszu XII Wjazdu do
Paryża. Pachołek z luzakiem posłużył delia Belli za temat osobnej ryciny (de Vesme 290) wyko-
nanej w ostatnich latach życia artysty. Pachołek ten ma na głowie inny kołpak (bez piór) i od-
mienna jest nieco pozycja luzaka. Do owej ryciny (którą omówię na właściwym jej chronolo-
gicznie miejscu — zob. il. 168) zachowały się w zbiorach Luwru dwa rysunki przygotowawcze.
Owa postać jeźdźca polskiego widzianego od tyłu cieszyła się popularnością wśród artystów.
Kopiowali ją i adoptowali. Występuje ona (niemal w środku kompozycji) na obrazie J. Lingelbacha
(1622-1674) Widok portu z postaciami w strojach orientalnych (albo: Port genueński) z 1670 г.. nale-
235 Kicianka. <?/;. cit., il. 3. nr kat. 9.
-,6 Massar. op. cit.. t. II (Plates), s. 73.